ABD'nin Suriye'ye karşı Türk-Kürt ortaklığı planı

AKP hükümetinin Suriye’deki yanlışlarından biri de Kürtleri kullanmaya kalkmasıydı. Önce Esad’a karşı PYD’yi, o olmayınca da PYD’ye karşı Barzani’nin kontrolündeki ENKS’yi kullanmaya kalkmıştı.

Anımsayın: PYD lideri Salih Müslim Türkiye’ye davet ediliyor ve kendisiyle Esad’a karşı işbirliği görüşülüyordu. Bu, birincisi Esad’ı devirmeye çalışmak, ikincisi de Esad’ı devirebilmek için PKK’nın Suriye kolu PYD ile ittifak yapmak şeklinde iki büyük yanlış demekti.

Öyle ki, sonra politika değiştiğinde ve Ankara müttefiklerinin PYD’ye desteğini gündeme getirdiğinde, hep önüne konuldu: “PYD terör örgütü de sen neden görüştün?”

AKP’nin Suriye Kürtleriyle işbirliği arayışı

Bunları neden mi anımsattık? Şundan:

AKP hükümetinin “İdlib’i rejime bırakmama” tavrı kaynaklı son kriz, Ankara’da Rusya’ya karşı bir kez daha ABD’yle çalışma “yanlış” eğilimini ortaya çıkarırken, “Suriye Kürtleriyle” ilişkide de yeni adımların atılmasına yol açtı.

Ankara, sıcak gündemin ortasında, pek dikkat çekmeyen ve üzerinde pek durulmayan bir hamle yaptı: Barzani’nin Suriye örgütüyle görüştü!

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Suriye Kürt Ulusal Konseyi (ENKS) heyetiyle görüştüğünü sosyal medyadan duyurdu: “Suriyeli Kürtlerin meşru temsilcisi Suriye Kürt Ulusal Konseyi heyetiyle görüştük. Suriye Ulusal Koalisyonu içindeki ve siyasi süreçteki rollerini desteklediğimizi belirttik. Kürtlere en büyük zararı terör örgütü PKK/YPG’nin verdiğini vurguladık.” (19.2.2020)

Heyette yer alan ENKS Başkanlık Konseyi Üyesi Nimet Davut, Çavuşoğlu ile ne görüştüklerini anlattı: “Bölgenin demografik yapısını etkileyen değişimler konusunda ENKS’nin görüşlerini paylaştık, bu uygulamaları kınadığımızı, Suriye’nin genelinde ve özellikle de Kürt bölgelerinde buna karşı olduğumuzu söyledik. Onlar da demografik değişimi desteklemediklerini ve bu tür yaklaşımlara karşı olduklarını vurguladı.” (Rudaw, 20.2.2020)

ENKS-YPG anlaşması

Ancak meseleyi daha ilginç kılan ise “düşman kardeşler” ENKS ile PYD/YPG’nin iki ay önce anlaşma yoluna girmiş olmasıydı!

Bir süredir yapılan “uzlaşı” görüşmelerinden anlaşma çıktığını duyuran Anadolu Ajansı, ENKS’nin üst düzey yöneticisi Fuat Aliko ile ayrıntıları konuşmuştu.

Aliko, YPG lideri Mazlum Kobani (Ferhat Abdi Şahin) ile görüştüklerini belirterek şu detayları vermişti: “YPG’den, tutuklu mensuplarımızın serbest bırakılması, hakkında tutuklama kararı çıkarılanlarımıza dokunulmaması, izin gerekmeksizin ofislerimizin tekrar açılması ve kaybolan ENKS’lilerin akıbetinin ortaya çıkarılması gibi güven artırıcı adımlar atmasını istemiştik. Bunlar yerine getirilirse diyaloğa gireceğimizi söylemiştik. YPG, bu talepleri dikkate alacağını bildirince, biz de memnuniyetimizi ifade ettik.” (AA, 21.12.2019)

Jeffrey’in ‘birlik’ temasları

Bitmedi! Esas önemlisi de ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey’in temaslarıydı!

Jeffrey, önce Türkiye’ye gelmiş, Türkçe “sahada şehitlerimiz var” diyerek kamuoyunu etkilemeye çalışmış ve Rusya-Suriye cephesine karşı Ankara’ya ABD’nin desteğini ilan etmişti. (11.2.2020)

Ya sonra? Jeffrey Türkiye’den Irak’a (Erbil), Irak’tan da YPG lideri Mazlum Kobani ile görüşmek üzere Suriye’ye geçti. (Aydınlık, 19.2.2020)

Jeffrey, bundan yaklaşık bir ay önce de İstanbul’da ENKS heyeti ile görüşmüş ve ENKS’ten PYD/YPG ile “birlik oluşturmasını” istemişti!

ENKS heyetinde yer alan Süleyman Oso, görüşmeyi şöyle anlatmıştı: “Jeffrey, Kürtler arasında birliğin önemine değinerek DSG (YPG’nin ana omurgasını oluşturduğu örgüt) ile ENKS’nin birlik içerisinde olmasının Suriye’nin geleceğini de olumlu bir şekilde etkileyeceğini ve halkımızın da daha iyi koşullarda olacağını kaydetti. Jeffrey, destek ve teşfikleriyle Kürtler arasında birliği sağlamak istediklerini vurguladı.” (Rudaw, 11.1.2020)

Süleyman Oso’nun görüşmeyle ilgili vurguladı bir diğer konu da şuydu: “Toplantıda Suriyeli ve Rojavalı göçmenlerin evlerine dönmesine yönelik yollar ele alınarak, göçmenlerin evlerine dönmesini desteklediklerini kaydetti.” Dikkat ediniz, Çavuşoğlu’nun geçen hafta ENKS ile yaptığı görüşmede de ele alınan konulardan biri buydu! Ki Oso şunu da aktarıyordu: “Jeffrey, Türkler ile yaptıkları anlaşmada, Türklerin girdiği bölgelerde demografinin değiştirilmeyeceğinin yer aldığını söyledi.”

ABD’nin AKP-ENKS-DSG ortaklığı hedefi

Kısacası ABD’nin İdlib düğümü üzerinden Türkiye’yi Rusya’yla işbirliğinden koparmaya çalıştığı şu süreçte, aynı zamanda Suriye Kürtlerinin birliği için de çalıştığı görülüyor. Peki, ne için? Türkiye-Suriye çatışması halinde Kürt birliğini Ankara’ya müttefik yapabileceğini düşündüğü için!

Öyle olunca da ABD’nin Suriye’nin kuzeyinde Kürt koridoru planı yeniden hayat bulmuş olacak çünkü! Ancak önemle belirtelim: Suriye’ye karşı Türk-Kürt ortaklığı dün tutmadı, yarın da tutmayacak. Kürtlerin çıkarı ABD’yle hareket etmekten değil, Suriye’nin birliği içinde yer almaktan geçiyor. Hayat bunu döne döne doğruluyor!

Mehmet Ali GÜLLER, 24 Şubat 2020