
Hükümet cambaza bakarken, Karadeniz ısınıyor!
Hani hep anlatırlar;
Panayırlarda yan kesicilerin en sık başvurduğu yöntemlerden biridir; cambaz ipte yürürken, kulağı kesiklerin elleri kalabalığın ceplerini yoklar. Hatta gösteriyi izlemeyen olursa yanına yaklaşıp; “cambaza bak cambaza” diyerek dikkatini yukarıya odaklar, aşağıda günlük “nafakasını” çıkarır.
Türkiye’nin talihsizliği Başkent’e gönderdiğimiz seçilmişlerin bu numarayı her daim yemiş olması... AKP iktidarı da, emperyalizmin ipte oynattığı açılım, saçılım cambazını ağzı açık izlerken; bölge ülkelerin iktidarları büyük stratejilerle geleceğe hazırlanıyor.
Rusya, ABD’nin Genişletilmiş Ortadoğu Projesine alternatif olarak, Genişletilmiş Karadeniz Hazar Projesini son hızla devreye soktu. Bu projede Azerbaycan’ın önemi; giderek artan bir enerji tedarikçisi olarak ön plana çıkıyor. Zaten suların ısınmasına neden olan da Azeri kardeşlerimizin Rusya ve İran ile yaptığı sıcak ötesi temaslar...
Yazıyı boğmamak ve algınızı dağıtmamak için projelerin isimlerine ve boru hatlarının detaylarına girmiyorum.
Doğalgaz ve petrol yatakları ile ilgili Azeriler büyük projelere soyundu. Rusya’ya verdiği gaz miktarını 2014 yılında 7 milyar metreküpe çıkaracağı sözünü veren ve bu konuda bir anlaşma yapan Azerbaycan, aşağıda İran ile de benzer bir işbirliğine imza attı.
İran ile yapılan anlaşmanın uzantıları ilginç. İran da tıpkı Rusya gibi Azerilerden yıllık 7 milyar metreküp doğalgaz istiyor. Azeri kardeşlerimiz onlara da “hay hay” diyor. Sovyet Rusya’sından kalma bir boru hattını yenileyerek Azerbaycan İran’a bu büyüklükte bir gazı sağlayacağı garantisini veriyor. Azeriler sözlerinde durmak için doğalgaz üretimlerini artırmanın yollarını arıyor.
Bu ilişkide İran’ın 7 milyar metreküp gazı ne yapacağı merak konusu. Bu merakımızı ise yine İran, Ermenistan ile yaptığı bir anlaşma ile giderdi. Yakın zamanda iki ülke arasında 7 milyar metreküplük bir doğalgaz alım satım anlaşması imzalandı. Sözü uzatmayalım; Azeriler İran’a gaz satacak. İran da aldığı gazın neredeyse tamamını Ermenistan’a aktaracak. (Karabağ sorunu mu dediniz? Ulusal çıkarlar ve milyar dolarlar herşeyin üzerinde değil mi?)
Bitmedi... Ermenistan aldığı bu gaz ile ne yapacak? Burada Ruslar devreye giriyor. Çünkü bu hamleleri uzun süre önce planlayan Rusya, Ermenistan’daki elektrik üretim tesislerini satın almıştı. Ermenistan’a gelen (Azerbaycan ve İran üzerinden) doğalgaz, Rusların sahip olduğu elektrik üretim tesislerinde elektriğe dönüştürülecek.
E, Türkiye’den henüz hiç söz etmedik... Şimdi sıra bizde; Ermenistan’da üretilen bu ihtiyaç fazlası elektiriği birilerinin alması gerekmiyor mu? İşte o, biz oluyoruz... Açılımcı Cumhurbaşkanımız Abdullah Gül, kısa süre önce Ermenistan ile bir anlaşma imzaladı. Evet, tahmin ettiğiniz gibi; Ermenistan’da üretilen elektriği Türkiye satın alacak...
Devam edelim;
Karadeniz ısınıyor dememizin bir nedeni var; Gürcistan sahilinde yer alan Kulevi Petrol terminali... Azeriler bu terminali yıllık 20 milyon ton gibi olağanüstü bir kapasiteye çıkarmak için var gücü ile çalışıyor. Bir yandan doğalgaz ile ilgili atılımlar yapan Azerbaycan, petrol ticaretine de hız vermiş durumda. Kulevi terminali bu amaçla kullanılacak. Azeri petrolleri ile Kazak, Tengiz petrolleri Gürcistan’ın kuzey sahilinden dünyaya açılacak. Tonlarca petrol, dev tankerlere yüklenecek. Peki bu tankerler nereden geçecek? İki yol var: birincisi Boğazlar... bu mümkün görünmüyor, çünkü hiç bir ülke üzeri su ile dolu olsa da, ana caddesinden bomba yüklü araçlar geçmesine izin vermez... Geriye ikinci seçenek kalıyor: Bulgaristan, Yunanistan Boru hattı... Türkiye bu boru hattına karşı çıkıyor... Bakü Ceyhan’ın alternatifi olan bu hat; petrolü Gürcistan üzerinden Bulgaristan ve Yunanistan’a oradan da Avrupa’ya taşıyacak bir alternatif...
Uranyum ve Ermenistan
Doğu Ermenistan dünyanın en zengin ikinci uranyum yataklarına sahip. Rusya’nın bu yatakları da satın aldığını söylersek sürpriz olmaz sanırım. Burası, Sibirya’daki uranyum madenlerinden çok daha az maliyetli ve bugüne kadar hiç dokunulmamış bir zenginlik... Ermenistan’daki köhne nükleer tesisin modernleştirilmesi çalışmasına başlayan Ruslar, tesisten elde ettikleri elektriği de bölgede satacak. Ayrıca nükleer sevdası olan ülkeler de (Türkiye’deki mevcut iktidar gibi) Ermenistan’daki uranyum yataklarının müşterisi olacak.
Türkiye’nin bu işbirliğindeki görevi sanıyorum bu yazı ile daha net ortaya çıktı: İran-Ermenistan- Rusya- Gürcistan-Azarbeycan’ın içinde yer aldığı Genişletilmiş Karadeniz Hazar Projesinde Türkiye pazar (alıcı) konumunda. Hem elektrik enerjisi hem de nükleer hammadde ve enerji noktasında...
Bir özel bilgi daha;
Azerbaycan Devlet Başkanı Aliyev geçen hafta Bulgaristan’a gitti ve gizli bir anlaşmaya imza attı...yılda 1 milyar metreküplük doğalgaz satış anlaşmasına. Bu gazın Bulgaristan’a ulaşması için de iki alternatif, dolayısı ile iki “pazarlık” söz konusu. Azeri gazı Bulgaristan’a ya Bakü- Tiflis- Erzurum üzerinden, ya da Rusya’nın yapacağına artık kesin gözü ile bakılan Güney Akım yolu ile ulaşacak. İki yoldan hangisinin tercih edileceğini ise uluslararası ilişkiler, çıkarlar ve stratejik derinlik belirleyecek.
Strateji ve derinlik demişken; bu bilgileri elbette vahiy yolu ile edinmedim. Türkiye’nin en önemli enerji uzmanlarından – o kendisine petrol mühendisi denilmesini tercih ediyor- Tufan Erdoğan bölge ülkelerinde mekik dokuyor. Döndüğünde bu pazarlıkları onun ağzından dinlemek için BAĞIMSIZ adlı programımı takip etmenizi öneriyorum.
Tuncay MOLLAVEİSOĞLU
http://www.bagimsizgundem.com/mansetler ... niyor.html