Elektrik Ve Doğalgaz Fiyatı

Vatandaşın aylık elektrik ve doğalgaz faturası zaten can yakıyordu. Kış geldi, ısınmak için tüketilen elektrik ve doğalgazla beraber faturalar iyice kabardı. Ancak elektrik sadece aydınlatma ve ısınmada kullanılmıyor. Tarımla uğraşan çiftçi üretim için elektrik kullanıyor. Elektrik pahalı. Ürün kâr bırakmıyor, çiftçi perişan halde borçlanıyor. Sanayicimizin durumu daha da kötü. Sanayi için en önemli ve büyük girdilerden birisi elektrik. Sanayicimiz OECD ülkeleri içinde en pahallı elektriği kullanıyor. Üretimini bu pahalı elektrik girdisi ile yapıyor. Peki, bu durumda dış ülkelerle nasıl rekabet edecek? İhracatını nasıl arttıracak?

Türkiye’nin enerji tüketiminde dışa bağlılığı yüzde 72. Dolar verip dışarıdan aldığımız ürünler doğalgaz, petrol ve ithal kömür. Elektrik üretimimiz ise büyük oranda doğalgaza bağlı. Petrol ve ithal kömürü de kullanıyoruz. Dolar fiyatı arttıkça bizim dış ticaret açığımız da, doğalgaz, benzin ve elektrik fiyatımız da artıyor. 2002-2010 yılları arasında doğalgaz ve petrolde toplam net dış ticaret açığımız 147 milyar dolar. Bu yıl dışarıya enerji için ödediğimiz para 50 milyar dolara yakın. En yüksek dış ticaret açığı verdiğimiz ürünler bunlar. Enerji uzmanı, Petrol Mühendisleri Odası Enerji Politikaları Çalışma Grubu Başkanı, arkadaşım Necdet Pamir’in hesaplarına göre son dört yılda elektrik zammı tam yüzde 89 olmuş. Enerji tüketiminde tamamen dışa bağlıyız. Elektrik üretimini de dışarıya bağlı olduğumuz doğalgaz ve ithal kömüre dayandırıyoruz. İşte bu yüzden hem vatandaşımız, hem çiftçi, hem de sanayici elektriği çok pahalı satın alıyor.

Çözüm var mı?

Sayın Necdet Pamir’e göre, ülkemizin geçen yıl tükettiği 210 milyar kilowatt-saat (kWs) elektriğin yaklaşık dört katı oranında, henüz devreye alınmamış, hem de yenilenebilir enerji kaynakları mevcut:

1. Güneş: 380 Milyar kWs.
2. Rüzgâr: 120 Milyar kWs.
3. Yerli Linyit: 110 Milyar kWs.
4. Hidroelektrik: 100 Milyar kWs.
5. Biyogaz: 35 Milyar kWs.
6. Jeotermal: 10 Milyar kWs.

Toplam 735 milyar kilowatt-saat ediyor ki bu geçen sene ülke olarak toplam harcadığımız elektriğin yaklaşık dört misli bir üretimi kendi kaynaklarımızla üretebiliriz demek. Yani dışa bağlı olduğumuz, doğalgaz, petrol ve ithal taş kömürüne çuval dolusu dolar ödemek zorunda değiliz. Vatandaşımız, çiftçimiz, sanayicimiz bu pahalı elektriği kullanmak zorunda değil. Üstüne yenilenebilir enerji kaynaklarımızı devreye sokârak çevre kirliliğini de durdurabiliyoruz.

AKP’nin enerji politikası

AKP döneminde maalesef yukarıda belirttiğimiz yerli, yenilenebilir enerji kaynakları devreye girmediği gibi dışa bağımlılık daha da artmış. Özellikle son dönemde tamamı AKP tarafından atanan üyelerle yönetilen Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu, doğalgaz ve ithal taş kömürü ile elektrik üretimi için yeni lisanlar vermiş:

1. 2000 yılında tükettiğimiz enerjinin yüzde 67’sini ithalatla karşılarken, 2010 yılına geldiğimizde, enerji tüketimimizde ithalatın payı yüzde 72,4’e yükselmiş.
2. 2000 yılında, yenilenebilir kaynakların enerji tüketimimizdeki toplam payları yüzde 25’iken, 2010 yılına geldiğimizde, bu oran yüzde 20’ye düşmüş.
3. Türkiye’nin henüz devreye alınmamış ve en az 100 milyar kilowatt-saat elektrik üretebilecek yerli linyiti beklerken, mevcut kurulu gücün yüzde 18’i düzeyinde olan ithal taş kömürü santralleri inşası için yeni lisans verilmiş.
4. Halen yüzde 98’ini ithal ettiğimiz bir kaynak olan doğal gazda mevcut kurulu gücün yüzde 28’i oranında yeni doğal gaz santrali lisansı verilmiş.

Bu kafayla vatandaş, çiftçi ve sanayici elektriğe yüksek fiyat ödemeye; dış ticaret açığı için de ülke olarak dışarıya döviz akıtmaya devam ederiz.

---

Bartu SORAL, 12 Ocak 2012
bartu@bartusoral.com.tr