O'na Dair

"Atatürk yönetimi, kendi koşulları (zaman, zemin, mekan) içinde, olabilecek en demokratik yönetimdi. Ve bu açıdan, Türkiye’nin bugünkü yönetiminden daha demokratikti! Ölümünün yıldönümünde… O'nu en içten saygılarımla anıyorum" DUVERGER


Dr. Noyan UMRUK = O’na Dair…

Maurice Duverger’e göre Kemalizm ve Atatürk:

“Kemalist partinin birinci özelliği, demokratik bir ideolojiye sahip bulunmasıydı… Mustafa Kemal’in siyasal rejimi, çoğulculuğun üstün bir değer olduğunu kabul ediyor ve çoğulcu bir devlet felsefesi içinde işlevini yerine getiriyordu. Üstelik, partisinin, yapısal açıdan da totaliterlikle hiçbir ilgisi yoktu. Kemalizm demokratik bir ideolojidir…. Atatürk döneminde niçin demokrasinin tüm kurum ve kuralları yoktu? Olamazdı da, onun için… Fransız devriminden yarım yüzyıl sonra bile, Fransız işçisinin oy hakkı var mıydı?

Amerikan devriminden bir buçuk yüzyıl sonra bile, ABD’de ırklar arasında tam bir hukuksal eşitlik sağlanmış mıydı? Atatürk bir ortaçağ toplumundan yola çıktı. Cumhuriyet’i kurduktan sonra 15 yıl yaşadı… ve sınıf-cinsiyet-ırk-din ayrımı olmadan, tüm yurttaşlar arasında hukuksal eşitliği, o inanılmaz kısa süreye sığdırdı… Bilim her olguyu kendi koşulları içinde değerlendirir. Atatürk yönetimi, kendi koşulları (zaman, zemin, mekan) içinde, olabilecek en demokratik yönetimdi. Ve bu açıdan, Türkiye’nin bugünkü yönetiminden daha demokratikti! Ölümünün yıldönümünde… Sağdan ve soldan saldırıların üzerinde yoğunlaştığı bir diktatörü (!), en içten saygılarımla anıyorum…”

Yaşamı boyunca Mustafa Kemal’e soldan muhalif Zekeriya Sertel‘de geçmişe yönelik özeleştirisini yaparken bakın neler diyor :

“Atatürk’ün ölümü, geniş halk kitleleri arasında derin bir keder yaratmıştı. Memleketin yüreği durmuştu. Halkın Atatürk’ü ne kadar sevdiği şimdi daha iyi belli oluyordu… Vicdanımla bir hesaplaşma yapmak gereğini duydum. Sağlığında biz bu adama karşı hürriyet ve demokrasi savaşı yapmıştık. O’nun hareketlerini diktatörce buluyorduk. Ağaçları görüyorduk, ama ormanı bütün büyüklüğüyle göremiyorduk… Halife ve padişahtan yana olanlar O’na cephe almışlardı. İttihatçılar O’na karşı suikast düzenlemişlerdi.

Emperyalistler de memleket içinde isyanlar çıkarmışlardı. İstanbul’da bütün halifeci, padişahçı ve gerici basın, Atatürk’e karşı yaylım ateşi açmıştı. Bütün bu koşullar içinde hürriyet ve demokrasi gelişebilir miydi?…..Kişi yönetiminden çok meclis egemenliğine, yani halk egemenliğine önem verdi. Bütün koşullar O’nun Doğulu bir diktatör olmasına elverişliydi. Fakat, asker olmasına rağmen, yumuşak, sevimli ve akıllı bir otorite kurdu.

Bu otorite diktatörlükte olduğu gibi korkuya değil, sevgiye dayanıyordu.… Günün koşullarının elverdiği ölçüde hür bir rejim kurdu. Biz eleştirilerimizi özgürce yapabildik. Nâzım Hikmet en devrimci şiirlerini O’nun döneminde yazdı….

Bugün memlekette ilerici kuvvetler Atatürk ilkelerine dayanarak savaşabiliyorlar.

Onun için Atatürk dün de büyüktü, bugün de büyüktür.

İstanbul,10.11.2010