
Başlıktaki söz Kürtçe imiş. Devlet televizyonu TRTnin 6. kanalında başlattığı Kürtçe yayınların hayırlı olmasını dilerken, hayırsız olsun anlamında manşetlere çıkmış bir söz.
Şimdi Türk(!) basını Kürtçe öğreniyor ve bê xêr be (hayırsız olsun) dememeye çalışıyor!..
GEÇMİŞİN TORTUSU
Yeni yıla girdiğimiz bugünlerde TRT 6 kanalı, Başbakan Recep Tayyip Erdoğanın bu kanala Hayırlı olsun sözleriyle yayına başladı.
Nereden nereye?
Aynı Başbakan birkaç yıl önce, Danimarkada basın toplantısını terk etmişti. Niye?.. Salonda Kürtçe yayın yapan televizyonun muhabiri var diye!..
Geldiğimiz nokta gerçekten bê xêr be durumu!..
Tarihe bakalım ve bu aşamaya nasıl gelindiğini kısaca hatırlayalım.(Alıntılar, Ya Sev Ya Sevr adlı kitabımdan.)
Turgut Özalın başbakanlığı döneminde, Devlet Bakanı Cemil Çiçek, 17 Eylül 1989 tarihli Bakanlar Kuruluna yazılı bir metin sunmuştu:
- -Bölgede halkın temel saiklerini iyi anladığımızı sanmıyorum. Devlet görüntüsü verilmemeli, mesela üniversitelerle anlaşarak ve bu heyetlerin içinde çok iyi Kürtçe bilen bölge kökenli, ama ilmi objektiflere sahip bilim adamlarının da bulunacağı heyetler, kamuoyu araştırması türünde araştırmalar yaparak, bu saikleri(onları motive eden duyguları) ortaya çıkarmalıdır. TVde beğendikleri ve beğenmedikleri yayınlar, öldürülmüş PKKlıların cesetleri gösterildiğinde ne hissediyorlar, en çok sevdikleri sanatçılar, şu kadar parası olsa önce ne sahibi olmak isteyeceği gibi dolaylı ama şuurlu hazırlanmış anket formlarıyla ve yüz yüze görüşmelerle bölge halkının psikolojisi öğrenilmeli. Buna göre güvenlik timleri eğitilmeli. Bu ve benzeri konulardan elde edilecek sonuçlara göre, bir üslup işbirliği sağlanmalıdır.
-Bölge halkı mutlaka sık sık televizyona çıkarılmalıdır.
-Doğulu sayılan bilim ve fikir adamları, sanatçılar, sermayedarlar, din adamları, TRT programlarında birer vesile icat edilerek konu hakkında zaman zaman veya sık sık konuşturulmalıdır.
-Avrupadaki ve ABDdeki Kürt kuruluşları muhtemeldir ki, geçmişte aynen Bizim Radyo uygulamalarında olduğu gibi, dünyanın herhangi bir yerinden Irak, İran ve Türkiyeye dönük Kürtçe TV yayını başlatabilirler.
-Devlet ne yapacak? (...) Türkçenin çeşitli lehçelerini inceleyen ve bu konuda uzmanlar yetiştiren ve devletin politikasına bütünüyle sadık Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü mutlaka Zazaca, Kırmanca gibi Kürt lehçeleri üzerinde çalışmaya, uzman, konuşmacı, yazabilecek adam yetiştirmeye başlamalıdır.
Turgut Özal, başbakanlığı döneminde Türkiyedeki tabuları yıkma misyonunu şöyle açıklıyordu:
Şunu söyleme, aman bundan söz etme, sakın şu konuya hiç girme, falanca konuda askerler ne der, gibi düşünceler bana aykırıdır. Benim amacım, tabularla savaşmak, bunları ortadan kaldırmak, kaldıramadıklarımı da mümkün olduğu kadar azaltmaktır.
Özal Cumhurbaşkanı olduktan sonra da bu faaliyetlerine devam etti. Örneğin, Nisan 1992de Başbakan Demirel ile Çankaya Köşkünde görüşürken şu öneride bulunmuştu:
TRT televizyonunun GAP kanalından Kürtçe yayın yapalım!.
O görüşmede Özal devam etti:
GAP TVsini Kürtçe yayın yapan bölgesel bir televizyon kanalı haline getirelim. Bu kanaldan hem konuşmalar yapılsın, hem de şarkı-türkü gibi hafif eğlendirici yayınlar yapılsın. Korkmayın bundan. Şu sırada biz üstün gelirken bunu yapmak daha doğrudur. Yarın bir şey olur da, tersi bir hareket olursa, onlar yaptırdı olur. PKKnın zoruyla oldu, derler. Şimdi biz üstünüz. Şimdi yapmak lazım.
Turgut Özal sözlerini şöyle tamamladı:
Bu zaten bizim AGİKte verdiğimiz kültürel kimlikler maddesine de uygundur. Bunu yapmamız lazımdır.
TESLİMİYET Mİ KABUL MÜ?
Özal, başbakan iken 2932 sayılı Kürtçe konuşmayı yasaklayan yasayı Milli Güvenlik Kurulundan yağdan kıl çeker gibi kolaylıkla geçirmiş, Bakanlar Kurulunda tüm bakanların neredeyse ittifak içinde kendisine karşı çıkması üzerine, Mecliste Terör Kanunu geçerken Türk Ceza Kanunundaki komünizm ve şeriata dayalı parti kurmayı yasaklayan 141, 142 ve 163. maddelerin kaldırılması sırasında bir madde eklettirerek, bakanlarını ve çok sayıda milletvekilini saf dışı bırakıp, 2932 sayılı kanunu oracıkta kabul ettirmişti.
Aynı Özal, Demirelin bölgeye giderek Kürt realitesini tanıdık sözünü etmesinden çok önce, Anne tarafından Kürt olduğunu da söylemişti.
Bu arada, Amerikanın Sesi Radyosu bu bölgeye yönelik Kürtçe radyo yayınına başlamıştı bile. Bu gerçek, yıllarca göz ardı edildi nedense?..
2009un ilk günlerinde geldiğimiz nokta şu.
Türkiye, kendi vatandaşını takip eder, telefonlarını dinler, istemediği yayınları engeller, gazetecilerin başına binbir çorap örerken; PKKnın yurtdışından terörist uydu yayınlarını engelleyememiş, bunların Türkiyede frekanslarını kesememiş ve teslim olmuştur.
Ama asıl soru, bunun gerçekten bir teslimiyet olup olmadığıdır.
Bu sorunun yanıtı, belki de Atatürkün Türkiyesinde birçok aydının başını belaya sokmuştu!..
Hayırlı olsun!
Hûlki Cevizoğlu, 2 Ocak 2009