MAHMUT TELLİ

MAHMUT TELLİ

İletigönderen Feza Tiryaki » Pzr Oca 29, 2023 17:50

MAHMUT TELLİ

Almanya’da, özellikle Frankfurt ve çevresinde yaşayıp da Mahmut Telli adını duymayan var mıdır bilmem?

Yurtdışında ülkesinin adını duyuran, her konuda ülkesini savunan, kurduğu derneklerle oradaki toplumunu birleştirerek, güçlendiren, saygın, cumhuriyet ilkelerine bağlı, yurdunu ulusunu seven, bunun yanında da, liderlik özelliği olan kişilere en güzel örnektir Mahmut Telli. Değerli eşi Songül Telli ile Türk, Türk kültürü denilince akla gelen ilk addır.

Bir önceki hafta sonu postacı kapıya küçük bir zarf/paket bırakmış.

İçinde “Her Şey Yeniden Başlasa” adlı, Ekim 2022 basımı Mahmut Telli kitabı. İlk sayfası adıma imzalı. “Feza Tiryaki’ye saygılarımla, Mahmut Telli” yazısıyla.

Dokuz, on yıl kadar öncesine dayanan bir tanışıklık. Oğlumuzun o yıllardaki dernek çalışmalarına, sonra da dernek başkanlığına ilgisi, ardından başkan seçilmesi nedeniyle gelişen bir tanışıklığın, Atatürkçü Düşünce Derneği dolayısıyla katıldığımız etkinliklerin, sonrasında kişisel sorunlarımız için aramalarımızın anısı unutulmamış.

Bir büyük olarak, alçak gönüllülük göstermiş, üstelik kitabı saygılarımla diyerek imzalamış, kimsenin kimseyi takmadığı, aramadığı günümüzde, bize değerli olduğumuz duygusu vererek, adresimizi bularak… Yeni kitabını imzalayıp göndererek…

“Her şey yeniden başlasa” adı bir rastlantı değilmiş. Daha ilk gençlik yıllarında bu adla şiir yazmış. Üniversite öğrencisiyken Ankara’da. Şiirinin sonu şöyle:

“Her şey yeniden başlasa / Bir daha işlemesek hata /Ve hiçbir şey olmamış gibi /Yeniden dönsek hayata.”

Kitabına, “Yavaşça gözlerimi kapatıp düşünüyorum. diye başlıyor, yaşamının kilometre taşlarını gözünün önünden geçirerek.

“ Aslında geçen her günü değerlendirmemiz ve hem kendimize hem de çevremize yararlı işler yapmamız gerekir. Sonunda pişmanlık duyacağımız işleri yapmamamız gerekir.” bilge öğüdüyle konuya girmiş.

“Her şey yeniden başlasın, yeniden dönelim eski günlere, güzel günlere, gençlik, çocukluk günlerine…” dileğini kim içinden geçirmez?

Bu dileklerle başlayan bir yaşam öyküsü, yaşamının kesitlerinden bölümler, kendi çıkardığı dergiden seçilmiş yazılar, anadilinin önemi üzerine, liderlik, başarı, dostluk üzerine, yaşamak üzerine yazılar… Kitap, kendisinin ve ailesinin, bazı dostlarının özel fotoğraflarıyla bir sohbet havasında düzenlenmiş.

Gözlerim kitapta Atatürkçü Düşünce Derneğiyle ilgili resimler de aradı, bulamadım, sanırım o konuya fazla girmek istememiş…

Kitabı okurken aynı zamanda o yılların Türkiye’si ile buluşuyor, eğitim sistemi ile karşılaşıyorsunuz.

Üstün Dökmen önsöz yazmış. Orada, nasıl tanıştıklarını anlatıyor:

“Mahmut Telli Almanya’da yaşadığı yıllarda Hessen Eyaleti ADD’nin uzun yıllar başkanı olmuştur. Telli’nin dernek başkanı olarak sergilediği faaliyetlerden birisi, yurt içinden (Almanya içinden) ve yurt dışından (en çok Türkiye’den) pek çok konuşmacı davet etmek olmuştur Almanya’ya. Telli ailesiyle 2000 başlarında beni konferans vermem için Frankfurt’a davet ettiklerinde tanıştık. On beş yıl içinde Frankfurt’taki Türkler için beş defa konferans verdim.”

Sonra Üstün Dökmen, konferanslarının hep şık mekânlarda, lüks otel salonlarında gerçekleştiğini yazarak Mahmut Telli’nin Frankfurt’taki Türkleri hep şık mekânlarda ağırlamasını, katılımcılara asla bilet satmamasını örnek gösteriyor.” Bu tür konferansları düzenleyenler genelde izleyicilerini bodrum katlarına, spor ve düğün salonlarına oturtmuşlardır.” diyor. Sonunda vardığı kanı şu: "Kanımca Telli, hem içeriğin hem de zarfın kalitesini birlikte gözetmişti… O her yönüyle bir öğretmendi.”

Şu tespiti de çok yerinde değil mi?

“ Mahmut ve Songül Telli bu dünyaya ailelerinden getirdiklerinin yanı sıra Adana’dan, Mersin’den, Tarsus’tan, Ege’ye, Edremit’e Anadolu kültürünün bir armağanıdır. Onlar, Cumhuriyet’in okullarının, özellikle Atamızın kurduğu Gazi Yüksek Öğretmen Okulu’nun ve ODTÜ’nün armağanıdır bizlere.”

Aileyi tanıtması da şöyle:

“Mahmut Telli çağının en ileri mühendislik bilgilerine sahip, şiir sanatına aşina, mizah duygusu gelişmiş, yurtdışında ülkesi için sürekli çalışan sosyal bir insandı; eşi Songül Telli ise Türkiye’de ve Almanya’da Türk çocuklarına uzun yıllar ana dillerini ve edebiyatlarını öğretmiş çok sevilen bir öğretmendi.”

Yine önsözde, ailenin yaşantısını derinden etkileyen, hiç unutamadıkları acı olaydan, büyük oğullarını 19 yaşındayken bir trafik kazasında kaybetmelerinden söz ediliyor.

Kitabı hazırlayan gazeteci eski okul arkadaşı, ilk bölüme soru-cevaplı bir bölüm eklemiş.

“Okuldaşım Mahmut Telli” başlıklı ilk bölümde Mahmut Telli’yi anlattığı sözleri buraya almalıyım:

.”Türk Mühendis ve Mimarlar Birliği ve Hessen Eyaleti Atatürkçü Düşünce Derneği’nin başkanlığını yaptığı uzun yıllar, o yorulmak bilmez çalışmalarını hem bir gazeteci hem de bir dost olarak hep takdirle izledim. Mahmut Telli deyince “Atatürkçü Düşünce Sistemi, Atatürkçülük, Atatürk Yolu” kavramlarının yılmaz bekçisi akla gelir. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün ölüm yıldönümlerinde Frankfurt başkonsolosluğunda yapılan törenlerin değişmez konuşmacısı odur.”

“Mahmut Telli” bölümünde de sorulu yanıtlı Mahmut Telli’yi kendi ağzından tanıtmış. Soruları; “Nerede, ne zaman doğdunuz?” diye başlıyor. Sorularından (konu başlıklarından) bazıları:

“Ortaokulu ve liseyi Tarsus Amerikan Koleji’nde okumuşsunuz. Biraz okulunuzdan bahsetseniz… ODTÜ’ye girişinizi anlatır mısınız? Ankara Koleji’nde öğretmenliğiniz…

Petkim’de önemli bir görev almıştınız. Yurtdışına çıkışınız nasıl oldu… Libya’dan Almanya’ya gelişiniz… Yılın mühendisi seçilmişsiniz…

Bu dönemde TMMB’de çok emeğiniz geçti ve Hessen ADD’yi kurdunuz… Yıllarca Darmstadt Teknik Ünivesitesi’nde öğretim üyeliği yaptınız…

Yıllarca Almanya’daki Türkleri de Türkiye’de temsil ettiniz… En son “Örnek kıdemli vatandaş” seçildiniz…”

Bu söyleşiyi yazan Halit Çelikbudak Hürriyet Avrupa’da o zamanlar yayın yönetmeni imiş...

Kitaptaki yazılar, konular genellikle doksanlı yıllardan. Mahmut Telli’nin TMMB iletişim dergisinde çıkan yazılarından seçilme:

“Mühendislik üzerine", "Değişen dünyada mühendisin değişen rolü”… gibi başlıklar. “Elçilik” başlıklı 1995 tarihli yazı epey ders verici. Bir toplantıda, Mahmut Telli’nin tanıtımıyla, “damarlarında Ermeni veya Ukrayna kanı taşıdığını söyleyen Rus asıllı bir Amerikalı konuşmacı” çıkıyor. Türkiye, Türkler aleyhinde konuşmaya başlıyor, Mahmut Telli dinleyici olarak orada söz isteyip konuşmacıya dersini veriyor. Türkiye’nin laik olduğunu belirterek İran ve diğer Arap ülkeleriyle aynı potaya konmaması gerektiğini örnekleriyle anlatıyor. Sonunda, neden böyle yaptığını okura açıklıyor: “Benim söylediklerim aslında hepimizin bildiği basit şeyler fakat yabancılar maalesef bu basit şeyleri dahi bilmiyorlar.”

“Yaşam piramitlerle doludur” başlığındaki piramitler, anlatılar da ilginç.

“İnsanları sınıflara ayırma, sosyal kademelere bölüştürme, aslında bir İngiliz oyunudur ve Amerika’yı bu oyun yönetmektedir. Giderek iş dünyasında gelişmiş Avrupa devletleri ve endüstrileşen devletler bu oyunun etkisine girmektedir.” diyor Mahmut Telli.

Başarı Stratejileri bölümü başarı ile ilgili uyarılarla, özlü sözlerle dolu:

“Hedefi olmayan bir yere varamaz.” “Hiçbir şey göründüğü kadar kolay (güç) değildir. Bardağın yarısının boş olduğunu değil, dolu olduğunu düşünmek gerekir…”

Olumlu düşünmenin kurallarını, başarılı insanların nasıl kişiler olduklarını anlattığı bir diğer bölümde de çıkardığı ana sonuç şu:

“ Başarılı olsanız da olmasanız da bilmeniz gereken bir şey var, o da zamanı iyi değerlendirmenizin gerekli olduğudur.” “Aslında hepimizin böyle bir bankası var. Adı da zaman.” ”Zamanı yönetmek, kendini yönetmektir.”

Başarının formülü için dedikleri düşündürücü:

“Hiç kimsenin değerini küçümsemeyin.” “İnsanlardan çıkar sağlamayın.” “İnsanların hislerini dikkate alın.” ”İyi bir dinleyici olun.”” Karşınızdakinin kendini önemli hissetmesini sağlayın.” ”Güvenilir ve tutarlı olun.” “Kavgalardan uzak durun.” “İnsanları inceleyin.” ”Hiddetlenmeyin.” ”İnsanları tanıyın.” "İnsanlarınızı büyütün (motivasyon), onları eğitin, geliştirin, güçlendirin.” “İnsanların yeteneklerine hitap edin.”

Bundan sonraki bölüm “Anadilin önemi ve kültüre etkileri” üzerine. Burada Atatürk’ten örnekler anlatılmış. Biri şöyle:

“Mustafa Kemal Atatürk, 1928’de başlattığı Türk dili çalışmalarını, ölünceye kadar artan bir ilgiyle sürdürdü ve son hastalığı sırasında Prof. Dr. Afet İnan’a şunları söyledi: Öyle istiyorum ki Türk dili bilim yöntemleriyle kurallarını ortaya koysun ve her dalda yazı yazanlar bütün terimleriyle çoğunluğun anlayabileceği güzel ve ahenkli dilimizi kullansınlar.”

Son sayfalarında kitabın, ”Yaşamak” adlı bir bölüm var. Oraya gülen bir resmini koymuşlar. Resmin altında yazılanları buraya alıp, bu tanıtımı sözü daha fazla uzatmadan bitireyim.

Gerisini okurları, kendisini tanıyanlar kitaptan okusunlar…

“ Doğal olarak yalnızlık, karamsarlık getirir, hayattan bezginlik getirir, insanın ruhunu karartır. Ve insanı çabuk götürür öbür tarafa… Yaşamda öyle anlarımız var ki… Bazen stresle geriliriz ve kötü hissederiz kendimizi. İşte öyle zamanlarda kendimize mola verip hayatımızı gözden geçirmeliyiz. Ölümün kime ne zaman geleceğini Allah bilir. İşte o nedenle yaşıyorken yapabileceklerimizi yapalım, ama telaşsız yapalım; gerilmeyelim, ertelemeyelim.”

Feza Tiryaki, 28 Ocak 2023
Kullanıcı küçük betizi
Feza Tiryaki
GM Yazarları
GM Yazarları
 
İletiler: 986
Kayıt: Sal Kas 09, 2010 14:12

Re: MAHMUT TELLİ

İletigönderen Gönül Pınar Atacı » Çrş Şub 01, 2023 18:20

Gerçek ve en içten ATATÜRK'cü yurtsever insan, yazar, ozan sayın Mahmut TELLİ'yi, muhterem eşi sayın Songül TELLİ'yi ve HERŞEY YENİDEN BAŞLASA başlıklı yeni ve ünlü yapıtı, yakın arkadaşları sayın Üstün DÖKMEN'den de alıntılar yaparak bizlere tanıtan özel ve güzel bir yazı. Çok değerli yazarı sevgili Feza TİRYAKİ'ye ben Gönül'den tebrikler, selamlar, saygılar, en iyi dilekler ve yeni başarılar.
Kullanıcı küçük betizi
Gönül Pınar Atacı
Üye
Üye
 
İletiler: 1285
Kayıt: Sal Ara 01, 2015 9:02

Re: MAHMUT TELLİ

İletigönderen Feza Tiryaki » Prş Şub 02, 2023 22:13

Sağ olun Gönül hanım. Güzel yorumunuzu, "Her Şey Yeniden Başlasa" adlı kitabını tanıtmaya çalıştığım, gurbetteki Türkiye'yi okurlarına anlatan, gurbetteki aydınların güçlü sesi Mahmut Telli'ye, eşi Songül Hanım'a ileti yoluyla ilettim.
Kullanıcı küçük betizi
Feza Tiryaki
GM Yazarları
GM Yazarları
 
İletiler: 986
Kayıt: Sal Kas 09, 2010 14:12


Şu dizine dön: Feza TİRYAKİ

Kİmler çevrİmİçİ

Bu dizini gezen kullanıcılar: Hiç kayıtlı kullanıcı yok ve 1 konuk

x