“TARATORA BAŞLİİİY…”

Dr. Noyan UMRUK

Bir zamanlar Erzurum’a tiyatro geldiğinde, temsil(o zamanlar böyle denirdi) ya da oyunun başlamasına yakın görevli bir dadaş tiyatronun önünde bağırmaya başlardı: “Taratora başliiiy…”


Eveeeet… Gerçekten “Taratora başliiiy…” Bu kez Amerika’da “Reza taratora”

Hem trajik… Hem de dramatik…

Bazıları için korku ve gerilim yüklü…

Bu konuda sosyal medyada da gezinen binlerce belge, iddia, söylem, tape var…

Merak edip ilgilenenler bunları https://youtu.be/VVT-dJVnrao dan derli toplu dinleyip, izleyebilirler…

Bütün bunların ya da ne kadarının doğru olup olamadığını ve yargı sürecini nerelere sürükleyeceğini heyecan yüklü bir TV dizisi gibi izleyeceğiz…

Amerika gibi bir ülkede yargı sürecinde ortaya saçılacak iddia ve gerçeklerin gizlenmesi, medyaya yansımaması herhalde imkânsız…

Kısaca Türkiye’de olduğu gibi mızrak çuvala sokulamayacaktır… Tabii ısrarla ABD üst düzey yetkilileri ile sürdürüldüğü iddia edilen siyasi “Kayseri Pazarlığının” sert bir kuvvetler ayrılığını benimseyen ABD sisteminde, ABD yargısını ne denli etkiyebileceği bir soru işareti… Giderek bu durum ABD yargısı için de bir sınav…

Ama öyle veya böyle önemli olan, bu trajik sürecin bizleri ülke ve vatandaş olarak nasıl etkileyeceği…

Kafa karışıklığına yol açmadan durum şöyle:



Davanın ekonomik-mali boyutları:

Bu alandaki uzmanların söylemlerine göre dava dosyalarında yer alan bankaların ciddi para cezalarına çarptırılmaları büyük olasılık… Bu tür ağır para cezalarının geçmişte de örneğin PNB Paribas, Weels Fargo vb. bankalara kesildiği zaten biliniyor…

Denilebilir ki; bu husus bankalarla ilgili bir sorun; milli mesele değil…

Ancak, bu bankalar arasında ağırlıklı bir rol üstlendiği iddia edilen bankanın bir devlet bankası olduğunun ve bu bankanın uluslararası finansal ilişkilerle ilgili genel müdür yardımcısının şu anda tek tutuklu sanık konumunda olduğunun altını çizelim…

Dolayısı ile bu bankaya kesilecek ağır para cezası ve bu cezanın uluslar arası finansal piyasalar üzerindeki olumsuz etkileri finansal yapımızın krediye en çok ihtiyaç duyduğu şu dönemde bankacılık sistemimizin uluslar arası piyasalardan borç ve kredi temin etme imkanını zorlaştıracak, en azından kredi maliyetlerini yükseltecektir.

Bu durum, bankacılık sistemimizin zaten şikâyet edilen kredi faizlerini daha da yükseltmesi ile zaten bozulmuş olan yatırım-üretim dengelerini ciddi biçimde etkileyerek ülke ekonomisinin içinde bulunduğu düşük yoğunluklu kriz sürecinin ağırlaşmasına, hızlanmasına yol açacaktır.

Ödemiyorum falan dersiniz uluslar arası finans sistemi nezdinde bunun faturası ağır olur, sizi pişman ederler...

Davanın siyasi boyutları:

Söylem ve iddialara göre, yargı sürecinin arka planında, çok ciddi ve kritik bir pazarlık sürecinin hala yürütülüyor… Başbakan Amerika’dan sonra İngiltere’ye gidiyor, dolaşıp duruyor, dert anlatmaya çalışıyor…

Ve yine söylem ve iddialara göre, dava ile ilgili şimdiye kadar elde edilmiş delil ya da argümanların süreç içerisinde olası ifade ve itiraflarla güçlendirilerek ülkeyi yönetenlere yönelik tehdit ve şantajlarla Türkiye’nin dış politika ve tercihlerini, örneğin ülkenin bütünlüğü, güvenlik ve , Kıbrıs ve Doğu Akdenize ilişkin vb. kararlılıkları yumuşatılarak, ABD istem ve çıkarları doğrultusunda kanalize edilmek istenildiği ileri sürülüyor…

Bu tür gelişmeler, kuşkusuz, ülkenin bütünlüğü, güvenliği ve bekasına ilişkin ciddi endişeleri tüm ağırlığı ile gündeme oturtmaktadır…

Davanın uluslar arası yargı süreci ile ilgili boyutları:

Söz konusu söylemler daha da ileri giderek, davanın konusu olan para dolaşımının terör örgütlerine destek sağlama amacıyla kullanıldığı ileri sürülerek uluslar arası ceza yargısına taşınabileceğini ileri sürüyor...

İşte bu vahim gelişmenin, örneğin İran, Kuzey Kore, Sudan gibi ülkemizin “Terörist Ülke” damgası vurularak hem ekonomik, hem siyasal açıdan tüm dünyadan tecrid edilmesine yol açabileceği ileri sürülmektedir.

Davanın bu yönde bir süreç izlemesi İran gibi zengin doğal gaz ve petrol zenginliklerine sahip olamadığımız, Kuzey Kore gibi sırtımızı Çin gibi bir deve dayamayacağımız için Sudan durumuna düşürme olasılığı nedeni ile ülkeyi ve bu ülkenin vatandaşları olarak bizleri çok olumsuz biçimde etkileyebilecektir…

Sonuç:

Çare: Tek adam iradesini, keyfiliğini ve mevcut iktidarın sırtındaki günah ve hata yüklerini dışlayarak uluslar arası arenada yeni, temiz ve tutarlı bir sayfa açabilecek bir siyasal yapılanmanın kısa sürede gerçekleşmesi için halkın seferber edilebilmesidir…