GuncelMeydan

Bildiğinden Şaşmayan Gerçek Bir Sanatçı:
Aşık Veysel Şatıroğlu


Veysel'in enstitü macerası Arifiye'de (Sakarya) başlar. Daha sonra Hasanoğlan (Ankara), Gölköy (Kastamonu), Çifteler (Eskişehir), Yıldızeli/Pamukpınar'da (Sivas) devam eder ve Akpınar (Samsun) Köy Enstitüsü'nde son bulur. Daha sonraki yıllarda köye hizmet götürecek yüzlerce öğretmen adayının "hocasıdır" artık Veysel...

Veysel 1940'lı yılların tek partili iktidarı süresince yaşamının en hareketli dönemini yaşamıştır. Aşıklık mesleği bakımından da en parlak dönemi bu dönemdir. Yaşamı boyunca gerek CHP'nin üst düzey yetkililerinin ve aydınların, gerekse partinin en çok önem verdiği Köy Enstitüleri'nin daima yanında yer almıştır.

1950 yılından sonra gelişen olaylar Veysel'i enstitülerden kopardığı gibi devlet ve hükümet erkanıyla ilişkilerinde de kopmalara sebep olmuştur. Ona göre Demokrat Parti, Atatürk devrimlerinin yolundan ayrılmış bir partidir...

O'nun Demokrat Parti ile, partinin de onunla ilişkileri hiçbir zaman sıcak olmamıştır. Dolayısıyla 1950'li yılları daha çok köyünde geçirir aşık. Buna karşın onu rahat bırakmazlar. Oğlu Bahri Şatıroğlu'nun konuya ilişkin şu sözleri çok dikkat çekicidir:

"... babamın bu ovadan dışarı çıkmasını, çalıp söylemesini yasakladılar. Yani kanun çıkarmadılar ama engellediler. Vali, babamın Vatan Cephesi'ne kaydolmasını, partiye (Demokrat Parti kastediliyor) geçmesi için çok gelip gitti. Babam kabul etmedi."

Aşık Veysel'in belletmenlik yaptığı Pamukpınar (Yıldızeli) Köy Enstitüsü ile ilgili bir olaydan sonra iyice canı sıkılır. Olay şöyle gelişmiştir: Karlı, tipili bir kış günü Pamukpınar'dan geçerken yetkililer Veysel'i içeri dahi almazlar. Bu duruma çok üzülen Veysel artık iyiden iyiye iktidarın karşısında yer alır ve şu şiiri söyler:

Demokrasinin budur rejimi
Vatan milletindir, kim kovar kimi
Sıkma savcıları, kovma hakimi
Şekavet yok, adalet var bu yolda

Topkapı'da, Kayseri'de, Uşak'ta
Kimin hakkı vardır, bu sefil halkta
Parmaklar oynuyor türlü nifakta
Selamet yok, felaket var bu yolda

Radyo denilen milletin malı
Neşriyatlar tarafsızca olmalı
Hakimiyet milletindir bilmeli
Esaret yok, hep millet var bu yolda

Manasız mantıksız Vatan Cephesi
Vatan milletindir bu neyin nesi
Maksat Menderes'in seçim dalgası
Menderes yok, memleket var bu yolda

Milletsiz bir devlet yoktur olamaz
Eğri bakan aradığın' bulamaz
Hiçbir parti ebediyen kalamaz
Şikayet yok, nihayet var bu yolda

Veysel söyler ama duyulmaz sesi
Doğru diyene diyorlar asi
Böyle değildi şu demokrasi
"Tahkikat" yok, hürriyet var bu yolda


Melih Duygulu
Aşık Veysel. İstanbul: Kalan Müzik, 2001. s.35-37