Zaman: Prş Eki 23, 2025 9:04

News News of Tartışma

Site map of Tartışma » Dizin : Tartışma

ŞU PARA DEDİKLERİ (4)

ŞU PARA DEDİKLERİ (4)
Şimdi yavaş yavaş bir ‘bilimsel yöntem’in kuruluşuna yönelebiliriz.
Marx, « Ekonomik biçimlerin çözümlemesi ne mikroskop ve ne de kimyadaki reaksiyonların yardımıyla değil, ama sadece soyutlama gücü aracılığıyla yapılabilir » diyordu.
Nitekim, Suzanne de Brunhoff da Marx’ın para kuramına ikili bir ‘soyutlama’ ile başladığını söylüyordu.
Ancak ‘soyutlama’ bir şey gibi değil ama, bir araç olarak, ekonomik ve toplumsal formasyonun yeniden üretiminin tarihsel devinimi içinde bir ‘ilişki’ gibi düşünülmektedir.
Bu ‘ilişki’nin ‘kurumsallık’ anlamına ...
Read more : ŞU PARA DEDİKLERİ (4) | Görüntüleme : 185 | Yanıtlar : 0 | Dizin : Tartışma ve Fikir Meydanı


ŞU PARA DEDİKLERİ (3)

ŞU PARA DEDİKLERİ (3)
Dikkat edilirse, sonuçta ‘para’yı, ‘ölçü’ ve aracı’ olmaktan ‘güven’, ‘kesinlik’ ve giderek ‘iman’a dayandıran paracı ekonomistler de, bir anlamda ‘imajinasyon’ yapmaktadırlar.
Ki, gerçekten hemen hemen tüm bilimsel çabaların temelinde ‘soyutlama’ vardır.
Ancak bunun bir ‘bilimsel soyutlama’ olup olmayacağını ileride göreceğiz.
Öncelikle ‘para’nın ‘değer ölçüsü’ ve ‘değişim aracı’ olmasının yanısıra ‘özgül bir talep’ konusu olmasının nedenleri araştırılırken, kendisinden seksen yıl önce Marx tarafından yapılan soyutlamaya benzer biçimde, Keynes de, genel kuramına, “altın, ...
Read more : ŞU PARA DEDİKLERİ (3) | Görüntüleme : 227 | Yanıtlar : 0 | Dizin : Tartışma ve Fikir Meydanı


ŞU PARA DEDİKLERİ (2)

ŞU PARA DEDİKLERİ (2)
Kapitalist ya da olmayan bir ‘ekonomi’nin ‘para kuramı’nı yapmak başka, tamamen ‘para’ya dayalı bir ekonomideki (économie monétaire) parayı ele almak başkadır demiştik.
O nedenle birinciler Simiand’dan Keynes’e, Friedman’dan Aglietta-Orléan’a değin, neredeyse tüm ‘paracı ekonomist’lerin öylesine sofistike, öylesine karmaşık model ve kuramları vardır ki, mesleği ekonomi olanlar bile net bir kanıya varmakta güçlük çekebilirler.
Bu köşenin okurları nasıl anyalabilsinler, değil mi ama?
Oysa, bizce ‘bilim’in en belirgin özelliği konuyu ‘en yalın biçimiyle’ ...
Read more : ŞU PARA DEDİKLERİ (2) | Görüntüleme : 191 | Yanıtlar : 0 | Dizin : Tartışma ve Fikir Meydanı


ŞU PARA DEDİKLERİ

ŞU PARA DEDİKLERİ
Konuyla ilgili olarak birkaç dikkat çekici yazının ardından, artık ‘para’ konusuna girebiliriz.
Neden para ve ne işimize yarayacak diye sorulabilir.
Denildiği üzere, eğer son söylenecek olanı başlangıçta söyleyecek olursak, en genel haliyle içinde yaşadığımız ‘ekonomik sistemi’, iktidarların ‘ekonomi politikaları’nı, gelişmiş ülkelerin ülkemiz üzerindeki ‘baskı politikaları’nı ve Robert Boyer’in deyimiyle “bir çırpıda dünyayı anlamamıza yarayan bir araç’ olduğu için...
Kuşkusuz ne paranın ‘tarihi’ ve ne de en sofistike ‘para politikaları’nı özetleyecek değiliz.
Ki ...
Read more : ŞU PARA DEDİKLERİ | Görüntüleme : 205 | Yanıtlar : 0 | Dizin : Tartışma ve Fikir Meydanı


FETİŞİZMİN FES’İ

FETİŞİZMİN FES’İ
Bugün 30 Ağustos Zafer Bayramı. Türkiye’de ‘Ordu’su dahil ‘Devlet’ ve onu ele geçirmiş olan ‘Siyaset’, kendilerini temsil eden ‘Fes’lerini havaya atarak sözde kutlamalar yapmaktadırlar. Oysa bu ‘Fes’in başına geçirildiği gövde yani ‘Halk’, gerçek bir ‘fetiş’ olan bu ‘Fes’in fetişizminden kurtulmadıkça bu kutlamaların ‘zaferin anlam’ıyla zerre ilişkisi yoktur.
***
İşte bu yazıda fetişizmin ‘Fes’inde sözedeceğiz.
Ya da Marx’ın kendi deyimiyle en önemli iki ‘buluş’u olan a- emeğin ‘kullanım değeri’ ve ‘değişim değeri’ olarak çifte ...
Read more : FETİŞİZMİN FES’İ | Görüntüleme : 202 | Yanıtlar : 0 | Dizin : Tartışma ve Fikir Meydanı


FETİŞİZMİN FE’Sİ

FETİŞİZMİN FE’Sİ
‘Fetişizm’i açıklamaya nereden başlamalı sorusunu kendi kendime sorarken,Yalçın Küçük’ün ‘bugüne değin yazılmış olan tüm iktisat kitpalarını yakmak gerekir’ sözünü anımsadım.
Demek ki, bugüne değin, öncelikle ‘ekonomi’ alanında, ‘bilim’ diye, ‘model’ diye, ‘plan ve program’ diye ileri sürülmüş ‘ne’ varsa, tümünü önce bir kenara koymamız gerekiyor.
‘Faiz’ diye ‘döviz’ diye ‘para’ diye ve ‘sermaye’ diye ne varsa, oturup yeniden tanımlamamız gerekiyor.
Örnek olsun, bilinen ya da çözümlemesi yapılan ‘ekonomik kriz’lerin 1850’lerden itibaren bir tarihi ...
Read more : FETİŞİZMİN FE’Sİ | Görüntüleme : 202 | Yanıtlar : 0 | Dizin : Tartışma ve Fikir Meydanı


FETİŞİZM

FETİŞİZM
Etimolojik olarak ‘Fetiş’ sözcüğü, Latince ‘yapay’ ve Portekizce ‘büyü’den türetilmiştir denilebilir.
Kuşkusuz her alanda ayrı bir anlam yüklemesi olabilecektir.
Ancak Ekonomi Politikte, Marx tarafından ‘meta fetişizmi’ konusunda kullanılmıştır.
Öyle ki, değişik yerlerde ve hatta aynı paragrafta ‘giz’ (secret), ‘gizil’ (mystérieux), kapris, bilmece (enigme), anlaşılmaz (hiéroglyphe) olarak tanımlanmıştır.
Bu giz, gizem, büyü ve hatta tapınılacak (tabu) şey ne için kullanılmış olabilir denirse; kapitalizmle birlikte, ‘kişiler arasındaki ilişkiler’ sanki ‘şeyler arasındaki ilişkiler’miş gibi ve ‘şeyler arasındaki ...
Read more : FETİŞİZM | Görüntüleme : 211 | Yanıtlar : 0 | Dizin : Tartışma ve Fikir Meydanı


FETİŞİZM ÜZERİNE

FETİŞİZM ÜZERİNE
Bilinen anekdota göre “eğer şeylerin görünümleri ile özleri aynı olsaydı bilime gerek kalmazdı”.
Öyleyse ‘özcü’ (essencialiste) yaklaşım, şeylerin görünümlerinin gerisinde yatan ‘öz’ü yakalama çabasından başka bir şey olmayacaktır.
Oysa Aristo’dan buyana, felsefenin temel sorunu ‘varlık/yokluk sorunu’ olup, önce ‘insan’ın kendi kendisini sorgulamasıyla başlanmaktadır.
‘İnsan nedir?’ ya da ‘ben neyim’?
Ki, Descartes’le birlikte ‘Ben düşünebilenim’ (cogito ergo sum) aşamasına gelinmiştir.
İnsanlık ‘sosyal’ bir anlayışa eriştiğinde ise, ‘nedir?’ sorusundan önce ‘sosyal’in bir ‘varlık’ (être étant) ...
Read more : FETİŞİZM ÜZERİNE | Görüntüleme : 209 | Yanıtlar : 0 | Dizin : Tartışma ve Fikir Meydanı


‘ORTAK AKIL’

‘ORTAK AKIL’
‘Bilimsel anlayış’ yazısının ardından, bu ‘anlayış’ın (compréhension) bireysel değil ama ‘ortaklaşa’ bir biçimi olabilir mi diye sorulabilir.
Nitekim 1970’li yıllardan itibaren ‘ortak anlayış’ (compréhension collective), ‘ortak düşünme’ (réflexion collective), ‘ortak karar’ (décision collective) ve ‘ortak eylem’ (action collective) konularında oldukça bol yayınlar yapılmıştır.
Ancak, bütün bu çalışmalar ‘işletme’ düzeyinde kalmış ve toplumsal düzeye çıkarılamamışlardır.
Daha doğrusu, toplumsal düzey sözkonusu olduğunda, ‘anlayış’ (compréhension) değil ama ‘zihniyet’ten (intelligence) sözedilmekte ve bir toplumun ‘bilgi’ (connaissance) ve ...
Read more : ‘ORTAK AKIL’ | Görüntüleme : 232 | Yanıtlar : 0 | Dizin : Tartışma ve Fikir Meydanı


‘BİLİMSEL’ ANLAYIŞ

‘BİLİMSEL’ ANLAYIŞ
Başlığı gören sıradan okuyucu, bu konu beni aşar deyip geçebilirken, ‘kurumsal bilimci’ de bu konu yazarı aşar diyebilecektir.
Dikkat edilirse, ‘bilimsel’den sonra ‘yaklaşım’, ‘kuram’, ‘tutum’ değil ama ‘anlayış’ (conception) diyerek her iki tip okuyucuya hitap ettiğimizi söyleyelim.
Öncelikle ‘kurumsal bilimci’ derken neden ‘akademist’ ya da benim benimsemediğim bir deyişle ‘bilim adamı/kadını’ terimini kullanmadığımı açayım.
Toplumsal kurumlar (institutions), genelde ‘Devlet’, ‘Okul’, ‘Yerel yönetimler’, ya da ‘Parti’, ‘Dernek’ veya Sendikalar olabilirler.
Ancak ‘Aile’gibi hem ‘resmi’ ...
Read more : ‘BİLİMSEL’ ANLAYIŞ | Görüntüleme : 187 | Yanıtlar : 0 | Dizin : Tartışma ve Fikir Meydanı


 

Giriş  •  Kayıt


Sayımlamalar

Toplam 149136 ileti • Toplam 46412 başlık • Toplam 25112 üye

x