Timurun Rehberi Olan Oniki İlke
Gönderilme zamanı: Cmt Haz 28, 2008 22:46...İmiş ki, Büyük Timur cihanın yarısını zaptedip, uzaktaki orman kabilelerine ulaşmış, kısacası, onları da emri altına almış. Timur'un iki gözü pek keskinmiş. Savaşta, mücadelede kılıcı, ok ve yayı iş yapsa, teke tek gelince gözü öldürürmüş.
Onun için düşmanları arasında, "savaşta ok, yay alsın, kılıç anına rastlasın, Cihangirin gözünden Allah saklasın" şeklindeki söz dolaşırmış.
Timurun Rehberi Olan Oniki Düstur : Özellikle sekiz ve onikiye dikkat edelim
Yirmi yedi ülkenin hükümranı olan Timur, başarısının oniki maddede topladığı sırlarını oğullarının da uyması vasiyetiyle kayda geçirtip sıralamıştır:
- Müslümanlığı dünyaya yaymayı esas edindim.
- Etrâfımda olan adamları oniki taifeye ayırdım. Gerek ülkelerin fethi ve gerekse fethettiğim ülkeleri idârede bunların bana bazısı kolları, bazıları akılları ile yardım ettiler.
- Düşman ordularını mağlup ve ülkeleri feth etmekte bilgin ve emirler ile istişâre ettim. Devlet idaresinde yumuşaklık, insaniyet ve sabır ile hareket ettim. Hiç meşgul olmuyor gibi görünürken bile her şeyi gözetim altında tuttum.
- Devlet idaresinde yasalara riâyet ve düzen o derecede yerleşmişti ki emirler, vezirler, askerler ve halk bir üst sınıfa çıkmak için can atmazdı. Her biri bulunduğu yerde hoşnudluk ile görevini yapardı.
- Subay ve askerime cesâret vermek için altın ve para sarfından çekinmedim. Onları soframa oturttum. Böyle değerli bazûların ve cengaverlerin yardımıyla yirmi yedi ülkenin hükümdârı oldum.
- Adâlet ve tarafsızlıkla hep insanların iyiliğini istedim ve teveccühlerini kazandım.
- Bilim adamlarına ve târihçilere ayrıcalıklarını hissettirerek muamele ettim. Allahın sevdiği kullar olan sağlam karakterli ve cesur adamları dost bildim. Ulema ile sıkı bir işbirliği içerisinde bulunarak istişare ettim. Derviş ve fakihleri himâye ettim. Bunlara zerre kadar fenâlık etmemeye uğraştım ve hiçbir taleplerini reddetmedim. Başkaları aleyhinde konuşan gammazları sarayımdan derhal kovdum ve hiçbir söz ve iftiralarına önem vermedim.
- Her teşebbüsümü başarmakta sebatkâr idim. Bir projeyi bir kere kabul ettim mi artık bütün zihnim onunla meşgul olurdu. Onu muvaffakiyetle başarmadıkça asla terk etmedim. Hiçbir vakit halim (davranışım), kâlime (sözlerime) aykırı olmadı.
- Halkın hâlinden haberdar olmağa çalıştım. Kendimden büyüklere kardeşlerim, küçüklere çocuklarım gibi muâmele ettim. Her eyâlet ve her şehrin ahâlisinin durumuna ve seciyesine göre davranış sergiledim.
- Bir kabîle veya bir Arap, bir Acem göçebesi bayrağım altına girmeği dileyince beylerini şerefle, diğer adamlarını mevkilerine göre itibar vererek kabul ettim. İyilere iyilikle muâmele ettim ve kötülere fenâlıklarını iâde eyledim.
- Oğul, torun, dost, müttefik benimle bağlantısı olan herkes iyiliğimden nasibdâr oldu. İkbal ve devletimin parlaklığı ve yüceliği hiç kimseyi unutmama neden olmadı.
- Gerek lehimde, gerekse aleyhimde hareket etsinler, her zaman cihâda koşan ve hayatlarını feda etmeyi göze alan askerime hürmet ettim. Sürekli bir devleti, çabucak kayboluverenden üstün tutanlara teşekkür etmek borçtur.
Kaynaklar:
Emir Timur , Harold Lamb ; Çeviri: A. Göke Bozkurt ; İlgi Yayınları, İstanbul, 2006.
