News of Feza TİRYAKİ

OKUMA - YAZMA, SADİ ÜZERİNE


Çok köşe yazarı, bilgiağı ortamında caydı yazmaktan, kitap yazmaya yöneldiler. Sanki suya yazı yazıyorum, yazdığımı kim okuyor, okuyan anlıyor mu, anlayan kılını kıpırtadıyor mu, yazmak devri geçti diyen diyene... Artık sıradan insanla değil, donanımlı, kitaplarını okuyanla iletişim kuracak kimi de.

Herkesin kendi bileceği şey, neyi yapıp yapmayacağı. Kaç kez, ben de caydım bilgiağında yazmaktan, yazdıklarımı bastırmakla, biriken yazı dosyalarımla, onları kitaplaştırmakla uğraşayım, buralarda yitip gidiyor, ele gelsin, gözle görülsün, boşa ...

YABANCIYA DEĞER, KORELİ AYLA, KULLANILMA


Toplumumuzun bu özelliği üzerinde hiç düşündünüz mü?

“Yabancıya gerektiğinden çok değer vermek”, yabancıya kendini beğendirmeye çalışmak, yabancı hayranlığı...

Buradaki yabancı, doğduğu yerden ayrı bölgeye yerleşen, o yörenin yabancısı anlamında değil, bildiğimiz yabancı, Türk olmayan, bizden olmayan, eski adıyla “ecnebi.”

Yabancı dile bile, kendi dilimizden daha çok değer vermemiz bu nedenle olmasın? Yabancı dil konuşana ağzı açık bakarız, aman nasıl da konuşuyor, neler biliyor? Hele bir de bir şarkımızı kıra boza ...

ANLADIĞIM, ANLADIĞIN


Aldım mı, günlük, dört beş gazete birden alırım. Aklı başında gazete sayısı taş çatlasa beşi altıyı geçmiyor; gazeteleri yeri gelir, ilanlarına kadar okurum.

Aynı haberi, her birinde ayrı büyüklükte, ayrı önemde, ayrı yorumlarla görürüm. Sonuçta en yandaşı bile okusanız, bir süzgeçten geçirebiliyorsunuz yazılanları, gözünüz kapalı kanmıyorsanız her duyduğunuza, aynanın arkasını görmeyi biliyorsanız, aşağı yukarı ülkemizde neler olup bitiyor, anlarsınız...

Gazete okumak, televizyonda haber dinlemeye benzemez. Algını korursun, kendini kapıp koyvermez, yalanlarla mayışmazsın... ...

KANMAK

“Kandırdım!” “Beni kandırdılar!” “Kandıramazsın!” “Kanmış!” “Kanmayacaktın!”
“O onu kandırmış, o da ona kanmış, sonunda kanmayan kalmamış.”
“Kanma, yanarsın! Kanma, korkulan başa gelir…” “Kandıra kandıra doyamadı, huylu huyundan geçer mi?”
“Ne yapsın gönlü kanmış… Kafasını duvara vuracak kandığı için ama çok geç…”
*
Kanmak, kandırmak… İnsanlıkla başlar desek yalan olmaz. Din kitaplarında yılan ilk insanı kandırır, elmayı yedirir… Kanmanın bedeli cennetten kovulmaktır. “Şeytan aldatması” kişiliği zayıfların sığındığı bir söz, bir kendini kandırmacadır… Aldatmak; yanıltmak, sözünü ...

TAKIL TAKIL


Can Ataklı’nın “Korkusuz” gazetesindeki köşesinde bazı günler bir yazı başlığı görürüm: “Aklıma takılanlar” diye.

Benim de aklıma bir kaç konu takıldı dün. Ne birinden, ne ötekinden geçebiliyorum. En iyisi ikisinden birer parça alıp katayım yazıya. Kimsenin ilgilenmediği, unutulmaya aday bu konuları bir karıştırayım -olmaz ya-ortalığı sarsayım:

Önce o Konya kız yurdundaki pespayelik. Birileri birileriyle kafayı buldular ama kim bunlar?

Kredi Yurtlar Kurumu’na bağlı bir kız öğrenci yurdu düşünün. Yüksek öğrenim için yapılmış. ...

HAŞLANMA!


Bugünün onca haberi içinde bu habere kafamı taktım:

“Üzerine çaydanlık devrilen on aylık bebek ağır yaralandı.” Başka bir deyişle; "... bebek kaynar suyla haşlandı.”

Yanmak, haşlanmak, yaralanmak... Üçü de ayrı kavramlar.

Haşlanmak, üstüne kaynar suyun, kaynar sıvının dökülmesi. Yaralanmak, deyince ilk akla gelen, bedende dış etkiyle bir yara, kesik açılması, yara oluşması. Yanmak da, ısı etkisiyle bedende yara oluşması demek.

Burada bebeğin üstüne kaynar su dökülüyor çaydanlıktan, bebek haşlanıyor.

Ana babaların en korkulu ...

BEN DE GÖRDÜM!


Bir sahil köyündeyim. Yaşıyorsak, tüm yaşanılan acılara karşın; zaman durmuyor, akıp gidiyor...

Güneşli, sıcacık bir Akdeniz öğlesi. Sıcaklık yirmi beşin üstünde. Yaz sürüyor. Komşular, budadıkları zeytinin, daracık yürüme yoluna düşen, kocaman, capcanlı dallarındaki zeytinleri topluyorlar. Zeytinlerin bir kısmı yeşil, dal uçlarındakiler parmak gibi, morarmışlar.

Zeytinleri dallarından sıyırıp kovalara toplarken, bir mesaj geliyor, hanımlardan birinin akıllı telefonuna:

“Bir mülteci (sığınmacı) gemisi yakalanmış, sahile çekiliyor, görmek isteyen gelsin!”

Hanımlar birbirine sesleniyor, eşlerine haber veren, ...

İnce İnce Yasemince

Hepimizin yapacağı bir şey vardır, yeter ki isteyelim. Umudumuzu kişilere, partilere, ona buna bağlamadan, “armut piş ağzıma düş demeden” biraz kıpırdayalım...

Toplumu uyutan dizileri, oralardaki sanal sorunları, gazetelerin üçüncü sayfa haberlerini, önümüze konulan sahte gündemi konuşacağımıza, gözlerimizi çevremize çevirelim. En azından çocuklarımızın Türkçe ders kitaplarını bir kez elimize alalım. Neler okutuluyor onlara?

Sonra, “Danıştay yaz saati uygulamasını durdurdu”, müjdesini duymuş olmalısınız, bu karara uyulmayacağını, yaz saatinin süreceğini de sağır değilseniz, ...

ACI ACI GÜLMEK


Tercüme Hatası:

“Erdoğan, korumaları hakkındaki dava nedeniyle Trump’un üzgün olduğunu söyledi.” yazıldı geçen hafta gazete başlıklarında. Yandaş basın, “özür dilendi” çığlıkları attı. Ertesi günü:

C. Sözcüsü Kalın, özür yok, tercüme hatası oldu.”dedi.

Demek ki, üniversite eğitiminin bile sömürgeymişiz gibi çoğu okulumuzda İngilizce yaptırıldığı, İngilizcenin anaokullarında başlatıldığı, İngilizce yer adları, marka adları çılgınlığının yaşandığı ülkemizde tercüman sıkıntısı var. Seçilip götürülen çevirmen bu kadar büyük bir anlam farkını anlayamıyor, yanlış çeviriyor. Veya ...

İNAT


Bir tanımlamanın, seslenmenin ardından, sözün sonuna eklenen ”inat” sözcüğü, her duyduğumda içimi bulandırmıştır. İnadı o eyleme, duyuruya, anlatıma yakıştıramamışımdır. Örneğin, gündemde dolaşan inatlı sözlerden gelişigüzel derlediklerime kısaca bir göz atarsak:

“Atatürk’ü ve emanetini unutturmak isteyenlere inat...” diye başlayan tümce, Onuncu Yıl Marşı söyleyelim, İzmir Marşı okuyalım, Anıtkabir’e gidelim, Andımız’ı söyleyelim... gibi eyleme çağıran sözlerle sürüyor. “Ulusal bayramları unutturup, yasaklayarak, silmeye çalışanlara inat... Dinci yobazlara inat...” böyle başlayan tümcelerin sonu hep bir ortak eylem çağrısıyla ...