Denizcilik ve Kabotaj Bayramı

Dün tek bir kişi bayramı sormuş, onca bilgisayar kullanandan, sosyal iletişimde yazılar, resimler paylaşanlardan. Başka kimsenin aklına düşmemiş denizlerdeki egemenliğimizin bu kutlu bayramı.

“Yarın 1 Temmuz Kabotaj Bayramı kutlaması olacak mı?” diye sormuş bu yurtsever kişi, sonra kısaca açıklamış:

“Kapitülasyonlarla limanlarımızın kullanımını yabancılara vermiştik. 1 Temmuz 1926 tarihiyle bu sömürge antlaşmasını çöpe atan Cumhuriyetimiz, limanlarımızı Türk gemilerine açmıştı.” Sonra endişelerini sıralamış:

“Şimdi acaba limanlarımız ne durumda? Büyük limanlarımızı yabancıların işlettiğini duyuyoruz. O kahrolası sömürgecilik geri mi geldi yoksa?”

Sonra, olacakları bilmiş:

“Günümüz yöneticilerinin parlak bir kutlama yapacaklarını sanmam çünkü hep vermekten yanalar. Neden başı dik gezdiğimiz eski güzel günlerimizi hatırlatsınlar ki!”
*
Bunu görünce hemen kaç gün önce 1 Temmuz’da yapılacağı duyurulan İstanbul’daki Saraçhane mitingi aklıma geldi. Böyle büyük bir bayram gününde yapılacak. Bayrama kıyılacak… Buna aldıran da yok zaten.

Gazete başlıklarına da bir bakalım mı? Bu gün nasıl tanıtılmış? Nerelerde bayram var? Gün nasıl kutlanıyor?

Nasıl mı? İşte böyle, haber ajansları içimizi acıtan, yakan kavuran, bilerek çıkartıldığı, bir terör hareketi olduğu belli orman yangınlarını şöyle bir vermişler, ardından günün eften püften bir sürü magazin haberini verirlerken bu sabah, bunu da haberler arasında sormuşlar:

"1 Temmuz ne günü? Tarihte bugün ne oldu?"

Açıklama yok, bu ulusal bayram gününün tam adını yazıp kutlama, topluma bildirme yok, yalnızca aptal çocuk sorusu var.

“Bugün ne günü?” imiş. Soruya bakın. Gazetelerin ciddiyetsizliğine, ulusal günlerimizi unutmalarına bakın, şapka çıkarın!

Üşenmedim 1 Temmuz 2025 tarihli yani bugünün basılı gazetelerinin ilk sayfalarına baktım. Tek tek baktım. Cumhuriyet Gazetesi de içinde, hiçbiri bu günü ilk sayfasına, başlığına almamış.

Şu verilen haberlere bakar mısınız?

Her gün temcit pilavı gibi bu tür emekliye müjde haberleri vermekten bıkmazlar:
“En düşük emekli maaşına zam müjdesi masada.”
“Lüks tutkunu rektör.”
“Ülkeyi sarsan olay(Meksika’dan).”
“Suudi Arabistan takımı…”
“Kâbus bitmiyor, şarkıcının başı takıntılı hayranıyla belada.”
“Leman’a soruşturma açıldı.”
“Türkiye’nin mobilya devi…"
“Pazar belediyesi dört yeni araç aldı…
“Ohio’da küçük uçak düştü.”
Finike festivalinde “Ceza” rüzgarı”.
“Kütahya valisi MSB heyetini kabul etti.”
...
En baba haberleri de bu:
“Tommy Abraham İstanbul’a geliyor. İşte uçağının iniş saati…”

*
1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramı’nı, bir de anlamını bozarak, saptırarak, sulandırarak kutlayanlar var.

Bu yıl ikincisiymiş, bayram festivale çevrilmiş, adı da değiştirilmiş. Olmuş size Likya Deniz Bayramı.”

Bir de popçu çağırmışlar Demre’ye, akşam saat dokuzdaki konsere, Noel Baba meydanına, herkes davetliymiş.

Kekova’da da bir gün önce, iki pop konseri. Oralarda antik kalıntılar korunuyor, bölge koruma altında ya. Alın size yeni moda Denizcilik Bayramı, yanlış dedik "Likya Deniz Bayramı." Kendi bayramlarımızı bırakıp binlerce yıl öncesinin kültürlerine tutunuyoruz. Böyle yapalım ki yabancılar bizi sevsin, çok sevsinler… Yunan da sevsin, İngiliz hepsinden çok sevsin! “Kurtuluş Savaşı’nı kimlerle yapmıştık, unutalım…

Bayramları öyle bir unutalım ki ulus devletimiz saldırılara uğrarken, ulus devletimizi kendi ellerimizle bize yıktırmaya çalışırlarken öyle bakalım, Atatürk Cumhuriyeti’ne biçilen yıkım modelini, ölüm fermanını görmeyelim. Bölücülerin, kuyruk acılıların pek bir istediği Anayasa değişikliğiyle kendi ayağımıza kurşun sıkmaya kalkışalım…

İşte bu da günün tarihi, bilmemiz gerekenler( Üç yıl önce yazdığım Denizin Egemenlik Bayramı “ adlı yazımdan bir küçük bölüm):

“Kabotaj (cabotage) Fransızca kökenli bir söz. Bir ülkenin, kendi iskeleleri, limanları arasında gemi işletmesi. Yabancı gemilere, yabancı uyruklu kimselerin işlettiği gemilere devletlerin kendi ülkeleri için yasak koymasının adı; kabotaj yasağı. Kabotaj hakkı, bir ülkenin kendi iskele ve limanlarında gemi işletme hakkı. Kabotaj yasasına göre, Türk karasularında, Marmara’da, Türkiye’nin nehir ve göllerinde gemi bulundurmak, taşımacılık, ticaret hakkı Türk vatandaşlarına tanınmakta, yabancıların Türk gemileriyle ticareti önlenmekte. Yine bu yasayla Türkiye’nin kıyılarından kum çakıl çıkarılması, deniz kurtarma - yardım faaliyetleri, dalgıçlık, kılavuzluk, kaptanlık, çarkçılık, tayfalık, gemilerle, limanla ilgili her türlü işler Türk vatandaşlarına tanınmakta. Yabancı bayrak taşıyan gemilerin bu tür işler yapması suç sayılıyor. Böylece yabancıların Türk gemileriyle ticaret yapması önlenmiş. Yabancı gemiler ancak ülkelerinden aldıkları yolcuları ve yükleri Türk limanlarına, Türk limanlarından aldıkları yolcuları, yükleri de yabancı limanlara taşıyabilirler.”

*
Ülkemiz karasularında egemenlik bizimdir. Yüce önderimiz Atatürk sayesinde bizimdir!

24 Temmuz Lozan Antlaşmasıyla, denizlerimizdeki egemenlik hakkımız da geri alındı. 1 Temmuz 1926 tarihinde “Kabotaj” yasası yürürlüğe girdi. 1936’daki Montrö Boğazlar Sözleşmesiyle de denizlerimizdeki haklarımız birleşmiş, bütünleşmiştir.

1935 yılından başlayarak bu çok önemli gün ülkemizde Kabotaj Bayramı olarak kutlanıyor.

“1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramı.”

Yüce Önderimiz Atatürk, 1 Kasım 1937 tarihinde Meclis açılış konuşmasında bu konu hakkında şunları demiştir:

“En güzel coğrafi vaziyette ve üç tarafı denizle çevrili olan Türkiye; endüstrisi, ticareti ve sporu ile en ileri denizci millet yetiştirmek kabiliyetindedir. Bu kabiliyetten istifadeyi bilmeliyiz; denizciliği Türk’ün büyük ülküsü olarak düşünmeli ve onu az zamanda başarmalıyız.”

Ne günlerden ne günlere gelindi…

1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramı ulusumuza kutlu olsun!

Feza Tiryaki, 1 Temmuz 2025

Ek:
https://gazete.bik.gov.tr/Uygulamalar/G ... Sayfalar...
*
https://www.guncelmeydan.com/.../denizin-egemenlik...