Avrasya Tüneli’nde geçen araç sayılarının verilen garanti geçişleri karşılamaması nedeniyle tünelin kamuya zararı 935 milyon lirayı buldu.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu yaptığı konuşmasında Yap-İşlet-Devlet modeli ile yapılan Avrasya Tüneli sayesinde ülke ekonomisine 8.1 milyar lira katkıda bulunulduğunu ifade etti.

Bakan, konuşmasında “Kozyatağı-Bakırköy koridoru dikkate alınarak yapılan hesaplamalarda, Avrasya Tüneli’ni kullanan sürücülerin, 2021 yılında 25 milyon saat zaman tasarrufu, 35 bin ton yakıt tasarrufu, 10 bin ton emisyon azalımı, 65 milyon araç-km azalması ile oluşan kaza maliyeti tasarrufu elde etmesi sonucunda ülke ekonomisine 5 yıllık toplam katkısı 8,1 milyar liraya ulaştı" ifadelerini kullandı.

KAMUYU ZARARA UĞRATIYOR
Bakan Karaismailoğlu’nun açıkladığı veriler, tünelin dolaylı katkılarını ortaya koyuyor. Ancak doğrudan verilere göre Avrasya Tüneli açıldığı günden beri kamuyu zarara uğratıyor.

Aralık 2016'da açıldığında otomobiller için 15 lira, minibüsler için 22,50 lira olarak belirlenmişti. Avrasya Tüneli geçiş ücreti 6 yılda otomobiller için 53, minibüsler içinse 79,50 liraya kadar yükseldi. Proje için garanti edilen araç geçiş sayısına hiç ulaşılamadı. Geçmeyen araçlar için ise kamu kaynaklarından, şirkete ödeme yapılıyor.

2016'da otomobiller için 15 lira ile başlayan Avrasya Tüneli geçiş ücreti, son zamla birlikte yüzde 253 artarak 53 liraya yükseldi.

Avrasya Tüneli'nde geçiş ücret bedeli arttıkça araç geçiş sayısında azalma yaşandı:

2020 YILINDA 456 MİLYON LİRA
Sayıştay raporlarına göre, 2020 yılında Avrasya Tüneli için 25 milyon 376 bin 878 araç geçiş garantisi verildi. Ancak sadece 12 milyon 609 bin 103 araç geçti. Geçmeyen araçlar için de devlet kasasından Avrasya Tüneli’ni işleten şirkete tam 456 milyon 310 bin TL ödeme yapıldı.

KAMU PARASI ŞİRKETE GİDİYOR
2017 yılında şirkete geçiş garantisi olarak 25.6 milyon araç sayısı verildi. Ancak tüneli kullanan araç sayısı 15.6 milyonla sınırlı kaldı. Aradaki 10 milyon araçlık fark ise devlet kasasından 123 milyon lira olarak şirkete ödendi.

Odatv’de yer alan habere göre, 2018 yılında verilen araç geçiş garantisi 25 milyon 125 bin araçtı. Geçen araç sayısı ise 17 milyon 91 bin 747’de sınırlı kaldı. 2018 yılında şirkete ödenen para 155 milyon 684 bin lira oldu.

2019 yılında ise yine verilen garanti geçiş sayısının altında kalan Avrasya Tüneli için hazineden yaklaşık 200 milyon lira şirkete ödendi. Sayıları topladığımızda ise Avrasya Tüneli açıldığı tarihten itibaren şu ana kadar açıklanan verilere göre yaklaşık olarak 935 milyon liranın devlet kasasından şirkete verilmesine sebep oldu.

2019 yılı Sayıştay raporunda ayrıca, “Bildirim formunda yer alan tahminlerde 2026 yılından itibaren garanti edilen araç sayısına ulaşılacağı ve 2019-2025 dönemi için toplam 963 milyon 167 bin 225 TL garanti ödemesinin yapılacağı öngörüldüğü halde söz konusu tahminlerin muhasebe kayıtlarına alınmadığı görülmüştür” tespiti yer aldı. Tünelin kamuya aktarımı ise 20 yıl sonra, 2042 senesinde olacak.

ARADAKİ FARK 40 MİLYON
Yap-işlet-devret modeliyle inşa edilen 14,6 kilometre uzunluğundaki Avrasya Tüneli, 22 Aralık 2016'da hizmet vermeye başladı. 2017’de günlük 68 bin olan geçiş garantisi yıllar itibariyle arttı. Sayıştay raporuna göre, 2020’de garanti edilen yıllık araç sayısı 25 milyon 376 bin 878 oldu. Ancak 2020 yılında, tünelden bunun yaklaşık yüzde 50'si oranında, yani 12 milyon 609 bin 103 araç geçti.

Avrasya Tüneli için verilen garantilere göre; 2017-2021 arasındaki 5 yılda tünelden 120 milyonun üzerinde aracın geçmesi gerekiyordu. Bakan Karaismailoğlu’nun açıkladığı verilere göre ise söz konusu sürede geçen araç sayısı 79 milyonda kaldı. Aradaki fark yaklaşık 40 milyon.