1. yüz (Toplam 1 yüz)

Enflasyonla Mücadele!../ Levent BULUT

İletiGönderilme zamanı: Sal Mar 26, 2019 23:13
gönderen Oguzhan34
Büyük, gösterişli ve pahalı projeleri yetmedi kendine yeni saray yaptırdı. Devlet idarecilerinin lüks düşkünlüğü ve israftan kaçınmaması yüzünden malî sıkıntı yaşanmaya başlandı. Bu durumu aşmak için, para basıp vergileri yükseltti. Fakat malî sıkıntı daha da arttı. Paranın hiçbir değeri yoktu. Halkın satın alma gücü o kadar zayıfladı ki, ülkede dert yanmayan, veryansın etmeyen kimse kalmadı! Ülkeyi yöneten ise bu duruma karşı yiyecek ve diğer temel ihtiyaç maddelerinin fiyatlarını düzenlemeye çalıştı. Çünkü aç ahali isyankâr olabilirdi.
*
Bunu önlemek için çeşitli ekonomik önlemler aldı ama enflasyona çare olmadı. Baktı ki olmuyor bir şeyi 40 defa söylersen olurmuş misali, temel gıdada yaşanan korkunç fiyat artışlarını tüccarların açgözlülüğüne bağladı. Gariban halk da bu duruma inandı. Hemen ardından "Fiyatların En Üst Sınırına İlişkin Kararname"yi çıkardı. Böylece bine yakın mal ve hizmetin tavan fiyatını sabitledi. Aynı kararname ile bu fiyatların üzerinde mal ve hizmet satmaya kalkışacaklara da ağır cezalar getirdi.
*
Tüccarı hedef alan ve ceza içeren kararname halkta büyük bir memnuniyet yarattı. Hatta enflasyonun altında ezilen öfkeli tüketiciler esnafı suçladı. Ülkede kısa süreli enflasyonda bir iyileşme sağlamış gibi göründü. Ama işin aslı ekonomi çökmüştü. Zira acı gerçek çok kısa bir süre sonra ortaya çıktı. Çünkü kararnamedeki malların fiyatları üretim giderlerinden bile çok düşük tutulmuştu. Böyle bir durumda üretici zararına üretir mi? Elbette üretmedi! Ticaret durma noktasına geldi. Maaşlı insanların paraları, değer kaybıyla pul oldu.
*
Satışları durduran esnaf bu kez stokçulukla suçlanıp cezalandırıldı. Ticareti terk edenler ise, "Baba mesleğini terk eden kişi, savaştan kaçan asker gibidir... Herkes babasının mesleğini sürdürmek zorundadır." şeklinde tuhaf yasalarla ticaret yapmaya zorlandı.
*
Bu dönemde yaşayan düşünürlerden biri o günleri şöyle anlatıyordu: "'O' aynı zamanda, yaptığı çeşitli hukuksuz işler yüzünden fiyatların korkunç derecede artmasına sebep oldu. Bir yasa çıkararak fiyatları sınırlamaya kalkıştı. Ama küçücük, önemsiz gerekçelerle çok kan döküldü. İnsanlar en küçük bir malı satışa çıkarmaktan korkar oldular ve görülmemiş bir kıtlık baş gösterdi."
*
"O" diye bahsedilen kişi, 284-305 tarihleri arasında başta olan Roma İmparatoru Diocletianus'du. (Bu dönemle ilgili detaylı bilgi için Hasan Malay'ın "İmparator Diocletianus'un Yüksek Enflasyonla Mücadelesi" başlıklı makalesine bakabilirsiniz.)
Ekonomi uygulamaları ne kadar da tanıdık değil mi? Nasıl olmasın ki, millet gider aya biz gideriz yaya. Her işimiz ters. Osmanlı torunuyuz diyorlar da, ecdat gemileri karadan yüzdürürken, bunlar ekonomi uygulamalarını 1750 yıl geriye götürdüler. Yaptıkları yanlışlar "dinsiz" Diocletianus'a rahmet okuttu.
Ne söylesek, ne yazsak boş.

TEBESSÜM
Japonya'da hırsız yakalayan robot yapmışlar.
Amerika'da 5 dakikada 180 hırsız yakalamış.
İtalya'da 5 dakikada 80 hırsız yakalamış.
Fransa'da 5 dakikada 30 hırsız yakalamış.
Türkiye'de 5 dakikada robotu çalmışlar...