İlber Ortaylı’nın gözüyle “milliyetçilik”

.
.
.
.

Bugünlerde milliyetçilik olgusunun eleştirilmesiyle sık karşılaşıyoruz.

Ünlü tarihçimiz İlber Ortaylı’ya “Türkler milliyetçi bir ulus mudur, eğer öyleyse bunun kökenleri nedir?” diye sordum. Hiç unutmayacağım bu öğretici yanıtı, Ortaylı’nın sözleriyle sizlere aktarmak isterim:

“Milliyetçilik Türklere tarih kitaplarıyla, basınla, kültürle öğretilmiş değildir. Türkler milliyetçilikte çok geç kalmışlardır. Bizim ders kitaplarımız kötüdür, içinde milliyetçilik yoktur. Milliyetçi bir romanımız, milliyetçi sanat eserlerimiz, şiirlerimiz, tiyatrolarımız ve sinemalamız mı var? Yok. Milliyetçiliği bize tarihimiz öğretmiştir. Tarih tarafından milliyetçi kılındık. Biz milliyetçi olmaya mecbur kaldık. Balkan Savaşları ve Çanakkala Savaşı’nın acılarının, toprak ve can kayıplarının bunda büyük etkisi vardır. Gerçek milliyetçilik yaygın, yoğun ve evrensel bir şekilde dünyayı kavramaktan geçer. İnsanlar ve toplumlar dünyayı tanımakla milliyetçi bir noktaya ulaşabilirler. ‘Milliyetçilik kötüdür’ diyenleri, ‘milliyetçilik yükseliyor’ diyenleri ben hiç kaale almam. Bunu söyleyenlerin en kötü milliyetçiliği yaptıklarına şahit oluyoruz. Böyle söyleyenler coğrafyası bile olmayan bazı unsurlarla ilgili mikro milliyetçilik yapıyorlar.”

Nasıl, çok sarsıcı değil mi? İlber Hoca’nın Türk devlet geleneği, Türklerde asker-sivil ilişkileri, din-siyaset-devlet mekanizmasıyla ilgili görüşlerini çarşambaya detaylı olarak yazacağım.

Aksam, 26.03.07, İsmail Küçükkaya