News of Tartışma ve Fikir Meydanı

EKONOMİ ve ÖTESİ (VII)
İş ve İşsizlik
Yine günümüzde, televizyon ve gazetelerin vermekle övündükleri bir terim var: işsizlik!
Şöyle arttı, böyle düştü vb.
Sonra bu, politikacı değil ama ‘siyasetçi’lerin, sözde ortadan kaldıracakları en önemli vaatleri arasında çok önemli bir yer tutmaktadır.
‘Herkese iş, herkeşe aş’ falan!
Oysa herkesin bir ‘iş’i var.
Parkta oturup kara kara düşünmekten, kahvehanede lakırdı etmek ya da oyun oynamaya kadar tümü dahil.
Burada, ‘iş’in ve yani ‘emek’in ‘ekonomik değeri’ ile ‘psişik ...

EKONOMİ ve ÖTESİ (VI)
Fetişizm
Yazı dizimize ‘ekonomi ve ötesi’ dedik, ama giderek görüyoruz ki, onun bir ‘öte’si yok, koca bir ‘dünya’ ve hatta dünyanın ta ‘kendisi’.
Ne var ki, hiç de ‘bize göründüğü gibi’ değil.
Tersine biz onu ‘fetişleşmiş’ olarak görmeye alıştırılmışız, sanki ‘her şey doğal’mış gibi geliyor.
Dahası, bu doğallıkta bir ‘kutsallık’ da var.
İşte, din dahil, etnoloji ve psikolojide kullanılan bu terim, ‘ekonomi politik’e de girmiş bulunuyor.
Tam Türkçe karşılığı yok, ama ...

EKONOMİ ve ÖTESİ (V)
Kapital’i yeniden-okumak
Kapitalizm diyoruz, emek-sermaye falan ve çoğu kez de ‘ekonomizm’ ve ardından ‘marksizm’ diye devam ediyoruz.
Çokbilmişlerimiz ise, ‘ekonomi politiğin eleştirisi’ diye hemen Marx’tan-Engels’ten alıntı yapmaya başlıyorlar.
İşte bu sonuncular için, Alain Bihr ile birlikte, günümüzde Kapital’i nasıl (yeniden-) okumamız gerektiğini açıklamaya çalışalım.
Bihr’e göre, 1°Kapital’i doğrudan, yani roman gibi okumak var, 2° Roman gibi değil ama, baştan sonra kesintisiz okumak var, 3° Kapital’in mantığını anlamaya çalışmak için okumak var, ...

EKONOMİ ve ÖTESİ (IV)
Ekonomizm
Günümüzde bile ‘kıt kaynaklar’ edebiyatıyla başlayıp, ücret, fiyat ve rant diye giden, dar anlamda bir ‘ekonomizm anlayışı’ egemendir.
Tam da bu nedenle, bu anlayışı ‘ideoloji’ olarak tanımlamak yerinde olacaktır.
Hele, son günlerde, Türkiye’deki doğal gaz, elektrik faturalarından sonra, bu sığ ‘ekonomizm ideolojisi’nin nasıl ‘toplumsal dönüşüm’ler getireceği üzerine de çok söz edilecektir.
Bu bağlamda akılyürütmeler; a- ilgili alanda ölçüm yasası, b- rekabet yasası ve c-sömürü yasası gibi sözde ‘bilimsel yasalar’a varmakta, ...

EKONOMİ ve ÖTESİ (III)
Zarf mı mazruf mu ?
‘Ekonomi’nin dışına çıkmak diye başlamıştık.
Peki ama ekonominin neresinden girmiştik diye sorulabilir.
Çok iyi biliyoruz ki, ekonomi konusunda konuşacak olan her kim olursa olsun, ‘mal ve hizmetler’ diye başlamaktadır.
Yani ‘üretim’in sonucu ve genel olarak değişimin konusu olan ‘mal’lar (marchandise) ekonominin abc’sini oluşturmakta. (Ki, buna meta da denilmektedir).
Malın en belirleyici özelliği, bir fiyat karşılığında satılmak amacıyla üretilmiş olmasıdır.
Alıcı, kuşkusuz ondan yararlanmak ve bir gereksinmesini ...

EKONOMİ ve ÖTESİ (II)
Adet olduğu üzere, önce ‘ekonomi’yi tanımlamamız gerekiyor.
Ancak Joan V. Robinson (1903-1983)’un ‘ulus’ tanımı için dediği gibi, körün fili ellemesi sonucu yapacağı bir tanımlamaktan kaçınmak için, bu tanımı erteleyelim derim.
Yani, fili hortumundan tutup, bu hayvancağız kuyruğundan soluyor demek de var.
Tıpkı, sözde ‘ekonomist’lerin, ekonomiyi tuttukları yere göre tanımlamaları gibi...
Ne var ki, ekonomi, genelde, ‘üretim aygıtı’ (appareil de production) temeli üzerinden tanımlanmaktadır.
O nedenle, son dönemde, Türkiye’de bir ‘üretim ekonomisi’ ...

EKONOMİ ve ÖTESİ
İzleyenler bilir, biz burada, daha çok bildiğimizi sandığımız konuların bilinmeyen yönlerine dikkat çekiyoruz.
Özellikle de, bir tür galat-ı meşhur olanlar üzerinde duruyoruz.
Ne var ki, bu galat-ı meşhur, yani yanlışın yaygınlaşmış olmasının kökenini belki de ‘lugat-i fasih’te aramak gerekebilir.
Şu anlamda ki, bize öğretilenler üzerinde yeterince, ve çoğunlukla hiçbir biçimde, düşünme gereği duymuyoruz.
Şimdi nereden bakılsa, kırk yıldan fazla bir süredir ‘ekonomi’yle ilgilendiğim söylenebilir.
‘Ekonomik yasa’, ‘ekonominin belirleyiciliği’, ‘gelişme’, ‘emperyalizm’, ‘sömürü’ falan. ...

EMEK ve GÜCÜ
Arkaik ekonomi politiğin ve günümüzde hâlâ geçerli olan ‘ekonomi bilimi’nin ‘emek’ ve ‘emek gücü’ gibi iki ayrı terimi var.
Ancak nedense bu iki terim bir ve aynıymış gibi kullanılmaktadır.
Oysa ‘emek gücü’ kavramı, fizikteki ‘beygir gücü’ gibi, ekonomi politiğin özgül (spesifik) bir kavramı olup, neredeyse bir ‘antropolojik kategori’dir.
Son tümceden olarak, ‘emek gücü’nün, tüm zamanlar için geçerli bir kavram olmaktan çok, kapitalist üretim biçimine ‘özgü’, tarihsel ve tasarımsal bir ‘kavram’ olduğu söylenebilir. ...

Fides Katolik haber ajansının yayımlanan habere göre 2013 yılında Suriye'de kaçırılan Metropolitler 2016'da Nureddin Zengi Hareketi tarafından öldürüldü.

2013 yılının Nisan ayında Halep Süryani Ortodoks Metropoliti Mor Yuhanna İbrahim ve Halep ve İskenderun Rum Ortodoks Metropoliti Pavlus Yazıcı, Halep yanında Nureddin Zengi Hareketi tarafından kaçırılmıştı. Sürücüleri Fathallah Kabud mermiyle öldürüldü. Gazeteciler iddia ettiği gibi muhalif gruplara yakın George Sabra, kaçırmayın arkasındadır.

2016 yılında Esed rejiminden kaçan grup, üç yıl boyunca işkencelere maruz kalan din ...

TEMELSİZ SEZAİ
Önce şu kanımı dillendirerek başlamak isterim : Son yerel seçimlerde yaşanan hukuksuzluklar ve o arada seçilmiş belediye başkanları yerine atanan kayyumlar konusu, çoğu kişi için olduğu gibi, beni de olağanüstü bir tepki duymaya, deyim yerinde ise ‘isyan’a yönlendirdi.
Bülent Arınç gibi olmasa da, Kürt yurttaşlarımızın dağa çıkmasını istemedim değil.
Şu anlamda ki; gerçek bir ‘toplumsal muhalefet’ ve hatta ‘sivil itaatsizlik’ göstermedikleri için de, kendimce eleştirdim.
Demem o ki, Türkiye’de varolduğu söylenen ‘Kürt Siyaseti’nin, ...