News of Tartışma

‘EKONOMİ BİLİMİ HASTA’ (4)
Fizyokrasi, merkantilizm ve Klasik ekonomi politiğin ardından dördüncü paradigma olarak marksizm’in temel bileşenlerine bakalım:
IV-Marksist paradigma;
-vizyon: bir ücret ekonomisinde kapitalistler arası rekabet
-kuram: ekonomik dinamizm içinde Değer, Artı-değer ve Fiyat
-temel kavram: üretim biçimi ve sınıf çatışması
-mekanizma ve süreç: Çelişki, birikim ve kriz
Dikkat edileceği üzere, marksist paradigma ile birlikte yeni kavramların keşfinin yanısıra, mekanizma ve süreçler, kendinden önceki paradigmalardan çok farklı olarak, toplumsal yaşamın başka alanlarını kapsayacak biçimde ...

‘EKONOMİ BİLİMİ HASTA’ (3)
Bu yazı dizimize başlarken Robert Boyer’in Richard Phillips Feynman’dan şu alıntıyla başlıdığından sözetmiştik. : « Eğer biri çıkıp ‘Bilim’den öğrendiğimize göre’ diye söze başlıyorsa, ‘bilim’ sözcüğünü bilerek konuşmuyor demektir. (Çünkü) bilim bize birşey öğretmez, ne öğreniyorsak deneyimden öğreniyoruzdur ».
Feynman bir fizikçi.
Serge Latouche ise söze ‘bir bilim yoktur ancak bilimler vardır’ diyerek, her bilim dalını ‘disiplin’ olarak tanımlamaktan yana.
Böyle olunca, örneğin salt ‘deneyim’ yönteminin bütün bilimlere doğrudan uygulanamayacağı kolaylıkla ...

‘EKONOMİ BİLİMİ HASTA’ (2)
Her ne kadar ‘ekonomi bilimi hasta’ diyorsak da, bu hastalığın bir ‘kriz’ ya da ‘bunalım’ın sonucu mu olduğu, yoksa sözkonusu hastalığın mı ‘kriz’ ya da ‘bunalım’a mı yolaçtığı konusu tartışılabilir.
Serge Latouche, yetmişli yıllarda ekonomi politiğin krizi ve onun epistemolojik etkilerini ele aldığı makalesinde (*), Piaget’ye dayanarak, “Hangi bilim (dalı) olursa olsun, kriz dönemleri, o bilim (dalının) epistemolojik sorgulanmasına yol açar” diye yazmaktadır. (La réflexion épistémologique prend toujours naissance à propos ...

‘EKONOMİ BİLİMİ HASTA’
Belli bir süredir Türkiye’de ‘ekonomik kriz’ değil ama ‘ekonomik bunalım’dan sözedilir olmuştu.
Giderek ‘toplumsal bunalım’a girildiği bile söylenebilir.
Ne ki, bu ‘bunalım ortamı’, her ne kadar Türkiye’de ‘doruk’lara koşuyorsa da, dünya genelinde de ‘durum’ pek iç açıcı değil.
Bu konuda, Alternatives Economiques dergisinin Ocak 2022 tarihli sayısı, Robert Boyer’in kitabını ayın kitabı olarak tanıttı (*).
Tanıtımı yapan Christian Chavagneux yazısına Ekonomi Bilimi Hasta (Une science économique en panne) başlığını atmış.
Altbaşlıkta ise, ...

SAĞ-IRALİOĞLLARI
Belli bir süredir yazmıyorum.
Yazamıyorum desem belki daha doğru olacak.
Çünkü Türkiye öylesine çirkef, öylesine aşağılık ve öylesine batakçı bir ‘siyaset’ ortamında çalkalanıyor ki ister istemez ‘solduyu’ sahibi insanlar da alabildiğine etkileniyor.
Dolayısıyla benim de kafam karışıp midem bulanıyor.
Şu ‘Millet İttifakı’ denilen muhalefet cephesinde, bir bakıyorsunuz sağıralioğullarından biri çıkarak deyim yerinde ise ‘kılçık’ atabiliyor.
Seçimler yaklaştıkça daha ne ‘beşinci kol’lar çıkabilecek diye düşünmeden edemiyor insan.
Dahası Türkiye yine ‘aynı tas aynı tarak’ bir ...

KORKULUKSUZ DÜŞÜNME
Fatmagül Berktay Hannah Arendt’i anlatırken, onun ‘korkuluksuz düşünme’sinin en önemli özelliği olduğunu söylüyor.
Burada ‘korkuluk’, merdiven inip çıkarken tutunduğumuz trabzanın Türkçesi oluyor.
Böylece düşünürken, örneğin dayandığımız ‘kavram’lara dayanmadan düşünülücek demektir.
Deyim yerinde ise önce ‘kavram’larımızı sorgulamamız gerekiyor demektir.
Söylemeye gerek yok ki, ‘korkuluksuz düşünme’ için önce ‘korkuluk’ yani ‘kavram’ları tanıyor olmak gerekmektedir.
Yani, “topraktan öğrenip kitapsız bilmek” çok önemli bir özellik olabilir, ama böylesi bir ‘düşünce’, ‘geleneksel korkuluk’lara dayanmaktan öte gidemiyor olacaktır.
O ...

PARLEMANTER REJİM Mİ BAŞKANLIK REJİMİ Mİ ?
Hani çokça konuluşuluyor ya, ‘parlemanter rejim’ mi, ‘parlamenter rejim’ mi yoksa ‘parlementer rejim’ mi diye.
Birkaç Türkçe yayına baktım ortak bir yazım kuralı yok: parlamenter diyen de var, parlementer diyen de var.
Hiç kuşkum yok parlimanter ya da parlimenter diyeni de olabilir.
Şu bizim altıyüz ‘parlemanter’ (fransızca ‘parlemantaire’ yani par-lö-man-ter) arasından kaçı doğru bir seslendirmme yapıyor diye varın tahmin edin bakalım.
Kısası, bence doğru deyiş ‘parlemanter’dir, ama yine ...

AVAREL
Dalton Kardeşler’i bilirsiniz, Co (Joe), Vili (William), Jak (Jack) ve Avarel (Avarell).
Nurettin Nebati’nin gözlerinin içine iyi bakarsanız Averel’i görebilirsiniz.
Bu tayfanın en aptalı…
Co’nun yakın geçmişine baktığımızda ise 17/25 Aralık’ı görüyoruz.
‘Sözde Mahkemeler’in takipsizlik mi ne kararı verdikleri bir tarihsel kesit.
Ve yine bizim ‘sözde aydınlar’ımızın, derin ‘demokratlık’ları gereği üzerinde durmadıkları bir ‘hafta’.
Kimine göre ise ‘dikilmiş kot’un hesabı sorulmazmış.
Oysa bu ‘hafta’nın her olayı döne döne ve a’sından z’sine yeniden ele alınmalı ...

‘SANDUK’ALI DEMOKRASİ
Tam dört yıl önce şöyle yazmışım:
“Sıra geldi Soysuz Süleyman’ın Kemal Kılıçdaroğlu’nu görevden almasına. Alır mı alır. O da gidip ergenekon sanığı subaylar gibi ‘vatanî görev’ini tamamlasın, değil mi ama? Müstehak, vallahi size her şey müstehak!” 9 Aralık 2017
Aradan dört yıl geçtikten sonra Soysuz Süleyman hâlâ ‘İçişleri’ne bakıyor.
Jandarma dahil, tüm polis-molis, mafyatik militanlar, Assam-massam, ÖSO-MÖSO, Taliban ve aklınıza gelebilecek ne kadar uyuşturucu müptelası kesim varsa hepsinin başında bulunuyor.
Peki ama bu ...

ATATÜRK ve ATATÜRKÇÜLÜK
ADD Genel Başkanı Hüsnü Bozkurt anlattı.
Dinlerken insanın tüyleri diken diken oluyordu.
Cumhuriyet’in henüz kurulduğu 1923 yılında ve henüz 19 yaşında Tıbbiye ögrencisi Mahmut Sadi.
Çünkü henüz soyadı yasası çıkmamış ve Irmak soyadını almamış parlak bir genç.
Devlet bursu ile yurtdışına gitmek için başvuran 150 aday arasından seçilen 11 öğrenciden biri oluyor.
Anlatımına göre, “Sadi, oğlum elin memleketinde ne yer ne içersin, Alamanlarla nasıl geçinirsin?” falan diye Sirkeci garında bir aşağı bir ...