6 Şubat 2006 / Milliyet

15 Nisan 1994'ten 3 Şubat 2005'e
Başbakan'ın serveti böyle katlandı




Erdoğan, belediye başkanı olduğu 1994'te 5 milyar 110 milyon liralık (141 bin 160 dolar) servet beyan etti. Erdoğan'ın serveti 2005'te 1 trilyon 780 milyara (1 milyon 346 bin 444 dolar) çıktı

Nedim Şener

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı döneminin başında verdiği mal bildirimine göre toplam 5 milyar 110 milyon lira (141 bin 160 dolar) serveti vardı. Başbakan Erdoğan'ın mal varlığı, 10 yıl içinde 1 trilyon 780 milyar liraya (1 milyon 780 bin YTL - 1 milyon 346 bin 444 dolar) çıktı.

Erdoğan'ın 1994'teki beyanına göre milyarderlikten TL bazında trilyonerliğe yükselmesinde en önemli adımı, 2005 yılı şubat ayında Ülker ürünleri dağıtımı yapan şirketlerinin ortaklık hisselerini satışı oluşturdu. Trabzon'da aynı işi yapan Ahmet Günaydın adlı kişi, Erdoğan'ın da ortağı olduğu Emniyet Gıda, İhsan Gıda ve Yenidoğan Gıda A.Ş adlı şirketleri satın alırken, bu şirketlerdeki hisseleri karşılığında Başbakan 1.2 trilyon lira gelir elde etti.

Başbakan şirket kurdu
Bu şirketlerin her üçü de Ülker'in muhtelif ürünlerinin bayiliğini yapmaktaydı. Emniyet Gıda Ülker'in biskuvi ve çikolata, İhsan Gıda ise Ülker'in süt, yağ ve yoğurt ürünlerini dağıtmaktaydı. Erdoğan Yenidoğan Pazarlama A.Ş.'yi ise 2003 yılında başbakan koltuğunda otururken kurmuştu. Başbakan'ın bu şirketi de Ülker'in Cola Turka, Çamlıca gibi meşrubat ürünlerini dağıtıyordu.

Emniyet Gıda'nın sermayesinin 2004 yılında 350 milyar liradan 1.5 trilyon liraya çıkarılmasında ise tanıdık bir şirket devreye girdi. Ülker grubuna ait Family Finans Kurumu'nun (FFK), Emniyet Gıda'nın Samandra'daki 4 bin metrekare kapalı alanı olan binasını 1.5 trilyon liraya satın aldığı ortaya çıktı.

Gayrimenkul işi
Bu satışın ilginç bir öyküsü var. 22 Eylül 2004 tarihli Ticaret Sicili Gazetesi'nde (TSG), Emniyet Gıda A.Ş'nin 13 Eylül 2004'te olağanüstü toplanan genel kurulunda 350 milyar TL olan şirket sermayesinin 1 trilyon 500 milyar liraya çıkarılmasının kararlaştırıldığı duyuruldu. Duyuruya göre, sermayenin yüzde 60'ı A Grubu hissedarlara, yüzde 40'ı da B Grubu hissedarlara ait oldu.

Ancak sermayenin 350 milyar liradan 1.5 trilyon liraya çıkarılmasında izlenen yöntem nakit ödeme değil, gayrimenkul satışı oldu. Vergi yasaları gereği, sermayeye eklenmek şartıyla iki yıl elde tutulan gayrimenkullerin satış gelirleri vergiden muaf oluyor. Böylelikle 31 Şubat 2002'de şirketin 418 milyar liraya satın aldığı ve tapusu Emniyet Gıda A.Ş üzerine kayıtlı bulunan Kartal Samandıra Eyüp Sultan Mahallesi'nde 4897 metrekare alanı bulunan 8 katlı bina 1.5 trilyona satılarak sermayeye katıldı. Bu durumda söz konusu taşınmazın iki buçuk yıla yakın bir süre içinde neredeyse dört kat değer kazandığı anlaşılıyor.

Yeminli müşavir onayı
Faaliyeti Ülker ürünleri dağıtımı olan Emniyet Gıda'nın bu binasını satın alan da yine bir Ülker Grubu firması olan Family Finans Kurumu (FFK) Fon Kiralama A.Ş oldu. Bina 10 Ağustos 2004'te Emniyet Gıda'nın kestiği C087804 numaralı fatura ile FFK'nın oldu.

1.5 trilyon liradan yasal indirimler yapıldıktan sonra 1 trilyon 115 milyar liranın sermayeye eklenebileceği, yeminli mali müşavir Vedat Demiröz'ün (Refahyol döneminde Aralık 1996'da Türkiye Kalkınma Bankası'nın denetim kuruluna atanmıştı) raporuyla onaylandı.

Yasal indirimler yapıldıktan sonra, ortakların payına hisseleri oranında düşen payların tamamı sermayeye eklendi. Böylece şirketin sermayesi 350 milyar liradan 1.5 trilyona yükseldi.

Artırım ve satış
Sermaye artırımı 13 Eylül 2004 tarihinde yapıldı. Yaklaşık 4.5 ay sonra 2 Şubat tarihinde Erdoğan, 1.5 trilyon lira sermayeli Emniyet Gıda, 5 milyar lira sermayeli İhsan Gıda ve 100 milyar sermayeli Yenidoğan Gıda şirketlerinin her birindeki Erdoğan ailesine ait paylar 3 trilyon lira karşılığında Ülker'in Trabzon bayisi Ahmet Günaydın'a satıldı. Günaydın, bu parayı, üç şirkette de eşit paya sahip olan Başbakan Erdoğan'ın yüzde 12, kardeşi Mustafa Erdoğan'ın yüzde 9 ve eniştesi Ziya İlgen'in yüzde 9 oranındaki hisseleri için ödedi.

Satış 2-3 Şubat 2005 tarihinde gerçekleşti. Erdoğan'ın payına, yüzde 12 hisse karşılığında 1.2 trilyon lira düştü.