SİNOP NÜKLEER SANTRALI KİME EMANET?
21 Nisan’da Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, EÜAŞ ile Kanadalı CANDU şirketi arasında nükleer enerji santralı için imzalanan anlaşmanın kesin bir anlaşma olmadığını belirterek, "Dün yapılan anlaşma, müzakerelerin başlaması adına yapılmış bir anlaşma. Müzakereler sonunda mutabakat sağlanırsa anlaşma sağlanacak, mutabakat sağlanmazsa anlaşma sağlanmamış olacak" dedi.
Kanadalı CANDU şirketi, SNC Lavalin isimli Kanada’nın en büyük müteahhitlik şirketlerinden birinin bir bölümü. Daha önce Türkiye’de yapılması öngörülüp ihaleye çıkan ve sonra da iptal edilen ihalelerde teklif vermiş olan Kanadalı AECL (Atomic Energy of Canada Ltd.) isimli KİT'i 2011 yılında özelleştirildiğinde satın alan bu CANDU şirketi.
Bu güne kadar 7 değişik dünya ülkesine 34 nükleer santral satan AECL’in pazarlama tekniğinin rüşvet üzerine kurulu olduğu parlamento araştırma kurullarının gündemine geldi. Bu arada Kanada basınında, 2001 yılında TEK çalışanı M. Selvi’ye AECL tarafından 1 milyon dolar rüşvet teklif edildiği, Selvi’nin savcı Talat Şalk’a verdiği ifade ve sonucunda Enerji Bakanı Cumhur Ersümer’in istifa ettiği de yer aldı. AECL Türkiye’nin 2008 yılında açtığı nükleer santral ihalesine girmedi; Kanada basınına verdikleri açıklamada, “ihale masraflarının yüksekliği”ni sebep olarak gösterdi.
AECL’in devamı olan CANDU şirketinin sahibi SNC Lavalin’in geçmişinde de pek çok rüşvet ve yolsuzluk iddiaları var. Geçen yıl yabancı ülke “temsilciler”ine, SNC Lavalin tarafından ne maksatlarla 56 milyon dolar ödendiği henüz belirlenemedi. Şirketin yönetim kurulu başkanı (CEO) Pierre Duhaime’in neden göstermeden Mart ayında istifası bu iddiaların boş olmadığının kanıtı sayılabilir.
Sinop Nükleer Santralı ihalesi, umarız bu tür rüşvet ve yolsuzluk iddiaları ile kirlenmez.
Türkiye’nin Nükleer Macerası ve AECL’in geçmişi gelecek yazıda.
Erkan GÜÇİZ, 22 Nisan 2012