Başpiskoposun şeriat önerisi, İngiltere'yi karıştırdı

İngiltere'de, Anglikan Kilisesi Başpiskoposu Dr. Rowan Williams'ın ülkede yaşayan Müslüman toplumunun kendi şeriat mahkemelerine sahip olmaları gerektiği, bunun sosyal uyuma katkısı olacağı yolundaki açıklaması tartışmalara neden oldu.

Müslümanların evlilik ve mali konular gibi sorunlarla karşı karşıya kalınca şeriat mahkemelerine başvurabilmeleri gerektiğini belirten Williams, aksi takdirde Müslümanların kendilerini yaşadıkları ülkeye sadakat ile kendi kültürel değerlerine sadakat arasında sıkışmış hissedeceklerini savundu.

Williams, İngiltere'nin çok kültürlü bir toplum hale gelebilmesi için böyle bir değişimin mümkün kılınmasını istedi.

''Bu önerisiyle şeriat yasalarının ağır ve kabul edilemez cezalarının benimsenmesini kastetmediğini'' belirten Williams, ''tek bir şeriat uygulamasının olmadığını, değişik ülkelerde değişik uygulamaların olduğunu'' söyledi.

Başpiskopos Williams'ın sözleri üzerine açıklama yapan Başbakanlık sözcüsü, hükümetin zaten Müslümanlara elinden geldiği kadar yardımcı olmaya çalıştığını, ancak Başbakan Gordon Brown'un İngiltere'de sadece İngiliz yasalarının geçerli olmasından yana olduğunu belirtti.

The Times gazetesi başyazarı, Başpiskoposun ''ciddi bir hata'' yaptığını, belli dinler ve kültürlerin kurallarının, bir ülkede yaşayan vatandaşları, parlamentonun belirlediği yasalardan muaf tutamayacağını kaydetti.

Bir ülkede aynı yasaların herkes için geçerli olmasının demokrasinin temel şartı olduğunu belirten başyazar, aralarında Yahudiler, Hindular ve Sihlerin bulunduğu farklı inançların mensuplarının İngiltere'ye yerleşirken kendileri için farklı bir hukuk sistemi talebinde bulunmadıklarına işaret etti.

The Daily Telegraph gazetesi de konuya başyazısında yer verdi ve Başpiskoposun önerisinin iddia ettiği gibi toplumda sosyal uyum yaratmayacağını savundu. Gazetenin başyazarı, Başpiskoposu sert biçimde eleştirirken, kendisine, ''böylesine hassas konularda susması'' tavsiyesinde bulundu.

Diğer İngiliz gazeteleri de toplumun değişik kesimlerinden gelen tepkilere geniş biçimde yer verdi.

İngiliz yasaları, davalı ve davacı tarafların uzlaşması halinde anlaşmazlıkların üçüncü bir tarafın gözetimi altında kendi diledikleri yöntem çerçevesinde çözülmesine izin veriyor. Müslüman Şeriat mahkemeleri ve Yahudi Bet Din bu kapsam altında görülüyor.

Hay hay...

Aslında Osmanlı gibi cemaatleri kendi içlerinde serbest bırakabilirler. Osmanlı devleti sınırları içerisinde yaşayan gayrımüslimler medeni hukukta yani doğum, evlilik, boşanma, miras gibi konularda kendi şeriatlarına tabiydiler. İslam şeriatine tabi olmaları için bir müslümanla, bir başka cemaatle veya devletle (vergi konusunda) sorun yaşamaları gerekiyordu. Kendi şeriatinden memnun olmayan gayrımüslimler ise din değiştirip İslam şeriatine tabi olmayı seçiyorlardı. 19. yüzyıla kadar bu durum sorunsuz devam etti ama İngilizler'in kışkırtmasıyla bu cemaatler daha fazla hak isteyince işler karıştı. İngiliz ettiğini bulacak ve ömrü olan da bunu görecek inşallah.