1960 yılında ABD Kongresi tarafından kurulan East-West Center kendini, "Asya, Pasifik ve Amerika Birleşik Devletleri'nin halklar ve milletler arasındaki ilişkileri ve anlayışı güçlendirmek için bir eğitim ve araştırma kuruluşu" olarak tanımlıyor.

Kuruluşa mali destek, özel kurumlar, kişiler, vakıflar, şirketler ve bölge hükümetleri tarafından sağlanan ek gelirlerle birlikte, ABD hükümetinden geliyor.

ABD İstihbaratı'nın, Türkiye bölünme yolunda ilerlerken yapay gündemlerle dikkati nasıl başka yönlere çektiğinin bir diğer örneği...

Çin ve Türkiye arasında, Batı Çin’de etnik Uygurlar’la çatışmalarla büyüyen gergin havayı, Uygurlar yüzünden bu iki ülke arasındaki süregelen sürtüşmenin tarihi geçmişini inceleyen, Uygurlar konusunda Çin-Türkiye gerginliğinin tam zamanında bir analizini yapan akademik bir araştırma East-West Center (Doğu-Batı Merkezi) tarafından yayınlandı. Hayfa Üniversitesi siyasi bilim uzmanı Yitzhak Shichor’un hazırladığı raporun başlığı, “Çin-Türk ilişkilerinde Uygur Takıntısı”.

Raporda, Uygur Milliyetçiliğinin Osmanlı İmparatorluğu ile Çin Qing hanedanı arasında, Çin’in batısında Xinjiang eyaleti olarak bilinen, ayrılıkçıların Doğu Türkistan dedikleri bölgenin kontrolü üzerinde geçmişi 19.yüzyıla giden çatışmanın, Türk-Çin ilişkilerine etkisi inceleniyor.

Zamanlama öyle ki rapor, Türk Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Xinjiang eyaleti başşehri Urumqi’de Uygur protestolarına karşı Çin tarafından alınan önlemleri “bir tür soykırım” olarak adlandırması ve Türk Ticaret Bakanı’nın Türkleri, Çin ürünlerini boykota çağırdığı günlere rast geliyor.

Çin’de etnik bir azınlık olan Müslüman Uygurlar’ın, Türkiye ile dil ve din bağları var; pek çok Türk lider onları Türklerin en eski ataları olarak görüyor.

Schichor’un araştırması, Çin-Türk sürtüşmesini 1900’lerin başında Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküşünden, Çin’de Komünizmin yükselişinden başlayarak 1971’de iki ülke arasında diplomatik ilişkilerin başlangıcına, ve yakın zamanlarda Türkiye’nin Çin ile ekonomik bağlarının artması ile Uygur ayrılıkçılarına desteğinin azalmasına kadar dönemleri inceliyor.

Schichor’a göre, “Pekin, Uygur ‘tehlikesi’nden, onun yarattığı algı kadar endişeli değil, fakat bu tehlike havasını özellikle Orta Asya ülkeleri ve Türkiye’nin gözünü korkutmak ve manipüle etmek için kullanıyor”.

________________________________________

Kaynak:http://www.eastwestcenter.org/news-center/east-west-wire/timely-policy-study-examines-china-turkey-tensions-over-uyghur-issue