Türkiye'de yaklaşık 400 Alış Veriş Merkezi (AVM) var. Yapımı süren AVM'lerin de açılmasıyla bu sayı daha da artacak. Marketten giyime, kitapevinden spor malzemelerine, yeme ve içmeden kozmetiğe gibi, her türlü ihtiyaca yönelik mağazaların bulunduğu AVM'lerle tanışmamız 90'lı yıllarda başladı.
***
Zaman içerisinde, özellikle AKP döneminde bu alış veriş merkezlerinin sayısı hızla arttı. Öyle ki AVM'ler şehir içlerinde gelişigüzel, yan yana açılmaya başladı. Hatta nerede bir boşluk buldularsa hemen AVM kurdular. Bu durum bölgedeki esnaf ve sanatkarların sosyo-ekonomik yapısını bozarken, ülkemizde zaten sorunlu olan trafik sorununu daha da büyüttü. Dünyanın gelişmiş şehirlerinde bu merkezler kent dışındayken bizimkilerin hepsi şehrin en merkezi yerlerinde açıldı. İşte bu AVM'ler
günümüzde ekonominin iyi olduğunu savunanların en önemli göstergesi haline geldi. Neymiş efendim "Eğer ekonomi kötüyse bu alanlar neden doluymuş."
Savundukları bu.
***
Oysa AVM dediğin, ülkenin en ucuz zaman geçirme yeri. Hiç para harcamadan bile saatlerce gezilebilen bir yer.
Ayrıca parası olan için de bir çok avantajı var. Mesela bir giyim mağazasına gidip aradığını bulamayan biri, AVM'lerde benzer nitelikli farklı marka ve mağazalarda istediğini bulabiliyor, daha uygun ücrete satın alabiliyor.
***
Ayrıca fas food türü ucuz yemeğe ulaşılabilmesi, sinema, kafe gibi yerlerde ailece uzun zaman geçirilebilmesi, buraların sürekli kalabalık olmasında büyük bir etken. Üstelik yazın sıcaktan, kışın soğuktan korurken ailece konforlu alışveriş yapımına imkan tanıması yağmur, çamur gibi mevsimsel etkenlere maruz kalınmaması AVM'lerin dolu olmasını sağlıyor. Fakat bu doluluk ekonominin iyi olduğunun göstergesi olamaz. Çünkü buralarda her gezen alışveriş yapmıyor.
***
AVM'lerdeki mağaza yetkilileri de zaten bu durumdan şikayetçi. Gidin sorun "Vatandaş bizde geziyor, eğleniyor, yiyor içiyor ama alışveriş yapmıyor." diye dert yanmayan yok. Yani kalabalığın çoğu kuru kalabalık. Milyon dolarla yapılan ve ilk açıldıkları dönemde dükkânların kapış kapış kiralandığı AVM'lerde bugün birçok mağaza kirasını bile çıkartmakta zorlanıyor. Düşünün birde bu kiralarlar döviz ile. Eğer AVM'ye her giren alışveriş yapsa esnaf kirasını ödemekte zorlanır mı?
***
Saadete gelecek olursak, eskiden bir bakkala girip gezerek zaman öldürmek mümkün müydü?
Hayır.
Paran varsa gider alacağını alır çıkardın. Sonra AKP ile bu durum değişti. Herhalde alamasa da bari gezsinler diye düşündüler. Hatırlayın bakkalların devri bitti demişti ya Reis.
Ha işte o biten bakkalların yerine gezilebilen ama istersen hiç bir şey almadan çıkabildiğin yeni dev bakkalların devri başladı. Almasan da gir kafana göre gez dolaş. Maksat dostlar alış verişte görsünler. İşte bütün mesele bu.

TEBESSÜM
Bir gün Nasreddin Hoca'nın komşusuna eşek lazım olmuş. Hocadan isteyeyim demiş ve Hoca'nın kapısını çalmış. Hoca kapıyı açmış.
- "Ne oldu?" demiş.
Komşusu,
- "Eşeğini alabilir miyim hocam?"
Hoca,
- "Eşek evde değil." demiş.
Komşusu tam gideyim derken eşek anırmış.
Komşusu,
- "Eşek hani evde değildi?" diye söylenmiş.
Hoca bu durur mu:
- "Bana mı inanıyorsun yoksa eşeğe mi" demiş.

HAMAM BAHŞİŞİ
Hoca bir gün hamama gider. Hamamcılar onunla hiç ilgilenmez, eski bir peştamal, yırtık bir havlu verirler. Hoca sesini çıkarmaz. Hamamdan çıkarken uzatılan aynaya yüklüce bir bahşiş bırakır.
Bir hafta sonra aynı hamama geldiğinde, bu kez büyük ikramlar görür, fakat çıkarken aksine pek az bir bahşiş bırakır.
- "Efendi" der hamamcılar, "gösterdiğimiz o kadar ilgiye, saygıya karşı bu kadarcık mı bahşiş verilir?"
- "Bugün verdiğim, geçen haftanın bahşişiydi" der Hoca, "Geçen hafta verdiğim de bugünkü hizmetinizin karşılığıydı. Böylece ödeştik!"
Levent BULUT