I. Dünya Savaşı’ndan hemen önce Osmanlı topraklarında, Arapların bulunduğu bölgeler dışında, Anadolu ve Ermenistan’da (henüz öyle devlet yok fakat Amerikalının tarifi bu) üç Amerikan misyoner kuruluşu tarafından yönetilen, 1299 yerel yardımcısı olan 209 misyoner, 15348 kişilik cemaati olan163 Protestan Kilisesi, 25922 öğrencisi olan 450 okul, İstanbul ve diğer yerlerde toplam 7 kız lisesi ve koleji, Bebek’te Robert Kolejle sayısı 10 olan erkek lisesi ve koleji, ve 11 hastane vardı.

Turkey: A Past and a Future -- Arnold Joseph

________________________________________

1896’da Anadolu’da misyoner okulları olan yerler: Bursa, İzmir, Merzifon, Kayseri, Sivas, Trabzon, Erzurum, Harput, Bitlis, Van, Mardin, Antep, Maraş, Adana, Hacin Ankara, Yozgat, Arapkir, Malatya, Palu, Diyarbekir, Urfa, Birecik, Elbistan, ve Tarsus, idi.

The Armenian File: The Myth of Innocence Exposed -- Kamûran Gürün

________________________________________

Öğrencilerinin çoğu gayri-Müslim olan okullarda öğrencilerin Batı’nın kültürel değerlerine bağlanması ve düşünce tarzını benimsemesi işlenirken bir yandan da Müslümanlığı küçülten, aşağılayan fikirler yerleştiriliyordu.

Misyoner kuruluşlar Osmanlı Devleti’nin ders programlarını kontrol etmesi bir tarafa, incelemesine bile engel olmak için kendi devletlerinin nüfuzlarını kullandılar.

Azınlıklara yakınlık göstererek onların milliyetçi özlemlerini kamçıladılar…

History Of The Ottoman Empire And Modern Turkey Volume II:
Reform, Revolution, and Republic: The Rise of Modern Turkey, 1808-1975

________________________________________