Liberal Çiftlik

Toprağı bol olsun, George Orwell iyi adamdı. Yazdığr birçok kitap arasında "Hayvan Çiftliği" adlı kitabı çok geniş bir ilgi görmüştür. Orwell, bu kitabında komünist ihtilallerle gırgırını geçmiş; geçerken de birçok konuyu da iyice eleştirmişti.

Geçenlerde bana Londra'dan büyük bir zarf geldi. Hayrola diye düşündüm ne bu böyle?.. Zarfı açınca ne göreyim, İngilizce bir vasiyetname.. Altındaki imzaya baktım. George Orwell.. Hayretle okumaya başladım.

Aaaa üstüme iyilik sağlık. Orwell, ünlü "Hayvan Çiftliği" ile birlikte "Liberal Çiftlik" adlı bir kitap daha yazmış, ancak bu kitabın ölümünden sonra yayınlanmasını istiyormuş.. İyi hoş da bu Orwell'in hışmı, akrabası, usulü, füruu, üçüncü dereceden akrabası yok mu ki, bu vasiyetname bana geliyor. Aldı mı beni bir merak?

Neyse, sonra işi çözdük. Londra'daki noter'de Kıbrıslı bir soydaşımız çalışıyormuş, bu vasiyetname eline geçmiş, doğru bana yollamış. Bu da bizim örgütümüz, "devrimci-okuyucu örgütü" kısa adı "dev-ok-ör".. bir de küçücük not düşmüş:
"Bu tarihten önce liberal kapitalizm gelişirse işbu kitap yayın tarihinden beş yıl önce de yayınlanabilir"

Kıbrıslı okuyucumda böyle düşünmüş ve Orwell'in vasiyetnamesi ile birlikte "Liberal Çiftlik" adlı kitabını da postalayıvermiş.

Hadi gelin birlikte okuyalım:

Mr. Jones, o gün her zamankinden daha sarhoştu. Gece içkiyi yine fazla kaçırmıştı. Mr. Jones'in horultuları ahırın dış kapısında duyulmaya başlamıştı.

Evet artık çiftlikte yaşayan hayvanlar artık gizli toplantılarını yapabilirlerdi.

Toplantıya ilk kez gelenler köpeklerdi. Köpekler, keskin burunları nedeniyle, olacakları önceden sezen yaratıklardı. Çiftliğin düzeninde değişiklik olacağını sezmişler, bundan sonra kime köpeklik yapacaklarını belirleyip şimdiden kuyruk sallamaya bile başlamışlardı. Onlarda ki bu değişikliği ilk farkeden domuzlar olmuştu. Domuzlar, oldum ojası, olacakları bilirler, ancak domuzluklarından hiç ses çıkarmazlardı.

Köpekler, hemen gelip yerlerini almışlardı. Daha sonra iki horoz sallana sallana gelip oturmuşlardı. Horozlar, erken öten hemcinslerinin başına neler gelebileceğini çok iyi bilirlerdi. Bu yüzden seslerini olur olmaz çıkarmazlar, komşu horozlar öttükten birkaç saniye sonra "uuuri-uuuu" diye usuldan mırıldanarak öterlerdi.

Bu iki horoz, gerçi horozluğun dışa karşı işlevini pek yürütemezlerdi ama içerde tavuklara karşı horozluk yapmaktan da hiç geri kalmazlardı. Daha doğrusu, dışarıya karşı yapmadıkları horozluğu içerde yaparlardı. Her horozun kendi çöplüğünde ötmesi gerektiğine en çok bu iki horoz inanırdı.

Horozların ahıra girdiğini gören Boxer ve Clover adlı atlar da yavaş yavaş ahırın kapısına doğru ilerlemeye başlamışlardı. Boxer kır attı, Clover de tersine koyu renkliydi. Bu iki at, hep yanyana beraber dolaşırlardı. Boxer, hemen hemen her konuda Clover'e danışır, Clover de ona «abi» derdi. Sanki, Clover, Boxer'in müsteşarı ya da danışmanıydı. İkisinin yediği arpa hiç ayrı gitmezdi.

Ahıra, atlardan heSnen sonra Benjamin adlı eşek de adımını atıyordu. Benjamin yalnız eşşek değil eşşek-oğlu eşşekti. Ailesine son derece düşkündü. Ancak kendisine bakmayacak kadar tenbel ve ağırkanlıydı. Benjamin'in bütün inadı, kuyruğundaydı. Pek kuyruk sallamak istemezdi, "niçin?" diye soranlara, "Eşekliğin şerefi vardır, ben köpekler gibi olur olmaz kuyruk sallamam" derdi.

Benjamin, eşekoğlueşşekliğin manevi şahsiyetine böylesine düşkündü. Bu tenbel, bu ağırkanlı eşek de sonunda hareket gününün gelip, çattığını anlamıştı. Her zamanki aksi yüzü ile ahıra girdi ve atların hemen yanında yerini aldı. Kendisini bildi bileli "attan inip eşeğe binmek" sözüne içerler, her zaman atlardan daha dayanıklı olduğunu anlatacak fırsat arardı.

Daha sonra üç kedi karanlık avluyu delen gözleri ile dikkat çekip, küçük mırıltılarla, köpeklerin oturdukları yere doğru yaklaştılar. Sonra köpeklerle kediler arasında selamlaşmalar başladı. Onlar, insanların önünde düşman görünürlerdi aslında dosttular. Köpekler, kedilerin saldırgan, kediler de köpeklerin uysal türleri değil miydi?

İnsanoğlunun sokak kedileri ile ev kedileri arasında yarattığı sınıf ayrımı, kediler ile köpekler arasında hiç söz konusu değildi. Bu yüzden çiftlik sahibinin verdiği ciğerle geçinen kediler ile yemek artığı kemikleri sıyıran köpekler arasında kaçınılmaz bir sınıf savaşı olduğunu kimse ileri süremezdi.

Kedi ve köpekler, kediler gibi mırıldanan, köpekler gibi hırlayan insanları gördükçe, kendi kediliklerinden ve köpekliklerinden onur duyarlar; kendi aralarındaki tartışmalarda "insanoğlu insan" diye söverlerdi.

Domuzlar, o toplantı için koyunlara fener göndermeyi düşünmemişlerdi. Onlar nasıl olsa, kim önde yürürse, onun peşinden gitmeyi uygun gören bir anlayışa sahiptiler. Toplantı için ineklere de haber salınmıştı. Horozlar toplantıda hazır bulunduğundan ayrıca tavuklar için bir çağrı yapılmamıştı. Zaten tavukların, o güne kadar seçme ve seçilme hakkı da yoktu. Tavuklar, fol yok yumurta yokken, hiç önemsenmez, önüne gelince "kışşt, kışt" diye kovalanırlardı.

Ancak ne zaman yumurta kapıya gelirse, insanoğfu, tavukların mabadlarına göz dikerdi. Tavuklar, bu kadar nankörlüğe elbette layık değillerdi. Onlar da çiftlikteki yeni düzende yerlerini alacaklardı.

Toplantıda tavukları horozlar temsil edeceklerdi.

Herkes yerini aldıktan sonra "büyük reis" olarak bilinen domuz, "hür hayvanlar" diye söze başladı.
— Hür hayvanlar diye konuşmamı yadırgayabilirsiniz. Yadırgamayın, çünkü yakında hür olacağız. Hep birlikte hür olacağız, çünkü buna layığız. Bugüne kadar, bu çiftlikte alınan kararlar, hep tepeden inme yöntemlerle olmuştur. Bir çiftlik ekonomisi böyle yönetilmez. Hayvan-lararası serbest rekabet düzeni kurulmazsa çiftlik çok. kısa sürede bizleri besleyemez hale gelecektin
— Bunca yıl yaşadım, bu gerçeği artık görüyorum. Çiftlik sahibi Mr. Jones'in çiftlik ekonomisine müdahalesi kötü sonuçlar vermiştir. Şimdi yapacağımız iş, çiftlikte liberal düzeni kurmaktır.

Konuşmanın bu yerinde "hav.." diye bir ses duyuldu. Bu ses köpeklerden gelmişti.

Büyük reis konuşmasını keserek sordu:
— Ne var? Köpekler koro halinde:
— Kemik kokusu aldık da... dediler.

Büyük reis domuz "ha öyle mi?" diye mırıldandı. Sonra devam etti:
— Hür köpekler, yakında ne kemikler yalayacaksınız, ne kemikler...

Büyük Reis Domuz, boğazını temizleyerek şöyle rahat bir nefes aldı ve konuşmasına kaldığı yerden devam etti:
— Hür hayvan kardeşlerim, nasıl bir şey bu sürdüğünüz hayat? Tamamen kapalı ekonomi. Ürettiğinizi satamıyorsunuz, yukarıdan gelen emirlerle ekonomiye müdahale ediliyor. Onun için aç ve sefil bir hayat sürdürüyorsunuz. Herşeyi siz üretirsiniz. Ancak üretilen bunca şey, bürokratik engellerle çarçur edilir.

İngiltere'de bir hayvan bir yaşına daha gelmeden hayattan umudu keser. Çünkü, hür teşebbüs inancından yoksundur. Olmaz böyle şey. Bu bizler için bir yazgı değildir, çünkü İngiltere'nin toprakları verimli, iklimi elverişlidir. Ekonomiye müdahale edilmezse, herşey tıkır tıkır işler. Görünmez bir el ekonomiyi yönetir, bizler de rahat bir hayat süreriz.
— Sorarım sizlere, niçin komşu çiftliklere ürettiklerimizi biz kendimiz satmıyoruz? Atalarımız boş yere "İngiliz atının ölümü arpadan olsun" dememişler.

Arpa fiyatları serbest bırakılsa, biz üretilen bütün arpaları komşu çiftliklere rahatça satarız. Ama sattırmıyorlar. Evet hür hayvanlar, hür olması gereken hayvanlar; atlar, eşekler, koyunlar, kuzular, keçiler kediler, köpekler,kazlar, ördekler, anlar, serbest rekabet düzeni içinde bir araya gelip, ürünlerimizi kendimiz pazarlatalım. Bunun için tek bir düşmanımız var, biliyorsunuz: İnsanoğlu.. Bu insanların hepsi analarından ılık süt içmişlerdir; biz çiğ süt içmişiz.

Artık bıçak kemiğe dayandı; ben kendi hesabıma, gelecekten birşey beklemiyorum.

On iki yaşındayım, dört yüzden fazla domuz yavrusu dünyaya getirdim, onlara analık ettim. Şurada, önümde oturan genç domuzlar, sonunuz ne olacak elbette biliyorsunuz? Bıçak altında can vereceksiniz. Etiniz para bile etmeyecek.

Öyleyse hür hayvanlar, hür olması gereken hayvanlar, büyükbaşlar, orta büyüklükteki hayvanlar, kendimiz için yarınlar için bir araya gelelim.

Konuşma gereken etkiyi göstermişti. At atlığını, eşek eşekliğini, inek inekliğini, öküz öküzlüğünü anlamaya başlamıştı. Koyunlar için değişen birşey yoktu, nasıl olsa, bu düzende de birbaşka düzende de kendi ayaklarından asılacaklardı, ne değişirdi ki? İnsanoğlunun düzeninden ne görmüşlerdi ki, hayvanoğlunun serbest rekabet düzeninden kendileri için umutlu gelecek beklesinler? Eşek için konu hiç de öyle değildi. Eşek. olup, bitenleri anlıyordu, anlıyordu ama bu işin öncülüğünün atlara değil de niçin bir domuza düştüğüne şaşırıyordu. Gerçi Mr. Jones, atları hep elinin altında tutuyordu, bu yüzden atların örgütlenme çabolarına ayıracak zamanları da yoktu; ama yine de bu onurlu, bu güngörmüş eşek, Kıratın bu işleri örgütlenmesini bekliyordu.

Kervanların başını eşek çekerdi, ancak >eşek burada alçakgönüllülük gösterip, öncülüğü atlara bırakmıştı. Domuzlara ne oluyordu? Horozlara gelince, iş biraz değişiyordu. Horozlar, domuzların bu işin öncülüğünü almalarına biraz içerlemişlerdi.

Sabahlar kendilerinden sorulurdu, güneşin doğuşunun öterek tebliğ görevi, doğa tarafından, doğrudan doğruya kendilerine verilmişti. Bu yüzden öteki hayvanları serbest rekabet düzeni için uyandırma görevi. de kendilerine düşmeliydi.

Bu konu domuzlar arasında konuşulmamış değildi.

Horozların işlevi elbette biliniyordu. Horozların öncü görevini kim yadsıyabilirdi? Ama hayvanlar, sabahın alacakaranlığında kendilerini uyandıran ve tavukları cinsel tahakküm altında tutan horozlardan pek hoşlanmıyorlardı.

Belki -doğru- horozları, tavuklar üzerindeki kayıtsız-koşulsuz egemenlikleri nedeniyle kıskanıyorlardı ama sonuç değişmiyordu: Horozlar, çığırtkan sayılırlardı, asıl önemli işlev, domuzlara düşmeliydi.

Büyük Reis Domuz, konuşmasının yarattığı etkiden hoşnut olarak babacan tavırla sesini alçaltarak konuşmasını sürdürdü:
— Dün gece bir düş gördüm, size bu düşü anlatmak istiyorum; düşü tümüyle anlatamam; gücüm yetmez. Yalnızca şunu söyleyeyim: İnsanoğlunun dünyadan silindiğini gösteren bir düştü bu. Öyle bir düş ki, dünyada her-şey serbest, herşey pazarlığa bağlı, hiç müdahale yok, hiç enge! yok. Küçük bir domuzken mırıldandığım bir şarkı, dün tümüyle belleğimde canlanıverdi. Sesim kart biliyorsunuz, hem gür sesli horozların yanında şarkı söylemek de bana düşmez ama ben bir başlangıç yapayım, sonra hep birlikte söyleyelim şu şarkıyı.

Eşek anırdı, atlar kişnedi, köpekler havladı, kediler miyavladı. Akort tamamdı.

Önce Büyük Reis Domuz-, arkasından da bütün hayvanlar hep birlikte söylemeye başladılar:

İngiltere'nin hayvanları, İrlanda'nın, İngiltere'nin
Tüm hayvanları yedi iklimin, her ülkenin
Nurlu ufuklara yönelin.
Şu mutlu haberlere kulak verin.
Er geç gelecektir o günler
Müdahalenin kalktığı günler
İngiltere'nin bereketli topraklarında ortık

Yalnız serbest ve liberal hayvanlar konuşacaktır o gün Şarkının nakarat bölümü, daha hızlı bir tempo İle söylenmekteydi:
"Liberal hayvan vay vay vay Liberal düzen hay hay hay"

Bu görüntüye uyanan Mr. Jones, ne olduğunu şaşırmıştı, duvardaki tüfeğini alarak ahıra doğru ateş etti. Liberal hayvanlar seslerini kesip, susmuşlardı.

Bu konuşmayı yapan Büyük Reis Domuz bir gece gelecekte olacakların mutluluğu içinde hayata gözlerini kapayıverdi.

Büyük Reis'in ölümünden sonra çiftlikteki liberal düzen için yapılan örgütlenmeleri iki erkek ve genç domuz üstlendiler. Bunlardan birinin adı Kartopu, ötekinin de Napolyon'du. Domuzların içinde en etkin olanı ise Cavcav'dı.

Cavcav büyük bir demogogdu; kendi kusurlarını allayıp, pullar, sanki bunlar kendisinin birer hüneriymiş gibi yuttururdu. Cavcav, çiftlik sahibi Mr. Jones'in çok sevdiği bir domuzdu. Cavcav, Mr. Jones tarafından, bir ara, uzak bir çiftliğe de gönderilmiş, burada görgü ve bilgi artırdıktan sonra geri gelmişti. Doğrusu, domuzlar arasında en biliçlisi ve hünerlisi oydu.

Cavcav'ın başını çektiği toplantılarda serbest rekabet düzeninin erdemlerini birbir anlatıyordu. Cavcav'ın bir güçlüğü vardı. O da Musa adlı bir başka domuzun yaptığı konuşmalardı. Musa şu görüşü savunuyordu: Bütün hayvanlar, öldükten sonra lokumya diye bir yere gideceklerdi. Burada hiçbir hayvan çalışmayacak, hiçbir hayvana eziyet edilmiyecekti. Bu dünyada insanoğlundan en çok eziyet gören hayvan, Lokumya'da çok rahat edecekti. Bu ölümlü dünyada efendilerinin işlerine karışmanın ne anlamı vardı? Hayvan, hayvanlığı bilmeliydi.

Öteki hayvanlar, bereket versin ki, Musa'nın Lokumya ile ilgili sözlerini pek ciddiye almış değillerdi. Üstelik Mr. Jones'e borç para veren büyük çiftlik sahiplen, verdikleri paraları geri alamayacakları kuşkusuna kapılmışlardı. Mr. Jones'in çiftliğinde üretilen sebze, meyve ve sütleri ucuza kaparak belki alacaklarını bir ölçüde güvenceye bağlayabilirlerdi. Hem Cavcav kendi domuzları değil miydi? Cavcavı, gereği gibi okutup, eğitmemişler miydi? Mr. Jones, çiftliği yönetemiyordu. Açlık ve sefalet iyice yayılmıştı.

Hareket anı gelmişti. Cavcav'ın örgütlediği hayvanlar, bir işaret bekliyorlardı. İşaret, horozların alacakaranlıkta değil akşamüstü ötmeleriydi.

Cavcav herşeyi saat tgibl kurmuştu.

Akşamüstü "üüüü-rü-üüüü" sesi geldiğinde bütün hayvanlar, çiftlikte yeni ve liberal bir düzen kurmak için hazırdılar; Atlar kişnedi, kediler miyavladı. Ördekler öttü, onlar vızıldadı, köpekler havladı, danalar böğürdü. İşte müdahaleci düzen gidiyor, yerine liberal düzen geliyordu. Bütün hayvanlar eşit olacak ve serbestlik uğrunda yarışacaklar, en iyi yarışan en çok kazanacaktı.

Cavcav böyle konuşmamış mıydı?

Ccvcav, önce domuzlararası bir konuşma yaptı "hür domuzlar" dedi "domuz kardeşlerim", "işte beklediğimiz gün geldi, eşekler, eşekoğlueşekler, atlar, köpekler, köpekoğluköpekler, danalar, inekler, koyunlar, kuzular, arılar, horozlar, bizleri izleyecekler, domuzoğlu için zafer günleri geldi, çattı".

Cavcav, öteki hayvanlar için daha önce hazırladığı konuşmayı da yapmayı unutmadı:
— Hayvanoğlu hayvanlar, hayvan kardeşlerim. Bugüne kadar ki bütün sıkıntılarımız, insanoğlu tarafından çiftliğin müdahaleci bir biçimde yönetilmiş olmasıydı. Şimdi, bu geceyarısından sonra bütün hayvanlar birbirleriyle eşit olarak yarışacaklardır. Kimse kimseye horozluk etmeyecek, eşeklik yapmayacak, domuz inadı ile öteki hayvan kardeşlerini üzmeyecektir. Hayvanların dışa açılması, öteki çiftliklerdeki hayvan kardeşlerimizle bütünleşmeyi amaç edinmiş bulunuyoruz. Kıratlar, arap atlarına niçin düşman olsun? Bir domuz, bir başka domuz üzerinde niçin egemenlik kursun. Eşek, bir başka eşeğin yükünü niçin taşısın? İşte beklediğimiz gün geldi. Hayvan liberalizmi hayvanoğlunu nihayet harekete geçirmiş bulunuyor. Bütün bunlar hep hayvanlık içindir. Mühim olan hayvanlıktır.

Domuzlar öncülüğünde başlayan liberal hayvan ihtilali kısa sürede başarıya ulaşmıştı. İngiltere'de yeni bir gün doğuyordu.

İlk iş. çiftliğin adını değiştirmek oldu. "Mr. Jones çiftliği" tabelası sökülerek yerine törenle "Liberal çiftlik" tabelası asıldı.

Bütün hayvanlar çılgınca bir sevince kapılmışlardı. Evet. sonunda Büyük Reis domuz ile Cavcav'ın dedikleri olmuş, hayvanoğlu'nun bin yıllık düşü gerçekleşmişti.

Artık herşey serbestti, horozlar serbestti, tavuklar, serbestti, eşekler serbestti, atiar, inekler, öküzler serbestti.

Liberalliğin ilk günleri anarşi ile başlar. Bu anarşiyi önlemek için ilkelerin bir an önce saptanmasi gerekmekteydi.

Cavcav, yanına kartopu ve Napolyon'u da alarak ilkeleri saptadı ve herkesin görebileceği bir yere yazarak düzeni sağladı:
1 — Liberal düzen hayvanoğlunun doğasına uygundur.
2 — Her hayvan, eşit haklara sahiptir.
3 — Hiçbir hayvan serbest rekabetin dışında tutulamaz.
4 — Dış çiftliklerle temas izne bağlıdır.
5 — Bu izin çerçevesi içinde serbestlik esastır. Bütün hayvanlar el ve gönül birliği içinde çalışmaya koyuldular. İlk iş. ineklerin sütlerini sağmak olmuştu. Bu iş de domuzlara düştü. Sütlerin nasıl sağılacağını, domuzlar, o müdahaleci günlerde uzaktan uzağa gözlerlerdi. Bu yüzden pek güçlük de çıkmadı. Hayvanlardan biri sordu:
— Bu sütü ne yapacağız?
Tavuklardan biri "gık, gıg, gıg" diye üç kez söz alıp, sonunda:
— M. Jones, ara sıra bizim yemimize süt katardı, dedi. Horozlar, sübaha karşı giriştikleri cinsel eylem sonunda oldukça yorgun düşmüşlerdi. Noter dürüstlüğü ile tavukları onayladılar: "Üüüüü, rü, ü, doğru, böyle olurdu"

Napolyon süt kovalarının başında günün anlam ve önemini belirten kısa ve özlü bir konuşma yaparak:
— Süte haram katmamak gerekir. Sonra bizlere, insanoğlunun kendi arasında sık sık kullandığı sütübozuk sıfatını uygun görürler. Sütün kimler tarafından kullanılacağını serbest piyata ekonomisinin görünmez eli kararlaştırır. Bizler bunun için bir araya gelmiş değil miyiz? Şimdi hep beraber çayırlara.

Bütün hayvanlar, akılları süt de kalmakla beraber, liberallik uğruna özveriye katlanmak gereğini de düşünerek Napolyon'un gösterdiği çayırlara doğru türkü söyleyerek koşmaya başladılar.

O akşam süt ortadan kaybolmuştu. Hayvanoğlu'nun düzeni sağlayacak o görünmez eli, sütü de yokedivermişti.

İlk günlerde bütün hayvanlar, domuzların yönetiminde gerçekten çok çalışmışlar, çok verimli hasat elde etmişlerdi. Keyiflerine bir diyecek yoktu. İşte hayvanlık diye buna denirdi, aralarında tam bir dayanışma başlamıştı. Gerçi domuzlar, öteki hayvanlara göre biraz daha ay-rıcalıklıymış gibi görünüyorlardı ama, olsun, bu yeni yönetimin zolrunlu sonuçlarından, biriydi. Zamanla serbest rekabet başlayacak, verim daha da artacak, sonra da bu ayrıcalıklar birer birer kalkacaktı.

Eşek bu konuda biraz kuşkuluydu. Boxer ve Clover adlı atlar da zaman zaman kuşkulanmıyor değillerdi hani. Fakat, önemli olan hayvan cinsiydi, hayvanlıktı.

Bu yüzden daha derin düşüncelere dalmıyorlardı. Boxer, bunun bir geçiş dönemi olduğunu, sonunda şaha kalkacağını biliyor, bu günlerin özlemi ile yanıp, tutuşuyordu. At, yarışlarda ancak atlarla atbaşı olurdu, domuzlar yarışa yolun yarısında başlarlarsa bu adaletsizlik olmaz mıydı?

Cavcav, bir gün bütün hayvanları topladı. Yanına. Kartopu ve Napolyon'u da aldı.
— Hür hayvanlar, ilk işimiz üretimi artırmaktır. Bunun için seferberliğe giriyoruz. Çiftliği yeni baştan örgütlemek için yeni kararlar çıkaracağız. İlk işimiz, bütün üretim ve tüketimi, bir merkeze bağlamaklfr. Bu görevi hür hayvanlık ideolojisine inanmış bir arkadaşıma veriyorum.

Bütün hayvanlar bu konuşmayı çılgınca alkışladılar. Eşek Benjamin bu görevin yine bir domuza verileceğini düşünüyordu. Horozlar ve atlar, görevin kendilerine verileceği yolunda umutlar da beslemişlerdi. Cavcav devam etti:
— Bu güç işi sizin adınıza domuz arkadaşımız Tom'a veriyoruz.

Bütün hayvanlar şaşkınlık içindeydiler. Tom, sessiz sedasız bir domuzdu. İçten pazarlıklıydı. Tehlikeli günlerde hiç ama hiç ortalıklarda görünmezdi. Yakın arkadaşları, Tom'un başka çiftliklerde, arkadaşlarının yemeklerini aşırdığını söylerlerdi. Eşek Benjamin "ah benim eşekliğim" dedi. Niçin bu işte öncülük almamıştı? "Şimdi" dedi kendi kendine "Mr. Jones gitti, bunlar geldi".. Fakav yine de sesini çıkarmadı. Kendi kendine bir protesto yolu bularak, kuyruğunu sallamadan yürüdü, gitti.

Tom, kısa sürede bütün yasaları, kararları, tebliğleri hazırladı. Bu kararların arasında bir tanesi çok ilgi çekiciydi. Karara göre tavuklar ikiye ayrılmışlardı. Günde beş yumurta yumurtlayan tavuklar, bir büyük örgütte toplanıyor, yumurtaların öteki çiftliklere satışı bu tavuklara bırakılıyordu.

Günde dört yumurtadan az yumurtlayan tavuklar, başka çiftliklere yumurta satamazlardı; satacaklarsa, bu yumurtaları, günde beş yumurta yumurtlayan tavuklara verecekler, bu tavuklar, horozlar aracılığı ile yumurtalarını dış çiftliklere pazarlatacaklardı. Yani, bir kısım tavuklar, bir kısım tavuklara komisyon ödeyeceklerdi.

Horozlardan biri "bunun neresi serbest rekabet" diyecek oldu ki, Cavcav, bütün domuzluğunu kullanarak, bu horoz çevresindeki bütün cilveli tavukları başka horozların kümesine yollayıverdi. Ayrıca bu horozun yeminin kesilmesi için kesin emir verdi. Hiçbir horozun gözünün yaşına bakılmazdı.

Domuza karşı horozluk da yapılmazdı; serbest rekabet düzeni tam anlamıyla yürüyordu, arada böyle küçük sorunlar çıkabilirdi. Bu sorunlar da anlaşmayla çözülürdü.

Cavcav ile Tom'un yaptıkları ikili görüşmeden sonra bir başka kural daha saptandı. Bu kurala göre, komşu çiftliklere meyve, sebze, süt ve yumurta satan hayvanlara, yaptıkları satış oranında yem verilecekti.

Bu işteki ilk bityeniğini yine ağırbaşlı, onurlu eşek Benjamin farketti.

Benjamin yük hayvanıydı, elbette taşımacılık işlerinde kullanılacaktı. Benjamin, bu işlerdeki dalavereyi taşımacılık yaparken anlamıştı. Taşımacılık yapmasına taşımacılık yapacaktı, bir diyeceği yoktu, ama domuza alet olmak eşekliğe sığar mıydı? Hayır.

Domuzlardan biri, sık sık sırtına bir çuval yerleştiriyor, sonra kuyruk kısmına bir tepik atıp "dahaaa" diye onu komşu çiftliklere gönderiyordu. Komşu çiftliklerdeki hayvanlar, kendilerinden daha önce bu yeni düzene girmişlerdi, bu konularda oldukça deney sahibi olacak zamanı da bulmuşlardı. Benjamin komşu çiftliklerde "lütfen durur musunuz" diyen kibar bir domuz ile karşılaşıyordu.

Benjamin, kendi çiftliğinde, yıllardır insanlardan "oha, çüş" gibi emredici sığalarla karşılaşmıştı. Bu yüzden "lütfen" sözü kendisine hoşaf kabı yalamak kadar hoş geliyordu.

Merak bu ya; gidip gelirken sırtındaki çuvalın içinde ne olduğunu aniamak istedi. Şöyle hafifçe eğilerek çuvalı yere düşürdü. Sonra başı ile çuvalın içini şöyle yokladı, ama, çuvalın içi ot ve gübre doluydu. Oysa çuvahn üstünde erik, kiraz ve şeftali yazılıydı. Demek, bu domuzlar, yaş sebze yerine çuyala gübre yerleştiriyorlar. Sonra da meyve sattık diye çiftlik yönetiminden yiyecek alıyorlcrdı.

Benjamin, bu olayı, gidip doğru Cavcav'a anlatsa olayın sorumluları cezalandırılır mıydı? Doğrusu buydu. Herşeyi Cavcav'a anlatacaktı. İt iti ısırmazdı ama domuz domuzu belki cezalandırırdı. Bütün bu değişiklikler hep domuzlar için mi yapılmıştı? Hayır. Eşekler, atlar, köpekler, kediler, tavuklar, horozlar, koyunlar ve kuzular, hep birlikte, hayvan hayvana, serbestçe yarışıp, çiftliği yönetmeyecekler miydi?

Benjamin, tırısa kalkıp soluk soluğa Cavcav'a geldi.
— Domuz kardeş, domuz kardeş dedi. Domuzların yaptığı hayvanlığa sığmaz, bu düpedüz insanlıktır.

Cavcav, çok sakindi. Benjamin'i yatıştırdı. "Dur" dedi, önce terini şileyim, sonra anlat. Benjamin önce anırdı:
— aaaaa - iiiii, aaaa - iiiiii

Benjamin anırdıkça Cavcav aman sus, aman sus, diye koşuşturuyordu.

Benjamin yatışınca Cavcav "anlat bana eşek kardeş ne oldu" diye konuşmayı açtı.

Benjamin anlattı, sırtına yerleştirilen çuvallardan, çuvalların içinden çıkan gübreden, ottan bir bir söz etti.

Benjamin anlattıkça Cavcav da hüzünle başını sallıyor, "tane tane anır" diyordu.

Benjamin kendi kendine «domuz ama içinde eşek yüreği taşıyor» diye düşünerek alçak sesle anırıyordu.

Kuyruğunu dik tutarak tok bir sesle anırdı:
— Bir daha böyle yük taşımam.

Cavcav bilinçli bir domuzdu, hiç hır çıksın istemezdi:
— Tabii dedi, eşek kardeş, ne kadar da haklısın. Onurlu eşek Benjamin bu sırrı Boxer ve Clöver'e de açmayı düşündü. Atların da tıpkı eşekler gibi eninde, sonunda çıkarları aynıydı. At arabaya koşulur, eşek tek başına taşıma işlerinde kullanılırdı. Sütçü arabaları at yerine eşek ile çekilmez miydi?

Bir gün Boxer ve Clover'in yolunu kesti:
Boxer meraklanmıştı:
— Ne o Benjamin hangi dağda kurt öldü?

Onurlu eşek Benjamin, sitemli biçimde "siz daha uyuyun" dedi. Clover irkilmişti:

— Eşek şakası yapma. dedi. Onurlu eşek Benjamin hiç de şaka yapar gibi değildi:
— Siz taşıdığınız arabalarda ne yük var hiç merak ettiniz mi?

Boxer kişneyerek:
— Bana ne? dedi. Beni ilgilendirmez ki. Benjamin:
— Şu at gözlüğünü gözünden çıkar, at, bak neler olmuş, neler.

Sonra fısıldayarak tanık olduğu olayı anlattı. Boxer ve Clover'in de akılları karışmıştı:
— Tam domuzluk iş dediler.

Evet, bütün bu işlerin altında Cavcav yatmaktaydı. O şişman, o kısa boylu, boynu göğsüne gömülmüş gibi duran, gözleri fırıl fırıl dönen bir ayağı ötekinden hafifçe kısa domuzdu bu işleri çeviren.

Boxer, Clover ve Benjamin .o gün kafa kafaya vererek bir plan yaptılar. Bundan sonra hiç renk vermeyecek ve nelerin olup, bittiğini gözleyecekler, sonra bir araya gelip, olayları değerlendireceklerdi.

Serbest rekabet düzeni için ortaya çıkan domuzlar, başka çiftliklerdeki domuzlarla birleşip, öteki hayvan türleri üzerinde bir yeni sömürü düzeni mi kuracaklardı?

Benjamin "hiç kuşkum yok, bunlar, yabancı çiftliklerdeki domuzlarla birleşiyorlar" diyordu.

Onurlu eşek Benjamin, çiftlikte yemlenen bazı kuşları bu amaç ile bir araya getirdi. Kuşlar, yabancı çiftliklerin üzerinde uçup olanları Benjamin'e anlatacaklardı.

Kuşlardan biri Benjamin'e "sizde kuş kadar akıl yok" diye takıldı. Bu minik bir serçeydi.
— Yahu Cavcav'ın savunduğu bu düzen şu güney Çiftliklerinde çoktandır işliyor...

Sonra aniattı. Domuzların yönetiminde bir büyük çiftlik varmış; bu çiftlikteki yönetici domuzlar, başka çiftliklerdeki domuzlarla ilişki kurar, onları çeşitli yollarla birbirlerine bağlarlarmış.

Benjamin'in aklı iyice karışmıştı.

Benjamin insanoğlunun gözlerine benzeyen kara gözlerini gözaklarını kirpiklerinden taşırarak sordu:
— Nasıl bağlıyor bu domuzlar, yoksul çiftlik domuzlarını kendilerine?

Bunları anlatan minik serçe güldü:
— A benim eşek kafalım, dedi. Sende hiç genel kültür yok mu?

İngiltere'de iki büyük çiftlik varmış. Bu çiftliklerin birinde atların önderliğinde bir ihtilal olmuş ve "horseizm" diye bir sistem kurulmuş. Bir başka çiftlikte de "pigizm" diye bir başka sistem yerleştirilmiş. Pigizm ile Horseizm arasında büyük kavgalar yaşanmış. Herşey buradan kay-naklanırmış.

Minik serçe "kuşbakışı böyle görünüyor" dedi.

Çevredeki çiftliklerin bir kısmı horseizme bir kısmı da pigizm'e daha yakın olmuşlar.

Domuzların yönetimindeki çiftlik, öteki çiftlikler ile ilişki kurarak, bu çiftliklerde kendilerine bağlı domuzların yönetimi ele almalarını istermiş.

Atların yönetimindeki çiftlikte ise tam bunun tersi düşünülürmüş, ille de derlermiş, "bize bağlı atlar yönetime gelmeli." İki büyük çiftlik, kendi aralarında böyle kapışırlarmış.

Atların yönetimindeki çiftlikte genellikle kart atlar yö-netimdeymiş, bu yüzden mi, bilinmez, başka çiftliklerde atlarla değil hep taylarla ilgi kurup, onları saflarına çekmeye çalışırlarmış.

Domuzların yönetimindeki çiftlikte şöyle bir yöntem geçerliymiş, çiftlik yönetimindeki domuzlar, yabancı çiftliklerdeki domuzları desteklerler, sonra borç verir gibi her türlü gereksinmelerini karşılarlar, daha sonra da bu borçları geri isterlermiş. Bu borçlar geri verilmeyince de küçük çiftliklere dilediklerini yaptırırlarmış.

Hele küçük çiftlikler. Horseizm'in iktidarda olduğu çiftliklere yakınsalar, o
zaman, bu çiftliklere daha çok önem verirlermiş...

Onurlu eşek Benjamin hiçbir şey anlamamıştı, hayretle sordu:
— Niçin?
— Pigiam, horseizm'in çiftliğini, küçük çiftlikler aracılığı ile gözetir, buralarda ne olur, ne biter, adım adım izler.

Benjamin şaşırmıştı.
— Ah benim eşek kafam, diye söylendi.
Bu ağırbaşlı, güngörmüş, onurlu eşek bütün duyduklarını Boxer ve Clover adlı
atlara anlattı. Boxer itiraz etti:
— Onlar koşu atı, biz ise yük işinde kullanılıyoruz. İşlevlerimiz ayrı.

Benjamin feylozofça:
— İşlev türü değiştirmez, diye yorum yaptr. Clover'in de aklı iyice karışmıştı.
— Yani dedi domuzlar, hayvanlık adına değil de yalnızca çiftliklerarası domuzluk uğruna mı bizleri bu işlere yönelttiler?

Benjamin:
— Evet, ne sandın? diye yanıt verdi. Olan bu. Clover üsteledi:
— Herşey serbest olmayacak mı? Hepimiz özgürce yarışmayacak mıyız?

Benjamin:
— Hayır, bütün olanlar domuzlara yarayacak, bizleri de kullanacaklar dedi. Hem de eşek gibi.

Benjamin, çok geçmeden bütün bu işlerin domuzlararası bir örgüt eliyle düzenlendiğini öğrendi.

Horozlar da işin içyüzünü öğrendiler. Fakat horozların bir kısmı bu meraklarını canları ile ödediler. Cavcav sabahları eskisinden daha da tiz bir sesle öten horozlardan ikisini "artık kartlaştılar" diye kestiriverdi. Boxer ve Clover de çok geçmeden dolap beygirliği görevlerine atandılar.

Horozların sesleri kesilince, sabah ile geceyarısı birbirine karıştı.

Taylardan birkaçı Boxer ve Clover'in bıraktığı işlere alındılar.

Onurlu eşek Benjamin'e gelince, bir gece çiftliğin arka kapısında köpek ve kedilerle konuşurken yakalanıp ahırın bir köşesine kapatıldı.

Köpeklere gelince...

Bunların bir kısmı domuz takliti yaparak domuzların arasına karıştı. Cavcav, ne zaman bu konu açılsa "bunlar bizim aramıza karışamazlar. Bakmayın domuz takliti yaptıklarına yine köpeklik yapıyorlar, eskiden kendi adlarına havlıyorlardı, şimdi bizim adımıza" diye boburlenmekten kendini alamaz...»

George Orwell'in öyküsü burada bitmiyor tabu. Öykünün sonrası çok karışık.

İyisi mi biz burada keselim.

Ne ermiş adammış şu Orwell? Müneccim tatlısı mı yemiş ne?

Kaynak: Uğur MUMCU / Liberal Çiftlik