News of Tartışma ve Fikir Meydanı

FRANSA’DA BAŞKANLIK (VIII)
Beşinci Cumhuriyet
Fransa’da Beşinci Cumhuriyet, De Gaulle’ün isteği doğrultusunda, Cumhurbaşkanının yetkilerinin artırıldığı bir rejim oldu.
Yönetim şeması ise ilişikte sunulduğu gibidir:

21 Aralık 1958 seçimine değin, Cumhurbaşkanı Millet Meclisi ve Senatonun birleşiminde (Kongre) seçilmekteydi.
Ancak De Gaulle, ilk kez, doğrudan halk tarafından değil, ABD’deki gibi ‘Büyük seçici’ler (Grands électeurs) yani milletvekilleri, senatörler, il genel meclisi üyeleri, belediye başkanları ve belede meclisleri delegeleri tarafından (80 000 kadar) seçilmişti.
Zaten sadece 40 000 ilçenin ...

FRANSA’DA BAŞKANLIK (VII)
Dördüncü Cumhuriyet
İki Dünya Savaşı yaşayan ve her ikisinde de Alman işgaline uğrayan Fransa’da, Üçüncü Cumhuriyet döneminde temelleri atılan (1875) ‘Parlamenter Cumhuriyet’ modeli sürdürülmüştür.
Dördüncü Cumhuriyet döneminde ise, her ne kadar Cumhurbaşkanı parlamento tarafından seçiliyorsa da, görüleceği üzere, kimi sapmalar gözlemlenecek ve 18 Haziran 1940 yılında, Londra’dan BBC radyosundan yaptığı ‘halkı silahlanmaya çağırısı’yla Fransa’da ‘lider’ konumuna yükselecek olan general Charles De Gaulle tarafından 1958 yılında Beşinci Cumhuriyet’e geçilecektir.
Dördüncü Cumhuriyet dönemindeki yönetim ...

FRANSA’DA BAŞKANLIK (VI)
Üçüncü Cumhuriyet
2 Eylül 1870 günü III. Napolyon Almanlar tarafından yakalanacak ve Almanlar Versailles Şatosu’nda kurulan ‘Alman Birliği’ni kutlayacaklardır.
III. Napolyon’un görevden alınması ise 1 Mart 1871 günü ancak yapılabilecektir.
Geriye dönüp bakıldiğında, Fransa’nın ‘Büyük Devrim’den buyana iki Cumhuriyet, üç Meşrutî Monarşi ve iki İmparatorluk olmak üzere, yedi rejim değişikliği yaşadığı görülecektir.
Tam da bu nedenle, 1875 yılında yapılan ‘Anayasa Değişikliği’yle Cumhurbaşkanına sadece ‘Temsilî’ bir görev verilecektir.
Ancak, geçerken belirtmekte yarar vardır; ...

FRANSA’DA BAŞKANLIK (V)
Tek adamlık sersemliktir
III. Napolyon’un, görev süresi bitmesine beş kala, amcası Napolyon Bonapart benzeri bir ‘18 Brümer Darbesi’ (Marx) yaparak II. İmparatorluk dönemini açtığından sözettik.
Victor Hugo da, zaten, onun için ‘Küçük Napolyon’ ya da ‘Küçük Sezar’ (Césarion) demekte, Adolphe Thiers (1797-1877) ise ‘sersem’ (crétin) ya da ‘alık’ diye nitelemektedir.
Türkiye’de de ‘Küçük Turgut’ diye bir deyim vardır; ondan hareketle ‘Küçük Abdulhamit’ diye bir terim de neden türetilmesin diye sorulabilir.
Çünkü, gerek ...

FRANSA’DA BAŞKANLIK (IV)
Cumhurbaşkanın halk tarafından seçilmesi
Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi, ‘doğrudan demokrasi’ ile ‘meşruti monarşi’ arasındaki bıçak sırtı bir konumdur.
Burada, Türkiye’deki son durumun her ikisiyle de ilişiği olmayan ‘ucube’ bir ‘rejim’ olarak tasarlandığı için üzerinde durmayacağız.
Fransa’da ise, yine bir ‘Devrim’in ardından, ‘1848 Avrupa Devrimi’, gündeme getirildiği belirtilmelidir.
Daha çok ‘romantik’ bir düşünce akımının temsilcisi olarak, Alphonse de Lamartine (1790-1869) tarafından önerildiği ve Fransa’da II. Cumhuriyet dönemini oluşturduğu söylenebilir.

1829 yılından buyana Fransız ...

FRANSA’DA BAŞKANLIK (III)
Sağ ve sol terimlerinin doğuşu
‘Meclis’in Mayıs ayında açılacağı kararlaştırılmış ve Ocak 1789’dan itibaren ‘vekil’lerin seçimine başlanmıştı.
Soyluların 270 (200+70), Klisenin 291 (200+91) ve Halkın (Tiers-etat) 578 vekili (temsilcisi) toplanacaktı.
Halk temsilcilerinin 200’ü hukukçu, 100’ü tüccar, bankacı, sanayici ve geri kalan 278’i ise eşraftan (zengin köylü vb) idi. Bu 578 vekil içinde bir tek işçi, yoksul köylü ya da zanaatkâr yoktu.
İşte bu ‘Meclis’ bile Kral’ı korkutuyor ve Nisan ortalarında Paris’e 10 ...

FRANSA’DA BAŞKANLIK (II)
‘Büyük İnsanlık Devrimi’ne gidiş
Bilinen sızlanmadır; Türkiye’de yer yerinden oynuyor, bizimki Fransa’daki ‘Devrim’i anlatıyor denilebiliyor.
Oysa, o büyük düşünür ne demişti; ‘burada yazılanlar özünde senin öykündür’.
Aradan ikiyüzyirmisekiz yıl geçmiş olsa da, senin bugünkü öykünün ta kendisidir.
XVI. Louis’nin krallığı döneminde, kral hem ‘Başkomutan’, hem ‘Yargının başı’ (justicier) ve hem de ülkenin bekasını sağlayandır.
Soyluların kılıçlı güçleri ‘Silahlı Kuvvetleri’ oluşturmakta, din adamları da tüm yapılanları Tanrı’nın buyruğuna uydurmaya çalışan ‘sivil güçleri’ oluşturmaktaydı. ...

FRANSA’DA BAŞKANLIK
Türkiye’de bir ‘Başkanlık teranesi’ süredursun, Fransa’da bu yakınlarda bir ‘Cumhurbaşkanı’ seçimi olacak.
Ben, ‘Başkanlığa hayır’ ya da ‘Anayasa Değişikliğine hayır’ kampanyasında, her gün yeni bir ‘slogan’ bulunmasından yana değilim.
Çok daha önce yazdım, bu ‘değişiklik önergesi’nin sözde ‘Meclis’ten geçirilmesi ve halkoyuna sunulması bile, bir başına, ‘vatana ihanet’, ‘devlete ihanet’, ‘millete ihanet’ ve giderek ‘insanlığa ihanet’tir. İ-ha-net-tir.
Evet de çıksa, ki normal koşullarda çıkmayacağı kesindir, hayır da çıksa, bu öneriyi getirenler ile halkoylamasında ‘evet’ ...

BÜYÜTME POLİTİKALARI
Artık ‘Büyüme’ sözcüğünü duyduğum zaman ‘IŞİD’ sözcüğünü duymuş gibi oluyorum.
Her ne kadar CHP’nin ağır topu İlhan Kesici’nin anlatımı diğer kanalların ‘büyütücü reklamları’ndan daha sevimli ise de, ekonomide ‘büyüme’ sözü, ekonomi bilimindeki sefaleti gözler önüne sermeye yetiyor.
Demirel ne kadar büyütmüştü Dr Recep döneminde ne kadar büyüdü?
Bir de ‘gümbür gümbür işsizliği azaltmak’ sözü var ki, evlere şenlik.
Trump’un ‘vize koyduğu’ ülkelerden başlayalım: Irak, Suriye, Libya, Yemen, Somali ve Sudan.
Basının ‘müslüman ülkeler’ ...

BOYKOT MU DEDİNİZ ?
‘Anayasa Değişikliği’ diye anılan ama özde ‘Mutlak Monarşi’ye geçişi öngören bir ‘yasa tasarı’na karşı koymak için ‘Boykot’ da düşünülebilir (idi).
Ama o süreç tamamlandı.
Şimdi yeni bir aşamadayız.
TBMM’nde, onca kuralsızlık ve onca ‘Anayasaya aykırılıklar’ sözkonusu iken, Ana Muhalefet Partisi olarak CHP’nin verdiği ‘mücadele’ takdirle karşılanmalıdır.
Ancak tüm yasal direnmelere karşın, bu ‘tasarı’ halkoyuna sunulma aşamasına gelmiş bulunmaktadır.
Hâlâ, Dr Recep’ten tasarıyı geri göndermesini beklemek ise saflığı aşan bir durum olarak ...