News of Tartışma

ENCÜMEN-İ DÂNİŞ
Geçenlerde Curia Regis kurumundan sözetmiştik.
Bu ‘oluşum’un, zaman içinde ve ülkesine göre nasıl ‘Devlet Konseyi’ ya da ‘Konsey’leri biçimi aldığından sözetmiştik.
Bugün de, Türkiye’de, şimdilerde, hep olduğu üzere gelişigüzel dillendirilen ‘Encümen-i Dâniş’ten kısaca sözedelim.
Öncelikle, Osmanlı’daki ‘aydınlanma’yı anlatırken, başlıngıçta ‘Genç’ ama ardından olgun ‘Türk’ aydınlanmasını küçümseyenlerin görüşlerine bakılabilir.
Bu görüşü benimseyenler, Tanzimat ve Ishalahat çabalarını hep “gayrimüslim teba lehine koyduğu hükümler sebebiyle Müslüman halkı memnun etmemiştir” biçimindeki bir ‘önyargı’yı ‘tez’ olarak ileri sürmektedirler ...

DÜŞEN KOCA BİR GÖKTAŞ’IDIR
Öyle bir ‘Göktaş’ı düştü ki, Türkiye’de beklenen ‘İstanbul Depremi’nden daha fazla bir ‘hasar’ açacağı söylenebilir.
Bu kez de üstü kapanacak, diyenleriniz olacaktır.
‘Derin Devlet’ edebiyatına bir sayfa daha eklenmiş olacak, o kadar.
Gerçekten ‘olgu’ öylesine karmaşık ki, kesin değerlendirmeler yapmak neredeyse olanaksız.
Ancak, kendi payıma kimi sonuçlar çıkardığımı söyleyebilirim.
Bu Levent Göktaş komutanı tanımam, ama ‘Ergenekon Davası’ndan yıllarca tutuklanmış olmasına, tanıdık diğer tutuklular arasında olduğu için tüm içtenliğimle karşı çıkmıştım.
Bir ...

PEYGAMBER DEVESİ
Peygamber devesi (Mantiades) grubuna ait 15 aile, 430 cins (genre) ve 2400 tür (espèces)’den biri olan Mantopètres’lere deniyor.
Tip olarak deveye benzeyen ağır hareketli bir sürüngen.
Nasıl olduysa,Türk Ordusu için ‘peygamber ocağı’ denilmesine gitti aklım.
Eğer öyleyse, silahlı kuvvetlerin ‘genel komutanı’ da peygamber falan olmalı, değil mi ama?
Ne ki, ‘Şahsım Devleti’ ile birlikte, bu Mantiades ailesindeki ailecik, cins ve türler, sanki tüm Devlet ve toplum örgütlenmesine benzetildi diye düşünmeye başladım.
Örnek olsun, ...

CURIA REGIS
Tüm Orta-çağ boyunca kralların (tek adam diyelim) yanında bir ‘Danışma Meclisi’, bir ‘Aksakallılar’, bir ‘Şûra’-mura olmuştur.
Latince Curia Regis deniyor.
Fransız Devrimi ile birlikte (1790) bu ‘danışma kurulu’ Devlet Konseyi (Conseil d’Etat) adı ve biçimini alıyor.
Yani artık sadece bir ‘danışma’ işlevi görmeyip, Devlet’le ilgili tüm idari işlemlerin anayasaya uygun ve hukuksal olup olmadığına karar veren bir kurum oluyor.
Osmanlı’da ise II.Mahmut’la birlikte Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliye olarak kuruluyor.
Yıl 1837.
Demek ki ...

BAYRAMINIZ KUTLU OLSUN !
Belki de kiminiz ne bayramı diyeceksiniz.
Ne bayramı olacak, 15 Temmuz Bayramınız !
Ama bugün 18 Temmuz diyorsanız; kına yakmanız için ‘bayram geçtikten sonra’ yazıyorum.
Bu neyin bayramı Tanrı aşkınıza?.
Bu 15 Temmuz, olsa olsa delilerin bayramı olabilir?
Yalanla, dolanla, hile ve desise ile, baskı ve zulümle, ve denildiğildiği üzere ‘kanırta kanırta’ delirtilmiş, çıldırtılmış, beyinleri sulandırılmış bir ‘toplum’un bayramı olabilir.
En aklı başında olanlarınız için, 15 Temmuz’un ‘karanlık yönleri’ varmış.
Yahu ...

ANADOLU İRFANI (2)
Çankırı Dodurgalının ‘irfanı’, acaba ‘Anadolu irfanı’dır diye tanımlanabilir mi diye sormuştuk.
Nazım Hikmet’in “O topraktan öğrenip kitapsız bilendir” dediği ‘Anadolu insanı’, yine Nazım’a göre “Düşmanı meydanda koyup evlerine kaçan” değil midir?
Bir an için ‘siyaset’i bir yana koyup, konunun ‘felsefî temelleri’ne değinmeye çalışalım.
Şu ‘irfan’ denilen şey, ki neresinden bakılırsa bakılsın, anlam bakımından ‘fikir’ ve ‘vicdan’la içiçedir.
Peki ama bu ‘duygu’lar, bu ‘anlayış’, bu ‘bilgi’ ve ya da bu ‘bilinç’ tipleri ‘doğuştan’ ...

ANADOLU İRFANI
Mustafa Kemal Atatürk öğretmenlere « Cumhuriyet sizden fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür kuşaklar yetiştirmenizi bekler » demişti.
Çünkü “Kimseden bir fayda ummam ben, dilenmem kol kanat.
Kendi boşluk, kendi gökkubbemde gezginim ben.
Bir eğik baş bir boyunduruktan ağırdır boynuma;
Fikri hür, irfanı hür, vicdanı hür bir şairim.” diyen Tevfik Fikret’in izleyicisi idi.
Sunay Akın, anlatmıştı:
Tevfik Fikret’in cenazesine askerî üniformasıyla katılan tek subaydı o.
Cumhuriyet’i kurduğu zaman, ögretmenlerden o nedenle ‘fikri hür, ...

ayzelayz / Sanat, Felsefe ve Sevgi Kanalı

Sanat, Felsefe ve Sevgi Üzerine İnternet Yayıncılığı, içeriğinde bir çok felsefi konular ve bilgilerle yayında... www.ayzelayz.com

MÜSLÜMANIN DELİĞİ
Hani şu çok müslüman, en karizmatik ve belagatı en yüksek biri var ya, hepiniz çok yakından tanıyorsunuz, diyor ki;
“Bir delikten, müslüman, iki kez sokulmaz”.
Şimdi bu tümcenin neresini eleştireyim?
Bunu söyleyen kişinin belagatı şöyle dursun, Türkçe gramerine hangi edebiyat öğretmeni geçer not verebilir?
Özne, yüklem ve eylemin hiçbiri yerli yerinde değiller.
Ne ki, o anlamsız anırmalar size ‘belagat’ diye yutturula geldi bugüne değin.
Öyle ki, elini masaya vurmayan, avazı çıktığı kadar bağırmayan ...

KAFTAN ve KEFEN
Bir cübbe bir de kaftan var.
Kaftan, örneğin krallar, vezirler ve kadılar gibi yüksek makam sahiplerinin giydikleri cübbeler oluyor.
Bir de cüppe var ki, merak edenler sözlüğe baksınlar, ortalıkta profesör/mrofesör, yargıç/margıç ve savcı/mavcı olarak dolananların giydikleri şeye deniyor.
En azından ben böyle diyorum.
Örneğin Canan Kaftancıoğlu’na ceza kesen yargıç da, o yargıcın kararını onaylayan Yargıtay üyelerinin de giydikleri, o sözde düğmesiz, cübbe ya da kaftan değil, düpedüz cüppedir.
Bu tiplere züppe demenin ...