Uygur Türkleri ile Çinliler çatıştı: 156 ölü
Çinin kuzeybatısındaki özerk bölgede yaşayan Uygur Türkleri, Çinlilerle bir arada çalıştıkları bir fabrikada çıkan kavgada 2 kişinin ölmesi üzerine isyan başlattı. Binlerce Uygurlu Çinin baskıcı uygulamalarını protesto için sokağa döküldü. Çin ordusu çok sert müdahale etti. 156 kişi öldü, 1000den fazla yaralı var. Olaylar Kaşgara da sıçradı
Dünya, İran ve Hondurasın ardından şimdi de Uygur Türklerinin ayaklanmasına tanıklık ediyor. Komünist Çin yönetimi uzun yıllardan beri ülkenin kuzeybatısında yer alan Şincan Uygur Özerk Bölgesinde yaşayan Türk kökenli halka karşı sert müdahaleleri ile dünyanın tepkisini çekiyor, burada konuşlandırılan ciddi askeri güçle isyan hareketleri sert bir şekilde bastırılıyordu. Ancak önceki gün Çinli ve Uygurlu işçilerin bir arada çalıştıkları bir fabrikada çıkan kavga isyanın kıvılcımını ateşledi. Uygurlu işçilerin bir Çinli kadını taciz ettiği iddiasıyla Uygurlulara saldıran Çinlilerle çıkan kavgada 2 Uygur Türkü hayatını kaybetti, yüzlerce kişi yaralandı.
Sokağa çıkma yasağı
Çin Komünist Partisinin Cinayetin faillerini bulacağız açıklamasına rağmen hayatını kaybeden arkadaşlarının ölümünü protesto için sokaklara dökülen Uygurlulara Çin güvenlik güçlerinin müdahalesi sert oldu. Ancak Çinli askerler göstericilerin üzerine kurşun yağdırdıkça sokağa inen Uygurluların sayısı da arttı. 3 bin kişinin özerk bölgenin başkenti Urumçide katıldığı eylemlerde çıkan çatışmalarda en az 156 Uygurlu hayatını kaybetti, binden fazla kişinin de yaralandığı açıklandı. Başkentteki Çin kamu binaları ve resmi araçlar da ateşe verildi. Çin yönetimi olaylar sonrasında bölgede sokağa çıkma yasağı ilan etse de akşam saatlerinde protestoların bir başka Uygur kenti olan Kaşgara da yayıldığı bilgisi geldi.
İki kez devlet oldu yıkıldı
Yüzölçümü 1 milyon 660 bin kilometrekareyi geçen Şincan Uygur Özerk Bölgesi, Çinin en büyük idari bölgesi. Patlak veren isyanlarla 1933 ve 1944-49 arasında bu bölgede kurulan Doğu Türkistan İslam Cumhuriyeti Çin ordusunun müdahalesiyle kısa ömürlü oldu. Nüfusu 21 milyonu geçen bölgede 10 milyon 960 bin Uygur, Moğol ve Hui yaşıyor.
Türkiye ve BM tepki gösterdi
Türk Dışişleri Bakanlığı: Olaylara sebebiyet veren sorumluların en kısa zamanda tespit edilmesini ve adaletin tecelli etmesini bekliyoruz. Çin Halk Cumhuriyetinde bu tür olayların ileride olmaması için gerekli tedbirlerin alınacağına inanıyoruz. Başta Sincan Uygur Özerk Bölgesi halkı olmak üzere tüm Çin halkına başsağlığı diliyoruz.
BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon: Hükümetler sivil halkın hayatını ve güvenliğini korumak için azami özen göstermeli ve gerekli adımları atmalı.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli: Türk hükümeti, Uygurlu kardeşlerimize saldırıların derhal durdurulması için vakit geçirmeksizin kararlı bir tutum sergilemeli, Çin hükümeti nezdinde girişimlerde bulunmalıdır.
BBP Genel Başkanı Yalçın Topçu: Çinden resmi bir açıklama bekliyoruz. Özgür dünyayı göreve çağırıyoruz.
Uygur Türkleri ayaklandı
Foto galeri için tıklayın
Çin: Olayın arkasında Rabiya Kader var!
ÇİN hükümeti olayların, Rabiya Kaderin başında bulunduğu Dünya Uygur Kongresi tarafından kışkırtıldığını öne sürdü. Dünya Uygur Kongresi, merkezi ABDde bulunan ve Uygur Türklerinin insan haklarının geliştirilmesi için çalışan en büyük örgüt olarak biliniyor. Başında ise, Ben bütün Uygurluların annesiyim diyen 62 yaşındaki Rabiya Kader bulunuyor. 1990lı yıllarda kurduğu süpermarket zinciriyle Çinin en zengin kadını olan ve Çin parlamentosuna giren Kader, 1999 yılında Çin yönetimi tarafından ayrılıkçı faaliyetlerde bulunduğu gerekçesiyle tutuklanarak hapse atıldı. 2005 yılında uluslararası kamuoyunun baskısı nedeniyle serbest bırakılan Uygurlu kadın, hemen ABDye gitti ve o zamandan beri Washingtonda kurduğu Dünya Uygur Kongresinin başkanlığını yürütüyor. Kader 2004 yılında Rafto Prize İnsan Hakları Ödülünü alırken 2006 yılında Nobel Barış Ödülüne aday gösterildi. Kaderin defalarca vize başvurusunda bulunmuş olmasına rağmen Türkiyeden vize alamaması Türkiyede büyük tartışma konusu olmuştu.
Türkiyeden vize bile alamıyorum diyen Kader, Türkiyenin Uygur Türklerinin mücadelesine daha fazla destek vermesi gerektiğini vurgulayan açıklamalarıyla biliniyor.







Kaynak