1. yüz (Toplam 1 yüz)

KAPİTALİZMİN YEDİ GÜNAHI

İletiGönderilme zamanı: Çrş Eyl 18, 2019 23:21
gönderen Habip Hamza Erdem
KAPİTALİZMİN YEDİ GÜNAHI
Alternatives Economiques’in Eylül sayısında ‘Kapiatalizmin Yedi Günahı’ adlı bir dosya var ve her günah bir başka yazarca ele alınmış.
Ancak Robert Boyer ile yapılan söyleşiden söz etmeden geçmek olmaz.
Boyer diyor ki, « kapitalizm henüz çok genç ama sonsuz değil ».
Gerçekten de, insanlık tarihine bakıldığında bir Habsboug hanedanı tam altı yüzyıl sürmüş.
Hani şu günümüz Avusturya’sının ‘İmparatorluk’ günleri.
Sonra Osmanlı Hanedanı var. O da altı yüzyıl sürmüş.
Roma İmparatorluğu da yine bir o kadar sürmüştür.
‘Kapitalizm’in ise şunun şurasında ben diyeyim iki yüzyıl, siz deyin dört yüzyılı ya var ya yok.
Denilecek ki, ‘Kapitalizm’ de Romalılar, Habsburglar ya da Osmanlılar gibi bir ‘imparatorluk’ mudur ?
Robert Boyer gibi kimi ekonomistler, ‘evet’ diyorlar, o da bir ‘imparatorluk’.
Başlangıçta, belki biliyorsunuzdur, İtalya’nın Napoli, Floransa gibi kentlerinde doğuyor.
Sonra Fransa’nın Lyon’undan geçip, giderek İngiltere’nin Manchester’inde ‘endüstriyel’ oluyor.
Hatta kimileri İngiltere’dekine ‘Devrim’ diyorlar.
Geçen yüzyılın başında ‘Emperyalizm’ oluyor.
Bu yüzyılın başında ise ‘İmparatorluk’.
Demek ki, son iki yüzyıl içinde, ‘kapitalizm’, yılan gibi deri değiştirerek, sevimli bir ‘yılancık’tan bugün insan yutan bir ‘boğa yılanı’ ya da bir ‘piton’ olabiliyor.
Yeri gelmişken belirtelim, sizin şu Trump’unuz, Macron’unuz falan var ya, özünde bu ‘imparatoluk’un ‘vali’leridir valileri.
Bir de, yine şu sizin CB’niz var, o da ‘muhtar’ıdır diyelim.
Hemen hoplamanın gereği yok.
Yine geçerken belitmekte yarar var ; o muhtarınız da yaptıklarının cezasını eninde sonunda çekecektir. Bundan emin olabilirsiniz.
Ne var ki, konumuz o değil, kapitalizmin yedi günahı.
Kapitalizmin birinci günahı, Denis Clerc’e göre, önerdiği ve geliştirdiği ‘kalkınma modeli’ne göre doğayı katletmek.
Ee neresinden bakarsanız bakın, son iki yüzyılda, dünyanın insaoğlundan çektiğini uzaylalılar çektiremezdi denilebilir.
‘İnsanoğlu’ dediğime bakmayın, özde ona ‘bilim’ diye dayatılan ‘ekonomi politik’ başta olmak üzere, kapitalist anlayışla geliştirilen her ‘bilim’, doğayı ve çevreyi, o arada insanlığı tümden yokolmaya götürmekte idi.
Ancak, günümüde sözcüğün tam anlamıya ‘gemi azıya almış’ durumdadır.
Yineleyim o zaman, imparatorluk ya da değil ama ‘kapitalist sistem’, insanlığın yararına olmaktan çok zararına olan konu ve alanlarda, gemi azıya almış durumdadır.
Güzel Türkçe‘mizle ‘azıtmış’ bulunmaktadır.
Kapitalizmin ikinci günahına geçmeden, ‘azıtan eninde sonunda belasını bulur’ da diyebiliriz, ama hemen demeyelim ve gelecek yazıda ikinci günahını ele alalım.
(Sürecek)
Habip Hamza Erdem