News of Feza TİRYAKİ

BİR TAŞLA KAÇ KUŞ

“Bir dolaşık iş ki ucu bulunmaz.”

Nasıl ortaya çıktığına, bu işle neler yapıldığına, işin kime yaradığına bakmalı bir işi yorumlamadan önce.

Örnek mi istiyorsunuz? İşte o çok konuşulan son Anıtkabir haberi.

Anıt, Kemal Demiray sözlüğüne göre (1970 basımı), büyük ve önemli bir olayı veya şerefli bir kimseyi geleceklere tarih boyunca hatırlatmak için meydana getirilmiş göze çarpacak büyüklükte yapı.” diye açıklanıyor. Diğer küçük sözlüklerde buradaki “geleceklere” sözü çıkarılmış, gelecek kuşaklara tanıtmak, hatırlatmak ...

KÖTÜ

Kötü, iyi olmayan demek. Kötü yol, kötü iş, kötü kişi, kötü düşünce, kötü söz, kötü kötü düşünme… Hepsi de olumsuz anlamda kullanılan sözler…

Kötülük; kötü olma, kötü davranışta bulunma. Kötülemek; biri, bir durum hakkında kötü söylemek. Kötü işçilik, kötü malzeme, kötü yönetim, kötü soğuk, kötü manzara, kötü resim, kötü müzik, kötü film, kötü yazı, kötü kader, kötü kentleşme, kötü kaza, kötü plan, kötü gülüş, kötü bakış, kötü oyun, kötü görünüş, kötüye gidiş…

Kötü yola ...

UMUT

Umut, insanı uyandıran bir rüyadır demiş eski çağlarda bir düşünür.

Umut, fakirin ekmeğidir sözü de bizden. Bu atasözümüzün değişik söyleyişleri de vardır. Bir şairimiz (Orhan Seyfi Orhon) “Umut fakirin ekmeği / Ye Mehmet ye!” der. Oktay Akbal”ın “Önce Ekmekler Bozuldu, adlı bir kitabı vardır dünya savaşı sırasında yazılan. Yazar, kitaptaki bu ilk anlatısına, “Önce ekmekler bozuldu sonra her şey… Çünkü yeryüzünde savaş vardı” diye başlar.

Günümüzde artık savaşlar bildiğimiz silahlarla yapılmıyor. Aç bırakılmak, toplumları ...

SANA DÖNMEK

Ülkemizde çok büyük olaylar yaşanıyor, her olayın perde arkası, bilinmezleri bu gün değilse yarın çözülecek. İhanetler gizli kalmayacak. Paramız üzerinde dönen oyunlar… Daha dün, bugüne dek 150 generalimizin, 24 binden fazla subayımızın “fetö” adı verilen olgu bahane edilerek ordudan atıldıkları haberi gazete başlıklarındaydı… Yerlerine, bildiğimiz askeri okullarda yetişmeyen, geleneksel sistemden gelmeyen yeni model bir anlayışın ilan verilerek alınıyor, alınacak olması… Her yana dağıtılan Suriyeliler, bitmeyen Afgan akını… Bekleyen bölücüler… Muhalefeti olmayan tek yönlü ...

ESKİ İSTANBUL GECE HAYATI (KULÜP)

Her eksiğimiz tamamdı, tek kusur, İstanbul gece hayatıydı, eski İstanbul’un sefahat (zevk - eğlence) hayatıydı, rezilce eğlenmekti, zenginlerin, görgüsüzlerin, paragözlerin, azınlıkların nasıl eğlendiğini görmekti… Oralarda çalışan Yahudilerin, diğer azınlıkların (Rum – Ermeni ) sıkıntılarını, vazgeçilmezliğini, onlara yapılan kötülükleri (!) bu helalleşme günlerinde (?), Cumhuriyet çatırdarken, dinsel bir kimliğe bürünürken, anayasamızla oynanırken göstermekti. Ne güzel, bu eksimizi de bir dizi serisiyle tamamladılar, ülkemizin sorunlarını çözdüler. Bu arada birilerini de pek güzel ...

BAŞINDA TORBASI EKSİK

Hep, geriye dönebileceğimizi, elbet bir gün düzelebileceğimizi düşlerdim. Öyle bir “yaygara yetmiş” ki çevremiz, öyle başıbozuk dolu ki ortalık, bundan sonra eski normal günlerimize dönmemiz olası gözükmüyor.

Önceleri, bu iktidardan önce, üniversitelerimiz ülke gündemine karışırdı, aydınlar olana bitene kayıtsız kalamazlardı. Yandaşlık yine olsa da bu kadar açıktan yapılamazdı. Öğrenciler çevrelerine duyarlıydılar. Ortaöğretim ilköğretim Atatürk ilkelerine göreydi. İyi kötü sendikalar vardı, çalışanın sesiydiler.

Aile toplumun temeliydi. Kale gibi sağlamdılar. Boşanmalar zordu. Zina yasaktı, ...

YIKIM

Öğretmenler Günü Haftası’nda, Öğretmenler Günü etkinlikleri diye sunulurdu eskiden bu güne denk gelen haftada yapılanlar. Gün, ertesi gün unutulmazdı, okullarda da kutlanır, öğrenciler öğretmenlerine çiçekler getirir, resmi törenlerle Atatürk Anıtlarına çelenkler konulur, televizyonlar yayınlarını bu güne ayırırlardı. Türk Yazı Dili mucizesi, Atatürk’ün bu eşsiz eseri, Türk Dil Devrimi üzerine konuşulur, gazeteler özel başlıklarla çıkardı. Sergiler, konserler… Öğretmene sevgi, saygı…

Bir de günümüze bakalım mı?

Bir gece önceden Atatürk’ün adı geçmeden iktidar katından günü kutlama ...

ÖĞRETMENLERE PARASIZ!

Üç gün kaldı Öğretmenler Günü’ne.

24 Kasım 1928, Atatürk’e Başöğretmenlik sanının verildiği tarih. Yeni Türk yazısını öğretmek için, yurdun her yerinde Millet Mekteplerinin okuma yazma seferberliği için açılması, ülkemiz aydınlarının millet mekteplerinde görev alması, Türk Dil Devrimi için çalışmaları…

Bu anlamlı günün Öğretmenler günü ilan edilmesi (1981), Evren döneminin belki de tek olumlu kararıdır…

Biliyorsunuz, 1928’de Arap harflerini bırakıp yeni Türk alfabesini aldık. Atatürk’ün başkanlığında uzun süren çalışmalar sonucunda 29 harfimiz ortaya çıktı. ...

Hayvan Masalları

Fabl, ibret verici konusu olan hayvan masallarıdır. Eski ders kitaplarımızda bu masalların adı Fabl (Fransızca) olarak geçerdi. Tam Türkçesi bunun, “Öykünce.”

Eski zamanlarda, krallara, hükümdarlara, güçlülere karşı çıkamayan, can korkusuyla onları eleştiremeyen insanoğlu, bunun çaresini, hayvan masallarında, hayvanları, insanların yerine koyarak, onları insan gibi konuşturmakta bulmuştur.

Sanki günümüzde konuşabiliyor muyuz?

Hele, şu son aylarda en ileri en uygar sandığımız ülkeler bile demokraside (halkın kendini yönetmesi), insan haklarında, özgür, bilimsel düşüncede sınıfta kaldılar.

Meğer ...

BU 10 KASIM’DA TÜRK DİL KURUMU

Bir zamanlar Türk Dil Kurumu’nu çok önemserdim, kurumun Türk diline hizmet ettiği dönemler… Türk dilini güzelleştirmek, zenginleştirmek, yükseltmek amaçlı kurulan bu kurumun yayınlarına değer verir, sözlüklerine eksiksiz uyardık (kaldırılan inceltme imlerinin çoğu günümüzde geri döndürüldü, yazın kuralları arapsaçı). Sonra her kurumumuz gibi burası da değişti, dönüştü, Türk diline hizmet etmiyor artık. Alfabe değiştirme peşindeler, kurucuları, yüce Atatürk görmezden geliniyor.

Altı yıl önce bir 10 Kasım’da not almışım kurumun ...