20 Ocak 1977’de ABD Türkiye Büyükelçisi William Macomber merkeze gönderdiği mesajda ABD-Türkiye Savunma İşbirliği Anlaşması’nın bir an önce imzalanması gerektiğini söylüyor.
Macomber herhalde biliyordu CIA-Mossad akıl hocalarının MİT’e öğrettiği provokasyonlarla 1 Mayıs 1977’de Taksim’de neler olacağını. Acelesi o yüzden.

Eski Başbakan Ecevit, Karaoğlan ise, ülkesinin sorunlarını ve devlet sırrı sayılabilecek konuları rahatlıkla ABD Büyükelçisine anlatıyor.

Büyükelçi merkeze ayrıca, Türkiye’nin içişlerini temelden ilgilendiren konularda Demirel’in kendisine, ve Türk Büyükelçi Esenbel ve Dışişleri Bakanı Çağlayangil’in eski Dışişleri Bakanı Kissinger’e bilgi verdiğini söylüyor.

“Geçen akşam (19 Ocak), eski Başbakan Ecevit ile Türk parlamentonsun genel durumunu görüştük. İmza tarihi olarak Mart sonunu gerçekçi bir tarih olarak görmesine rağmen Türk parlamenterlerini Savunma İşbirliği Anlaşması veya herhangi bir ciddi yasal konuya odaklandırmak imkansız diyor. Kendi partisi de dahil, siyasi partilerin haftalık meclis grup toplantılarında bile çoğunluğu bulmanın çok zor hale geldiğini söyledi.

Geçen hafta, mevcut koşullar altında erken seçim kararı ile birlikte olsun veya olmasın, hükümetin düşmesi konusu gündeme geldi. Bildiğiniz gibi bu durum Türkiye’nin Kıbrıs ve Savunma İşbirliği Anlaşması ilgili her türlü hareketini felce uğratabilir.

Ecevit’e sordum; söylentiler göre, Demirel hükümetini yakın zamanda yahut seçimlerden önce bir noktada, düşme ihtimâli nedir, diye. Ecevit, Demirel koalisyonun her an bölünebilir ve çökebilir olduğunu doğruladı, ancak olur mu, olursa da ne zaman olur, "hiç kimse gerçekten bilmiyor" dedi. Ecevit, Demirel'in en önemli iki koalisyon ortağı (Erbakan ve onun Milli Selamet Partisi ve Feyzioğlu ve onun Cumhuriyetçi Güven Partisi) koalisyondan çıkmak istedikleri fakat hükümeti devirme sorumluluğunu da yüklenmek istemedikleri görüşünü doğruladı. Birçok siyasi gözlemci bana, “Erbakan’ın hükümette görevine devam etmesinin politika olarak daha iyi olduğunu” diyorlar dedim. Ecevit, Erbakan’ın bu konuda hemfikir olduğunu ancak Demirel’in yönettiği bir hükümette kalmanın kendisi için faydası olmadığı görüşünde olduğunu söyledi. Ecevit'in de doğruladığı gibi, Erbakan’a göre mevcut hükümetin devamından, temelde her ikisi de aynı seçmen kitlesine hitap ettiklerinden dolayı, Demirel Erbakan’dan daha fazla siyasi çıkar sağlayacak.

Yorum: Ecevit'in Mart sonu olarak verdiği tarih Başbakan Demirel’in bana verdiği, Büyükelçi Esenbel ve Dışişleri Bakanı Çağlayangil’in eski Dışişleri Bakanı Kissinger ve size verdikleri tarihten daha dar bir zaman kısıtlaması getiriyor.

Daha önceki yorumlarımdan da bildiğiniz gibi, belki verdiği tarihten biraz kayma olabilirse de, Ecevit’in tahmininin daha gerçekçi olduğunu düşünüyorum.

Demirel hükümetinin ömrüne gelince, ne kadar süreceğini şu an kestirmek mümkün değil. Benim tahminim, yeni seçim dönemine veya o civara kadar dayanabileceği ancak çok daha önceden yönetimi felce uğratacak bir hükümet krizi çıkması olasılığına bakarak Kıbrıs ve Savunma İşbirliği Anlaşması konularını mümkün olduğu kadar çabuk halletmeliyiz.”

Kaynak: https://wikileaks.org/plusd/cables/1977ANKARA00456_c.html