AGİT’in kararı 1915 olayları konusunda yeni başlangıç mı?

Ermenilerin soykırım iddialarını çürüten ve asıl katliam sahiplerinin onlar olduğunu gösteren bölüm.

AGİT’in kararı 1915 olayları konusunda yeni başlangıç mı?

İletigönderen tuba » Cmt Tem 12, 2008 2:27

AGİT’in Kararı 1915 Olayları Konusunda Yeni Bir Başlangıç Olabilir mi?

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül 4-7 Temmuz tarihleri arasında Kazakistan’a resmî bir ziyarette bulundu. Astana’nın başkent oluşunun 10. yıldönümü etkinlikleri çerçevesinde gerçekleştirilen törenlerde Orta Asya liderlerinin yanı sıra Kafkas ülkeleri liderleri de hazır bulundu. Türkiye açısından Astana’daki kutlamalar çerçevesinde gündeme damgasını vuran gelişme Cumhurbaşkanı Gül’le Ermenistan Devlet Başkanı Serj Sarkisyan arasında yaşanan sıcak diyalog oldu. Ancak bu gayriresmî görüşmeden daha önemli olan AGİT’in (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı) 29 Haziran-3 Temmuz tarihleri arasında Astana’da gerçekleştirdiği 17. AGİTPA Genel Kurul toplantısında aldığı karar oldu. Bu bağlamda Türkiye açısından oldukça önemli bir gelişme olan AGİTPA’nın söz konusu kararı üzerinde durulmasında yarar vardır.

Soğuk Savaş döneminde Avrupa’nın bölünmüşlüğünün sona erdirilmesinin yanı sıra katılımcı ülkeler arasında barış, güvenlik ve istikrarın sağlanması ve korunması amacıyla 1970’li yıllarda kurulan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın, aralarında Ermenistan’ın da bulunduğu 56 üyesi bulunuyor. Dünya çapında Birleşmiş Milletler’den sonra ikinci büyük uluslararası kuruluş olarak değerlendirebileceğimiz AGİT’in Astana’daki toplantısının bu yılki ana teması “AGİT’te Şeffaflık”tı. AGİTPA’nın Demokrasi, İnsan Hakları ve İnsani Meseleler Komitesi toplantısının yapıldığı sırada AGİT Genel Kurulu’na Türk heyeti tarafından önemli bir karar sunuldu. Kararda özetle soykırım gibi olayların öncelikle tarihçiler tarafından arşivlerde yapılacak araştırmalar sonucunda tanımlanması ve gerekli görülmesi hâlinde üçüncü ülke bilim adamlarının da söz konusu araştırmalarda yer alabilmesi konularına ağırlık verildi. Söz konusu karar tasarısına Ermenistan dışında ret oyu veren olmadı. Böylelikle AGİT Parlamenter Asamblesi, katılımcı ülkelerin, tarihlerindeki ihtilaflı dönemlere objektif ve bilimsel nitelikte ışık tutmak amacıyla, katılımcı ülkeler arasında, ilgili tarihî, siyasi ve askerî arşivlerde araştırma yürütmek üzere, kendi ülkelerinden, gerekirse üçüncü ülkelerden uzmanlar ve tarihçilerden oluşan ortak tarih komisyonlarının kurulmasını desteklediklerini bildiren bir karar yayınlandı.

AGİTPA’nın bu kararı Ermenistan’da Sarkisyan’ın Cumhurbaşkanı Gül’ü Türkiye-Ermenistan maçını izlemek üzere davet ettiği bir dönemde, özellikle de kamuoyunda Sarkisyan’a yönelik sert eleştirilerin yer aldığı bir ortamda kabul edildiği için çok fazla yankı bulmadı. Ancak bu gelişme Ermeni basınında AGİT kararının Türkiye tarafından çarpıtıldığı şeklinde yer aldı. AGİTPA Ermenistan delegasyonu başkanı Armen Ashotyan, “Ermeni basınının Türkiye tarafından bilinçli olarak propaganda yoluyla yanlış bilgilendirildiğini dolayısıyla AGİTPA kararının Ermenistan ya da Türkiye’ye yönelik değil AGİT’e üye tüm ülkeleri kapsadığını ve bu nedenle Ermenistan açısından endişelenilecek bir durum olmadığı”nı açıklamakla yetindi.

Ermenistan’da Şubat ayında yapılan devlet başkanlığı seçimlerinin ardından ülkenin çalkantılı bir dönem geçirdiğini söylemek mümkündür. Nitekim seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla yapılan protestolar, hemen ardından olağanüstü hâl ilanı, ölümler, tutuklamalar ve göz altıların yaşandığı bir dönemde Ermenistan’da iç dengelerin durulmaya başladığı bir zamanda Sarkisyan’ın açıklamaları ülkede yeni bir kaos ortamının yaşanmasına neden olmuştur. Sarkisyan’ın bir yandan Ermeniler için tabu olarak kabul edilen, “Türkiye’nin öne sürdüğü soykırım konusunun Ortak Tarihçiler Komisyonu tarafından incelenmesi” önerisine ilke olarak karşı olmadıklarını açıklaması, diğer yandan sert tepkilerden kaçınmak için ülkesinin soykırım konusundaki fikirlerinin değişmediği yönündeki açıklamaları Türkiye gibi Ermenistan’da da şaşkınlıkla karşılanıyor. Bu nedenle Ermenistan’da muhalefet ve koalisyon partilerinden sık sık Sarkisyan’a yönelik sert eleştiriler geliyor. Dolayısıyla AGİT’in son Astana toplantısında Sarkisyan’ın konuyla ilgili açıklamalarını ve Türkiye’nin tezlerini destekleyen bir karar alması, Türkiye-Ermenistan ilişkilerinde bir ilerleme olarak kaydedilirken, Ermenistan’da ise bir hayal kırıklığı yaratıyor.

Türkiye açısından bakıldığında söz konusu karar AGİT tarafından kabul edilen ilk karar olması yönüyle önem arz etmesinin yanı sıra uluslararası camiada 1915 olaylarının araştırılması konusunda Türkiye’nin 2005 yılından beri önerdiği Ortak Tarihçiler Komisyonu fikrinin bu yolla desteklenmesi bakımından da önemli bir kazanım olarak değerlendirilebilir. Bunun yanı sıra bu kararın önümüzdeki dönemde BM, NATO, Avrupa Parlamentosu gibi diğer önemli uluslararası kuruluşlara da örnek teşkil etme ihtimali bulunduğundan, Türkiye-Ermenistan ilişkilerinde son dönemde yaşanan olumlu gelişmelere katkıda bulunabilir. Ancak kararın uygulamaya geçirilebilmesi için başta Ermenistan’daki Devlet Arşivleri olmak üzere Kudüs'teki Ermeni Patrikhanesi Arşivi ile Boston'daki Ermeni Arşivlerinin de kullanıma açılması gerektiği hususunun da hatırlatılmasında yarar var. Dolayısıyla önümüzdeki dönemde Ermeni Arşivlerinin açılması konusunda Ermenistan yönetiminin nasıl bir tutum sergileyeceği merakla bekleniyor.


Yıldız Deveci BOZKUŞ - ASAM
Kaynak
Kullanıcı küçük betizi
tuba
Üye
Üye
 
İletiler: 1113
Kayıt: Cmt Ara 29, 2007 21:09
Konum: Güneşin doğduğu yerden...

Şu dizine dön: Ermeni Meselesi

Kİmler çevrİmİçİ

Bu dizini gezen kullanıcılar: Hiç kayıtlı kullanıcı yok ve 0 konuk

x