News of Tartışma

MARTO-PİKÖR
Çekiçli ya da tokmaklı delgi aletine Fransızca marto-pikör deniyor ve Türkçe’deki karşılığı da ‘darbeli-matkap’.
Çekiç ya da tokmakla ‘darbe’ yapmak tamam da, ‘pike’ yapmak başka ne anlamlara geliyor?
Bu, kazık gibi toprağa çakılmak gibi de olabilir, atı mahmuzlamak gibi ileri fırlamak gibi de..
Bizim burada üzerinde duracağımız anlamı ise, aşı yapmak ya da aşı iğnesi vurmak olacak.
Yani, o çok karşı olunduğu söylenen ‘darbe’, bir toplumu moloz gibi dağıtabileceği gibi, yeni bir ‘aşı’ ile ...

DEMOKRASİ ÜZERİNE (VIII)
Bu yazı dizisini sonlandırırken; ‘demokrasi’ kavramının ‘diktatörlük’le tamlaması gerçekte bir oxymore mudur yoksa bilimsel/felsefî bir yorumu da olabilir mi diye sorulabilir?
Burada öncelikle Lenin’in Cumhuriyeti “halkın silahı” (armement du peuple) olarak gördüğünü ve “Devlet ve dinin ayrılmış olması, bütüncül demokratik özgürlükler ile köktenci ekonomik reformlar” gibi liberal programa sahip çıktığını ve ilk ağızda ‘sosyalist diktatörlük’ değil ama ‘demokratik diktatörlük’ü savunduğunu belirtelim.
Öte yandan, Troçki ve Parvus’ün savundukları ‘sürekli devrim’ (révolution permanente) kuramı ...

DEMOKRASİ ÜZERİNE (VII)
Leninci sosyalist/komünist partilerde ‘parti önderliği’ gibi bir anlayışın egemen olduğunu söyledik.
Buna karşın ‘Avrupa Tipi’ sosyal demokrat ve sosyalist partilerin, sözde daha çok ‘halk egemenliği’ne yer verdiğine de değinmiştik.
Ne var ki, bu ‘Avrupa Tipi’ sosyal demokrat ve sosyalist partilerde de bir ‘merkezileşme ve bürokratlaşma’ eğiliminin ta başından buyana yer ettiğine de değinmemiz gerekiyor.
İşte ‘Alman Sosyal Demokrat Parti’nin bu ‘merkezileşme’ ve ‘lider egemenliği’ne karşı çıkan düşünür ve politikacılar olduğunu ve bunlardan ...

DEMOKRASİ ÜZERİNE (VI)
Avrupa’daki ‘sosyal demokrat’ ya da ‘sosyalist’ partiler ile Lenin’in düşündüğü ‘komünist’ parti arasındaki temel ideolojik ayırım, birincilerin ‘formel demokrasi’ ikincisinin ise Marx’ın düşündüğü ‘gerçek demokrasi’yi hedeflemiş olmasıdır.
Daha önce belirtildiği üzere, bu da ancak ‘parti’ önderliğinde ‘demokratik diktatörlük’ aracılığıyla gerçekleştirilebilecektir.
Burada, Türkiye’de de ileri sürülen ‘Millî Demokratik Devrim’ kuramının adından da anlaşılacağı üzere, demokratik yani ‘demokarsi amaçlı’ bir ‘Devrim’i öngördüğünü belirtelim.
Hem ‘demokratik’ ve hem de ‘ulusal’.
Nitekim, Lenin de ‘Rus Sosyal ...

DEMOKRASİ ÜZERİNE (V)
Sosyalist Demokrasilerinin ‘diktatörlük’ olduğu, çünkü temelinde ‘proletarya diktatörlüğü’ anlayışının yattığı söylenmektedir.
Oysa, Burjuva Demokrasilerinde, burjuvazinin baskınlığı (domination), en azından, hazmedilebilir bir tutum olarak sunulmaktadır.
Marx’a dönersek, 1848 ‘Avrupa Devrimi’ günlerinde ve hatta Komünist Manifesto’da, o da, proleteryanın ‘diktatörlük’ değil ama ‘baskınlık’ (Herrschaft)ından sözedecektir.
Ta ki, 1871 ‘Paris Komünü’ günlerinde, burjuvazinin gerçekten ‘diktatörlük’ uygulaması üzerine, bu kez ‘proletarya diktatörlüğü’ diyecektir.
Ne var ki, ulaşılması düşünülen ‘insanlık aşaması’nda ne ‘aracı kurumlar’a ve ne de ...

DEMOKRASİ ÜZERİNE (IV)
Bu yazı dizisinde ‘demokrasi’den sözederken, okuyucunun dikkatini çekeceğimiz şey, bizim ‘demokrasi’yi her önüne gelenin ‘sakız’ gibi çiğnediği bir ‘sözcük’ olarak değil ama bir ‘kavram’ olarak ele aldığımızdır.
Öte yandan, ABD başkanı Trump’ın eline İncil almasıyla ilgili olarak, sözde ‘siyaset bilimcileri’nin bitip tükenmez ve bizce ‘anlamsız’ olan yorum ve ‘kuram’larıyla uğraşmayacağımız da açıktır.
Lafı dolandırmadan ‘demokrasi’ kavramının bir ‘tek’ tanımının olabileceği, ancak tarihsel olarak iki ayrı ‘biçimi’nin ortaya çıktığını söyleyebiliriz: Burjuva demokrasisi ve ...

DEMOKRASİ ÜZERİNE (III)
Diyorduk ki, ancak belli koşullar altında “sandıkla gelen sandıkla gider”.
Eğer bir Devlet’in ‘kuruluş ilkeleri’nde değişiklik yapılması sözkonusu olursa, önce ‘Düzenin içte ve dışta koruyuculuk görevi’yle yükümlü silahlı kuvvetleri, ‘sandıkla geleni sandukaya koyacaktır”.
Fransa’da bu, 1789 Devrimiyle yaşama geçirilen ‘İnsan ve yurttaş hakları bildirgesi’nde değişiklik yapmaya kalkışanlar için sözkonusu olabilir.
Türkiye’de de Anayasa’nın ‘Başlangıç ilkeri’nde değişiklik yapanlar için olacaktır.
Efendim Fransa’da ‘beş ayrı Cumhuriyet’ kurulmuştur, altıncısı için de çalışılmaktadır diyenler çıkabilir.
Onlara ...

DEMOKRASİ ÜZERİNE (II)
Geçerken bir parantez açmak isterim.
Bir tanık, benim bir süre önce başlattığım, ‘Devlet-Ulus’ mu yoksa ‘Ulus-Devlet’ mi tartışması için, ‘meleklerin cinsiyetini soruşturmak’ gibi bir tartışma diye küçümsemişti.
Oysa eğer ‘demokrasi’den, hele günümüz ve gelecek açısından ‘demokrasi’den sözedilecekse, bu tartışmanın kaçınılmaz bir ‘temel’ olduğunu belirtmek gerekir.
Çünkü, ünlü düşünürün dediği üzere, solcular ya da enternasyonalistler için vatan ve ulus önemsizdir suçlaması tamamen asılsızdır; oysa “emekçi kesimler Devleti ele geçirdiklerinde, asıl o zaman kendilerinden ...

DEMOKRASİ ÜZERİNE
Birkaç gün önce 27 Mayıs Devrimi’nin 50nci yıldönümü idi.
Bu konuda yapılan yorumları dinlerken içim daraldı.
En doğruya yakın yorumlar bile ‘idamlar’ gibi bir ‘leke’si olduğunu ileri sürdüler.
Oysa ‘Devrimler’in bu tür ‘leke’lerinin olmasından ‘doğal’ bir şey yoktur.
Burada sorun ‘Devrim’lerin ‘Demokratik’ olup olmadığı ya da ne kadar ‘Demokratik’ olduğu sorunudur.
Ne var ki, ‘demokrasi’ ve giderek ‘demokratik’ sözcüğünün, bir ağız alışkanlığı ve sözcüğün tam anlamıyla ancak ve sadece ‘algı düzeyi’nde dillendirildiğini belirtmek ...

SİSTEM TARTIŞMALARI (III)
Koronavirüsten sonra diye başlayan kimi niyet, beklenti ve/ya da kestirim dillendirmelerinin sonunda bir ‘sistem tartışması’na yöneleceği açıktı.
Bu konuda ilk iki sıradan yazıdan sonra, deyim yerinde ise ‘bilimsel’ kimi saptamalar yapmaya çalışalım.
Birincisi, koronavirüsün, bir başına bir ‘dönüm noktası’ oluşturmayacağıdır.
Çünkü eğer, bir ‘sistem tartışması’ sözkonsu ise, sistemin zaten doğal sınırlarına gelip dayandığı görülmekte idi.
Ve ‘sistem’ denildiğinde, ‘kapitalist sistem’den başka bir şey anlaşılmaması gerektiğinin altını kalın çizgilerle çizelim..
Yani, sıkça yapıldığı ...