News of Feza TİRYAKİ

TÜRK NESRİN



Okuma kitaplarımızdaki “Eskici” öyküsünü bilir misiniz? Refik Halit Karay’ın. Hani o Arabistan’ın sıcak çöllerinde ayakkabı tamiri yapan eskici. Oralara düşmüş bir Türk çocuğunun (Hasan), halasının tamir için eve çağırdığı eskiciyi merakla izlerken, nerede olduğunu unutarak, “Çiviler ağzına batmaz mı senin?” diye bir anda kendiliğinden, kimsenin Türkçe konuşmadığı bu yerde Türkçe konuşuvermesi… Eskicinin çocuğa Türkçe yanıt vermesi, çocuğun eskiciye soluk almadan bir şeyler anlatması, saatlerce susmadan konuşması… Sonunda Türkçe gurbetindeki, dil gurbetindeki bu ...

Dil mi? Din mi? Ne Kurumu?


Bilmeyen yok, ülkemiz büyük tehlikede. Tehlikeyi yüzlerce örnekten birini vererek anımsatmak isterim.

Bakınız, Atatürk’ün armağanı en büyük kültür kurumumuz Türk Dil Kurumu’nun son durumuna. 24 Ocak’ta Uğur Mumcu’nun öldürülüşünün yıldönümünde Ali Emirî Efendi’yi anacaklar. Şaka gibi ama gerçek! Bu Efendi’nin, kurumun başlığına konulan resmine üşenmeyin açıp bakın. Geçen yıl da anmışlardı aynı kişiyi. Atatürk’ün bu kurumunda, Türk Dili ile bir sahafta bulduğu Türk Dil Bilgini Kaşgarlı Mahmut’un Divan-ı Lügat-it- ...

Millî Merkez Avrupa Kuruluş Toplantısı


(Toplantıdan izlenimler, Hasan Basri Özbey, Ufuk Söylemez, Kamer Genç, Hasan Korkmazcan söyleşilerinden bölümler)

"Millî Merkez Avrupa'da Kuruluyor" toplantısını (19 Ocak) Duisburg'a giderek yerinde gözlemledim. Konuşmalardan not tuttum, yazıya geçirdim. Kim ne demiş, kim ne dememiş... Okuyunca siz de oraya gitmiş, o havayı solumuş gibi olacaksınız. Yorumlamak, olaydan bir sonuç çıkarmak sizin işiniz. Bize akıl vermek düşmez, herkesin aklı kendine!

“Akıllar pazara çıkmış, herkes kendi aklını almış.”

Şunu da unutmamalı: ...

KATİL


Öldürene katil derler.
İnsan öldürenin adıdır katil: “Cana kıyan, can alan, ölüme sebep olan…”
Öldürücü nesneler de katildir: “ Öldüren kurşun, katil kurşun, kahpe kurşun.”
Türkçesi, “öldüren” katil sözünün, katil Arapça, okurken ilk hecesi uzun.
İnsanlık suçu, en büyük günah, can almak, can alıcı Azrail olmak…
Tanrı’nın verdiği cana kıymak…

Katil damgasını yedin mi bir kez, katilsin, eli kanlısın, acımasızsın…
Toplumun dışında kalırsın, dışlanırsın, tiksinilir senden…
Bir cana kıyan, bir kez can alan can ...

GÜVEN


Güven, bir duruma, kişiye, kuruma inanma demektir. İtimat etme, emniyet de güven anlamına gelir.

Güven duygusu önemlidir. Yaşama gözlerini açan bebek, ilk önce kendisi için güven ararmış. Güvenli ortam… Güvende olma duygusu… Sevgi, güven birbirini tamamlayan iki duygu… Sevilmek, sevilmenin verdiği güven duygusu… Bu duygudan yoksunluk bebek ölümlerinin en büyük sebebiymiş… Yetimhanelerde bebek ölümlerinin çok olması yalnızca bakımsızlıktan değilmiş, bebekleri öldüren, hastalandıran, bağışıklık sistemlerini çökerten onlardaki güven duygusu eksikliğiymiş… Bebeği kucağa almak, elini tutmak, ...

OTURUP İÇECEKSİN


Eski Türk filmlerini kim sevmez?

Sevilmese günümüzde hemen her gün bir iki eski Türk filmi değişik televizyonlarda yayına konulur izlenir miydi?

Bu filmleri eskiye özlem duyarak izleyenler kadar eleştirerek de izleyenler var. Çok duydum:

“Biz deliymişiz. Bu söylenenlere hep inandık, saf saf buradaki aşkı aradık, sevdayı bulmak istedik… Oyuncuları oyuncu olarak görmedik, evimizden biri oldular, onları çok sevdik… Onlarla güldük, ağladık…”

Dört yapraklı yoncalarımız, yakışıklı jönlerimiz, bize damardan girerek şarkı okuyan, dinlerken ayılıp ...

“Ağlatan Ziyaret!”


Sabah bilgiağı (internet) gazetelerinde başlıklara bakıyorum. Yalnızca başlıkların üstüne dokunuyor, çıkan başlığı okuyup yenisine geçiyorum. Hep bilindik sözler, bilindik haberler. Yeni bir şey yok. Aynı oyunun oyuncularından sözler, yolsuzluklara göndermeler, yakalanan Suriye’ye giden silah dolu TIR üzerine abuk sabuk savunmalar, gülünç olmalar…

Sonra magazin haberlerini inceliyorum. Dikkat edin haber başlıklarının en az yarısı bu tür haberlere ayrılmıştır.

Bu tür haberleri küçümsemeyin.

Durumumuzu siyasi haberlerden, güncel haberlerden daha çok gösteriyor magazin haberleri. Neyiz, ne ...

ÖMRÜM ÖMRÜM!


Ömür, yaşama süresinin adı. Yaşam, ömür aynı anlama gelse de kullanıldıkları yerler biraz farklıdır. Yaşam boyu, ömür boyu denir de yaşamımı yedin, yaşamımı kısalttın denmez. Gözümün nuru, ömrümün varlığı deriz de sevdiğimize, yaşamımın varlığı demeyiz. Deyimler aynı kalıpta denmezse kulağımızı yırtar, deyim, deyim olmaktan çıkar.

“Alıcı kuşun ömrü az olur,” deyişini duymuşsunuzdur. Alıcı, asıl anlamıyla yırtıcı demek. Öldürücü, yiyici, can alıcı, saldırgan, acımasız, yağmacı, hırsız, diğer anlamları. Bu kuşlar, dadandıkları yerde kimseye yaşam ...

Bir Garip Ayaz Bebek


Ayaz bebeği duydunuz mu? Geçen hafta, 24 Aralık günü Konya Ereğli’de soğuktan donan bebeği. Ayazda kalan, ayazdan ölen, babası askerdeki Ayaz bebeği.

“Ayaz Bebek” ülkemizdeki yönetimi, içine düşürüldüğümüz durumu, olmayan sosyal devleti tüm çıplaklığıyla ortaya seriyordu.

Annesi ve küçük üvey kardeşi Berat’la sığıntı gibi ortada kalan bir bebek. Anası babası nikâhlı değil, yoksulluktan evlenememişler. Küçük Berat, annenin ilk evliliğinden. Ayaz, babasının ilk çocuğu. Kırk günlük daha kendisi. Anne Maviş Eşme (21), ...

Neredeyiz? Kim Bunlar?


Televizyondaki programların sırası değişti bizde. Yayın aktarıcı küçük bir teyp büyüklüğündeki aygıt birden bozuluverdi. Zaten eskiydi, yenisini aldık. Yeni aygıtla iki yüzün üstünde yayın izlenebiliyor. Sabah açtığımda küçük "a” harfiyle adını gösteren bir yayın vardı. Hiç görmediğim bir televizyon kanalı. Sol yanda "a" yazıyor q harfinin sapsız yazılmışı gibi bir harf. Dönen gövde çizgisi sapıyla birleşmiyor. Öyle garip bir yazım. Altında küçük harflerle “kanal a” denmese bilemeyeceğiz ne bu? Sağ köşede de ...