News of Tartışma

HALKÇILIK TİPLERİ (7)
Avrupa’da ‘popülist söylem’e ilişkin son yıllarda ilginin arttığı gözlemleniyor.
Kimi zaman ‘Yükselen Milliyetçilik’ biçiminde sunulan ‘toplumsal dalgalanma’nın nedenleri üzerine çalışılırken, kimi yazarlar da yeni bir ‘tiyatro’nun (dramaturgie) sergilendiği kanısında.
Örneğin Gérard Bras, geçen yazıda sözünü ettiğimiz Federico Tarragoni’nin “Popülizmin demokratik esprisi” başlıklı çalışmasını bu bağlamda eleştirmeyi denemektedir (*)
Gérard Bras’ya göre, nasıl ‘liberal’ tiyatro karşısında ‘sınıf savaşı’ tiyatrosu geliştirilmiş ise, şimdi de bir ‘popülizm’ tiyatrosu gündeme yerleştirilmiş bulunmaktadır.
Başka bir deyişle, bir ...

HALKÇILIK TİPLERİ (6)
Fransız filozof Jacques Rancière’e göre, ‘popülizm’, ne belli bir ‘politik gücü’ karakterize etmeye yetmekte, ne bir ‘ideoloji’ ve ne de ‘tutarlı bir politik tarz’ı tanımlamak için kullanılabilmektedir. Sadece belli bir ‘Halk’ın görünümünü tasvir etmektedir (*).
Gerçekten de, bir ‘Halk’ın durup dururken ne ‘ırkçı’ ve ne de ‘yabancı düşmanlığı’ duygusuna kapıldığı görülmemiştir.
Ancak gerek ‘basın’ ve onların ne yazmalarını isteyen ‘siyasetçi’ler ile kimi ‘elit’ kesimler, iktidarın ‘yozlaşma ve yolsuzluğa bulaşma’sını işlemek yerine, her ...

HALKÇILIK TİPLERİ (5)
Bu yazı dizisine başlarken, neden ‘Halkçılık’ değil de ‘Halkçılık Tipleri’ başlığı attığımıza gelince; öncelikle halkçılık anlayışının, her bilimsel kavramın olduğu gibi, zaman içindeki ‘evrim’ine dikkat çekmek istediğimiz içindir diyeceğiz.
Kuşkusuz bilimsel bir ‘tipoloji’ye girişmek çok daha geniş bir çalışmayla mümkün olabilecektir.
Ancak, kavramın oluşum ve değişimine yönelik tarihsel bir kuşbakışından sözedecek olursak; Birinci Dünya Savaşı öncesi ve sonrası, İkinci Dünya Savaşı sonrası ve 1980 sonrası diye üç ana çizgiden sözedilebilir.
Nitekim özellikle ...

HALKÇILIK TİPLERİ (4)
Henüz içinden çıkamadığımız ‘seçim yenilgisi psikolojisi’nin çıkarımlarından biri de ‘tencere-tava tezi’nin geçersizliğini ilan etmek oldu.
Bu kolaycı yaklaşımın anti-tezi ise, kanımızca, ’politik mücadele’nin yeni biçimlerini yeniden düşünmek olabilirdi.
Tam da bu nedenle, dünya genelinde yerilen ‘popülizm’ tanımı veya Türkiye’deki ‘halkçılık’ anlayışının felsefî çözümlemesine girişmiş bulunuyoruz.
Kuşkusuz herkes için değil; çünkü Türkiye’deki ‘halk’ın ve özellikle son AKP iktidarının ‘yetiştidiği gençlik’ ve ‘beslesdiği kesimler’in yüzüncü yılını anmaya hazırlandığımız Cuhuriyet’e ilişkin ya hiçbir şey bilmedikleri ...

HALKÇILIK TİPLERİ (3)
Bütün yeni ‘halkçılık tipleri’nin 1980’li yıllardan itibaren yeniden canlandırıldığını söyleyecek olursak abartmış olmayacağız.
Nitekim daha sonraki yıllarda SSCB’nin dağılması ve ‘ideolojilerin sonu’nun ilan edilmesiyle yeni boyutlar kazandırılmak istendiği de bir gerçekliktir.
Geçerken Türkiye’de 12 Eylül’ün Türkiye’ye özgü ve geçici bir an olarak değerlendirilme girişimlerinin de dünyadan kopuk ‘dar bir pencere’den bakıştan başka bir anlama gelmeyeceğinin altını çizelim.
İşte tüm alanlarda olduğu gibi felsefede de ‘post-modern’ anlayış arayışları bu döneme dek gelecektir.
Ki, ...

HALKÇILIK TİPLERİ (2)
Halkçılık tiplerini ayrı ayrı ele almayı gerektiren yaklaşım, Chantal Mouffe’un Wittgenstein’dan aldığı “bir kuralı izlemenin tek değişmez tarzı olmayabilir” düşüncesinden esinlemesi yoluyla geliştirilmiştir.
Böylece ‘mücadeleyle yola getirme’ diyebileceğimiz agonizmin çoklu yolları olabileceği söylenebilecektir (pluralisme agonistique) (*).
Örneğin ‘demokratik mücadele’de bir ‘başarısızlık’ sözkonusu olduğunda, başka yolları deneminin yanısıra, politik mücadeleden soğuma ve ‘irade koymama’ sonucu da çıkabilir.
Nitekim Türkiye’deki son seçimlerden sonra ‘muhalefet’ genelinde böyle bir ruh halinin egemen olduğu gözlemlenmektedir.
Ancak başka ...

HALKÇILIK TİPLERİ
Sıradan çeviri yoluyla yabacı dillerdeki ‘popülizm’ terimi ‘halkçılık’ olarak çevrilebilir, ki zaten genel olarak böyle çevrilmektedir.
Ancak zamanla ‘popülizm’in ‘halk dalkavukluğu’ biçiminde yorumlanması sözkonusu olmuş ve bugün de ‘popülizm’ çoğunlukla aşağılayıcı bir anlama gelecek biçimde kullanılır olmuştur.
Ta ki, Arjantin kökenli İngiliz Ernesto Laclau ve Belçikalı Chantal Mouffe’un geliştirdikleri ‘popülizm’ ve ‘hegemonya’ kavramlarına kadar...
Öyle ki, onların ‘hegemonya’ kavramı da, kavramın ortaya koyucusu İtalyan Antonio Gramsci’ninken farklıdır.
Ne var ki, Türkiye’de ne kadar ...

GAV(AT)S-I KERİM
Hani kimi uymayan benzetmeler için ‘-uysa da böyle uymasa da...’ denir ya, ben de bu yazıda öyle diyeceğim.
Geçenlerde Türkiye’nin en büyük ‘Gav(at)s’larından biri ölmüş de, yer yerinden oynamış deniyor.
Adama bakıyorum ve -eğer cennet cennet dedikleri bu adamlarla dolu ise, ben öbür tarafı yeğlerim diyeceğim.
Gel gör ki, iktidarda olanlar dahil muhalefette olduğunu söyleyen siyasal parti liderleri de başsağlığı dileklerini iletmekten geri kalmamışlar.
Zaman zaman ‘Orta-Çağ’a dönüş’ değerlendirmeleri yapılmaktadır.
Gerçekten de, eğer ...

Sağanak yağışlar Karadeniz bölgesinde, sel, taşkın, heyelan ve kaya düşmelerine neden oldu. Sel felaketlerinden iktidarın kentleşme politikaları sorumlu tutuldu. 11 yılda hiçbir önlem alınmadığını ve afetleri artıracak uygulamaların hayata geçirildiğini dile getiren Mimarlar Odası Başkanı Eyüp Muhçu, AK Parti iktidarının Karadeniz'i afet bölgesi haline getirdiğini vurguladı....

Karadeniz’de günlerdir yaşanan sel felaketi nedeniyle yaşanan ölümler, yıkımların ardından her afet sonrası gerekli önlemlerin alınacağı söylense de her yıl afetler bölgede can ve mal kayıplarına neden oluyor.... ...

15 TEMMUZ FIKRASI
Daha önce bir başka nedenle anlatmış olabilirim, ama bu kez 15 Temmuz için anlatayım:
Mehmet askere gider, artık Kars mı Ağrı mıdır önemli değil bir sınır karakolunda nöbete gönderilir.
Gecenin ikisi ya da üçüdür. Her taraf bembeyaz karla kaplıdır. Öyle ki, her hangi bir canlı üç-beş km’den ayırdedilebilir durumdadır.
Mehmet de, komutan gelse bile, ben onun geleceği süreye kadar uyanırım diye düşünürken uykuya dalar.
Bir ara komutanın -Mehmet uyan diye kendisini dürttüğünü ...