
ABD İsrail'le önümüzdeki ay büyük bir askeri tatbikata hazırlanıyor. Başkan Obama emri verdi. Tatbikat geçen Mayıs ayında yapılması planlanmış, ancak İsrail'in İran'ın nükleer tesislerini vurma haberleriyle gerginleşen ortam ve bütçe nedeniyle ertelenmişti.
Tatbikatın adı Austere Challenge 12. AC 12 ABD-İsrail stratejik ortaklığının bölgede yapacağı en büyük ortak askeri tatbikat olacak. Tatbikat İsrail ve Amerikan hava savunma sistemlerinin İran ve Suriye'den atılacak füze ve roketlere karşı test edilmesini amaçlıyor. Özellikle İsrail'in balistik füze savunma sisteminin ABD Savunma sistemleriyle aynı anda çalışabilir bir ortam yaratılarak füze ve roketlerin önlenmesi denenecek. Senaryoyu özetle İran ve Suriye'den yapılacak füze saldırısına karşı ABD ve İsrail ortak füze sisteminin harekete geçmesi oluşturuyor.
Pentagon tatbikata katılacak asker sayısını azalttı, 5 bin yerine bin 200 ile bin 500 arasında asker göndermeyi kararlaştırdı. Bu azaltma tatbikatın önemini ve işlevini azaltmıyor. Tatbikatı sadece ABD-İsrail ortaklığının yıllık rutin ortak askeri tatbikatı olarak görmemek lazım.
Washington'la İsrail arasında bölge politikalarına ilişkin zaman zaman görüş ayrılıkları olsa da İsrail ABD'nin stratejik müttefiki ve güvenliği çok önemli. Bir süredir Obama Yönetimiyle İsrail Başbakanı Netenyahu arasında İran'ın nükleer tesislerine karşı saldırı konusunda görüş ayrılıkları olduğu konuşuluyor. ABD'li yetkililer de en üst düzeyde bunu dile getirdi. Ancak, Washington'la İsrail hedef konusunda değil, zaman ve stratejide ayrılıyor.
Tatbikat Türkiye'yi de yakından ilgilendiriyor. Türkiye’ye askeri gözlemci göndermesi için davet gitti mi bilmiyorum ama İran ve Suriye'ye yapılacak bir saldırıda Türk hava sahasına ihtiyaç var. ABD'nin son aylarda Türkiye'yle İsrail'le arasında ilişkileri düzeltmek için yaptığı girişimler ve Netenyahu gibi tutucu bir Başbakanın Ankara'ya sıcak mesajlar göndermesini bu çerçevede değerlendirmek lazım.
İsrail 2007 yılında Suriye'de El Kibar'daki nükleer reaktör bulunduğu söylenen gizli askeri tesisini hava saldırısıyla vurmuştu. Hatay-Gaziantep hattında bulunan İsrail uçaklarına ait yakıt depoları neden bırakılmıştı? İsrail uçakları Türk hava sahasını mı kullanmıştı? ABD Genelkurmay Başkanı Martin Dempsey'in ziyaretine bir de bu gözlükle bakmakta yarar var.
Yılmaz POLAT - 18 Eylül 2012