Obama Doktrini ve Yumuşak Güç’ün Yumuşaklığı!..

Dr. Noyan Umruk:


Cumhurbaşkanı köşkün karlar altındaki bahçesinde bir TV. kanalının tabiri ile “çocuklar gibi şen…” gezinedursun, birkaç kadim dost ile, ülkenin en parlak emekli kurmayları ile Sarayburnunda sohbet ediyoruz. Kerahat vakti… Boğazın eşsiz güzelliğini buruk bir hayranlıkla izlerken Selimiye’ye, Kuleli’ye takılıyor gözlerimiz… Gençlik günlerimizden geriye kalan nostaljik duygularla tarifsiz kederler içindeyiz… İçlerinde silah arkadaşlarımızda olan yüzlerce yurtsever insan “ soğuk duvarlar ardında n’etmekteler acep şimdi?”

Sonra “Dünya’nın hallarına” gömülüyoruz. Sohbet, beyin fırtınasına dönüşüyor.

Küresel merkezin;

*Irak, Afganistan ve yerkürede çıkar sağladığı her ülkeye yayılarak savaş makinasını epeyce yıprattığında,

*Ekonomik gücünün, 10 yıl süreceği söylenen “düşük yoğunluklu-büyüme oranlı” küresel bunalım çerçevesinde (Devam etmekte olan Wall Street gösterilerinde geçtiğimiz pazar günü yine 300 kişi tutuklandı.) bu askeri gücü desteklemekte yetersiz kalacağında birleşiyoruz.



Obama Doktrini


Nitekim, Wall Street Journal;

*Obama’nın geçtiğimiz ay açıkladığı plana göre savunma bütçesinde 10 yıl içinde 487 milyar dolar kesintiye gidileceği,

*Ekseriyeti ağır silahlı piyade birliklerinden oluşan en az sekiz tümenin lağvedilmesiyle asker sayısının 570 binden 490 bine düşürülerek, orduda 80 bin askerlik bir indirime gidileceği,

*Buna karşılık, insansız hava araçları ve Bin Ladin operasyonunu yürüten “SEAL Team 6” gibi özel timler güçlendirileceği, (ABD Hava Kuvvetlerinin halihazırda 61 insansız hava aracı bulunuyor. Savunma Bakanı Leon Panetta kısa dönemde sayıyı 65′e, uzun dönemde de 85′e çıkarmanın planlandığını söyledi. Özel timlerdeki asker sayısı da yüzde 10 artışla dört yıl içinde 63 bin 750′den 70 bin’e çıkarılacak.)

*Ve Afganistan ve Irak gibi büyük savaşlar yerine gizli küçük operasyonlara odaklanan bu strateji için kilit nokta, dünyanın çeşitli bölgelerinde kalıcı üsler kurmak. ‘Nilüfer yaprağı’ adı verilen bu üsler ABD’nin insansız uçakları ve özel kuvvetlerine dünyanın her noktasında acil hareket kabiliyeti verecek. Obama yönetimi, olası çatışmalar için Libya’ya yapılan uluslararası müdahaleyi model alacak. ABD, sadece hava kuvvetlerini öncü güç olarak kullanacak, sonrasında “asıl oğlanlar” olarak müttefiklerine (örneğin, Libya’da NATO ülkeleri ve bu ülkeden aldığı paya çok ihtiyacı olan Fransa, Suriye için Türkiye vb.) ve karadaki yerel güçlere dayanacağı haberini verdi.

2,5 savaş yerine,1,5 savaşı öngören “Obama Doktrini”nin özeti bu olsa gerek…



YUMUŞAK! GÜÇ



İşte bu noktada kadim dostlardan biri “Ama yumuşak güç” dedi “Hala bu alanda çok üstünler…” Doğru söze ne denir… Bu yumuşak başka yumuşak… Aslında “Sinsi” ya da “Manipülatif” ve de “Digital” güç demek daha doğru…

Genellikle, siyasi yorumcular “Çirkin Amerikalı” imgelemi(imajı) ile Cumhuriyetçileri, çapulcu kovboylar gibi “kaba güç” kullanımının ateşli taraftarları olarak görmek eğilimindedirler. Nixon, Baba-0ğul Bush’lar gibi… Kennedy, Clinton ve nihayet Obama gibi bu çirkin imaja “sevimlilik” katmak işlevini üslenen Demokratlar ise “yumuşak güç”ten yana izlenim yaratmayı tercih ederler.

Ancak, dünya tarihine bakıldığında bu durumu, stratejik gereksinmelere göre küresel merkezce karar verilen bir nöbet değişimi olarak değerlendirmek daha doğru olur. Özetle, önce birincilerce her türlü kaba güç kullanımı ile ülkeler kanlı bir şekilde işgal edilir, dağıtılır, yağmalanır, iç savaşlara yol açılır. Sonra, ikinciler vadedilen demokrasiyi! kendileri nasıl istiyorlarsa yerleştiriyor görünürler. Maksat dostlar alışverişte görsün… Uysa da olur, uymasa da… Yeter ki; anavatan sağolsun…Ancak, bu vahşi yöntemler, küresel merkezce sicillerine “terörist”, “diktatörlük” vb. “meşruhat” düşülen ülkeler için geçerlidir. Bu gariban ülkelerin hemen yanıbaşında bir sürü “diktatör” komşusu olabilir. Hiç farketmez. Onlar sicili temiz, aslan payını ağabeyine sunan uslu çocuklardır…

Öte yandan, güç kullanımı tercihinde bir kategori daha var: Yakın tarihinde genellikle uslu çocuk olmuş, hizmette kusur etmemiş müttefik! ülkeler…

Tarihte bu ülkeler için de çizmeyi birazcık aştıklarında kaba güç kullanıldığı görülmüştür. Müthiş! istihbarat örgütleri ne güne duruyor. Örneğin; o zamanlar arka bahçe olan Şili’de demokratik şekilde iktidara gelen Allende’nin, İtalya’da “Tarihi Uzlaşma” cerçevesinde hıristiyan demokrat-eurokomünist ittifak ve hükümetini kurma aşamasında olan Aldo Moro’nun, İsveç’te dürüst ilkeseliğinden ödün vermeyen Olof Palme’nin katledilmeleri gibi. Işıklar içinde yatsınlar… Ya Willy Brandt, siyasi yaşamdan çekilmeseydi…

Şimdilerde ise Irak kepazeliğinden sonra kaba güç uygulamak gerçekten çok ama çok ayıp olur… Gelsin yumuşak güç…Gelsin dijital Arap Baharları…Tarla zaten müsait…Hele ortalık bir karışsın birbirlerini yemeye başlasınlar, bir rahmetli’nin deyimi ile “kadayıfın altı kızarsın” sonra icabına bakılır…

Ne var ki; sosyal gelişmeler her zaman istenildiği gibi dikiş tutmuyor, bu tür müthiş ve sapık toplum mühendisliklerine bilgisayarlar zaman zaman kol çıkarıyor… Tıpkı Vietnam’da, Irak’ta, Latin Amerika’da olduğu gibi…

Bitirirken, bu bakımdan öylesine kendine özgü bir ülke var ki… Bu modellerin hiçbirine uymuyor. Sadık mı sadık bir müttefik, hem de stratejik ortak!( Daha doğrusu, onlar ortak, bu müttefik hep kazık yiyen müşteri…) Gelin yumuşak gücün kullanımında yıllarca laboratuar işlevi gören bu ülkeyi haftaya ele alalım…



AYDINLIK G., 2.2.2012



*(E) General Mustafa Çelik’in aramızdan ebediyyen ayrılışının derin üzüntüsünü yaşarken kederli ailesine, tüm dost ve arkadaşlarımıza en derin taziyelerimizi sunuyoruz.

Işıklar içinde yatsın… Semra-Noyan UMRUK





Bir yiğit ölmüş diyeler
Üç günden sonra duyalar
Soğuk su ile yuyalar
Söyle garip bencileyin …/ Yunus

YİĞİTLER YİTİP GİDERKEN…/Numruk
Bu yaşlı dünya’dan bir yiğit delikanlı daha geçti…
Duruşu yiğit, beyni yiğit,
Ağır bir Eyüp delikanlısı,
Kıbrıs’ın, yurdun dört bir köşesinde
Yurt sevgisi, özverisi ile geçen bir ömrün paşası…
Her şeyi yendi de,
Yenik düşürdü onu asrın vebası.
Eyüp Sultan’dan uğurlanırken sonsuz yolculuğuna
Lapa lapa karlarla
Sormak isterdim sana
“ Helal ettin mi hakkın millete”?
Çeliğin Mustafa’sı…/ Numruk