Avrupa'da Şampiyon Olmak, Cari Açıkta Rekor Kırmak… 13.02.2011



Dr. Noyan UMRUK



Evet, rekorlar kırmak, şampiyon olmak gibi marifetler! her babayiğidin harcı değil. İşsizlik, iş güvenliği gibi uluslar arası klasmandaki derecelerimize bunlar da eklendi…



Eğitim, sağlık, vergi ve güvenlik gibi hizmetleri alabilmek için rüşvet vermek gereken ülkeler açıklandı. Listenin altıncı sırasında Türkiye var.



Uluslararası Yolsuzluk Anketi'nin (Global Corruption Barometer) son sonuçlarına göre geçtiğimiz yıl, her dört kişiden biri, ihtiyacı olan hizmeti alabilmek için rüşvet verdi. Yolsuzluk karşıtı Transparency International adlı örgütün yayınladığı anket, dokuz temel hizmeti alınması için verilmesi gereken rüşvete odaklanıyor.



En çok rüşvetin yüzde 29 ile polise verildiğini gösteren ankette gümrük, eğitim, yargı, sağlık, evrak, emlak, vergi ve kamu hizmetleri için en çok rüşvetin sırası ile Liberya, Afganistan ve Irak’ta verildiğini belirliyor. The Economist'in de haberinde yer verdiği ankette 6. Sırada Türkiye var. İlk 5 ülke içinde hiç bir Avrupa ülkesi olmadığına göre, Türkiye, bu tabloyla Avrupa'da ilk sırada yer alıyor.

Diğer bir deyişle, Avrupa Şampiyon Kulüpler Liginde değil, ama rüşvet liginde şampiyonuz. Bir de, şaşkın şaşkın herkes birbirine soruyordu: “Bunca işsizliğe, bunca yoksulluğa karşın, nasıl oluyor da, bu alış veriş merkezleri tıklım tıklım doluyor” diye. Bir zamanlar bir Türk büyüğü ne demişti:”Benim memurum işini bilir…”



Öte yandan, Aralık ayında 7,58 milyar dolara ulaşan cari açık, 2010'da %247 artışla rekor kırdı ve yıllık 48,56 milyar dolar oldu. Dış ticaret açığı ise 2010’da 56,32 milyar dolar!



Merkez Bankası, Türkiye'nin 2010 Aralık ve Ocak-Aralık dönemine ilişkin “Ödemeler Dengesi Bilançosu”nu açıkladı. 2009 yılında 13 milyar 991 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabı, 2010 yılında 48 milyar 557 milyon dolara yükseldi, açıktaki artış yüzde 247,1'i buldu. Türkiye'nin cari işlemler hesabı tüm dünyada finansal krizin yaşanmaya başlandığı 2007 yılında 38 milyar 434 milyon dolar, 2008 yılında ise 41 milyar 959 milyon dolar açık vermişti. 2009'da 24 milyar 850 milyon dolar açık veren dış ticaret dengesi, 2010'da da 56 milyar 320 milyon dolar açık verdi. Ara malları ithalatına dayalı üretim ve Gümrük birliği, Çin mallarının dayanılmaz rekabeti ve de kayıt dışı gelirle pompalanan, yükselen tüketim eğilimi, ülkenin, seçimlere kadar ertelense dahi, seçimlerden sonra, “2002 Cari Açık Krizi”ne benzer bir krize doğru sürüklendiğinin sinyallerini veriyor. Bu gidişat kısa-orta vadeli Merkez Bankası para-kredi politikalarıyla önlenemeyecek gibi görünüyor.



Çare, sıcak para girişlerini ödüllendirmek yerine, reel sınai ve tarımsal üretimi özendirmek…