GuncelMeydan

Atatürk ve Kürtler (2)

ATATÜRK Kürtler’e özerklik vaat etmiş miydi? “Kesinlikle hayır” diyor Yrd. Doç. Dr. Orhan Çekiç ve bunun bir “bölücü yalanı” olduğunu söylüyor.
Peki, ne demişti Atatürk:

“Adım adım bütün memlekette ve geniş ölçüde doğrudan doğruya halk tabakalarının ilgili ve etkili olduğu ‘mahalli idareler’ kurulması iç ve dış siyasetimizin gereklerindendir. Kürtlerin oturduğu bölgelerde ise, hem iç siyasetimiz ve hem de dış siyasetimiz açısından adım adım mahall” bir idare kurulmasını gerekli bulmaktayız...”
Atatürk’ün El-Cezire Komutanı Nihat (Anılmaz) Paşa’ya gönderdiği 5 maddelik talimatta da bu sözleri yer almıştı.

Çekiç’e göre, yani sadece Kürtlerin yaşadıkları illerde değil Türkiye’de tüm illerde, birer “tüzel kişilik” olarak “mahalli idareler” kurulacağını, bu idarelerin vakıflar, okullar, eğitim, sağlık, tarım, bayındırlık gibi konularda özerk olacağını, bu idarelerin Merkez’den bu konularda bağımsız kararlar alabileceğini söylemişti.
Bunun bir “otonomi” olmadığı açıktı.

*

ATATÜRK, 16-17 Ocak 1923’te İzmit’te İstanbul basınıyla konuştuğunda, 1921 Anayasayı yürürlükteydi ve Gazi sadece bu Anayasa’nın ilgili maddelerinden söz ediyordu.

Gerçekten de 1921 Anayasası’nın 10. maddesinde, “Türkiye coğraf” durum ve ekonomik ilişki bakımından illere, iller ilçelere bölünmüş olup, ilçeler de bucaklardan meydana gelmektedir” deniliyordu.
11. madde ise şöyleydi:

“İller, bölgesel işlerde tüzel kişiliğe ve özerkliğe sahiptir. İç ve dış siyaset, şeriata, adalete, askerliğe ait işler, milletlerarası ekonomik ilişkiler ve hükümetin genel vergileri ile, faydası birden çok ili kapsayan hususlar müstesna olmak üzere; BMM’ce konulacak kanunlar gereğince vakıflar, okullar, eğitim, sağlık, tarım, bayındırlık ve sosyal yardım işlerinin düzenlenmesi ve yönetilmesi İl Meclisleri’nin yetkileri içindedir.”
Bu ne demek?
Dr. Orhan Çekiç’e göre, şu demek:

“Mesela Kürt kökenli yurttaşlarımızın çoğunlukta yaşadığı bir ilde, bu İl Genel Meclisleri’ne seçilecek üyeler çoğunlukla Kürt kökenli olacakları için, bu yöre halkı o belirtilen konularda özerk olarak alacağı kararlar ve yapacağı uygulamalarla kendi kendini yönetmiş olacaktır. Gazi’nin söylediği budur ve sadece budur. Bundan bir “otonomi” anlamında özerklik sonucu çıkarmak en hafifinden “yanlış değerlendirme” olur. Eğer kastettiği otonomi olsaydı, o zaman o sözcüğü açıkça kullanırdı ama kullanmıyor.”

*

ATATÜRK Kürtlere özerklik vaat etmiş olsun veya olmasın.
Zaman geçti, şartlar değişti.
Bugün PKK ve DTP ile cümle bölücüler madem “özerklik” istiyor, verip kurtulalım.
Bu Atatürk’e, eserlerine ve mirasına ihanet olmaz mı?
Amaç bu zaten...
Atatürk’ü gözden düşürmek, tarihten ve gönüllerden silmek...
O kadar kolay mı bu?


Sırrı Yüksel CEBECİ, 28 Ağustos 2009